Một tuần đàm phán không có tiếng nói chung giữa Anh và EU

Trong bối cảnh còn hơn 3 tuần trước thời điểm kết thúc giai đoạn chuyển tiếp, lãnh đạo Anh và EU hôm nay có cuộc điện đàm khẩn để tránh kịch bản không ai mong muốn là Anh chính thức rút khỏi EU mà không kèm một thỏa thuận.

Trong thông cáo chung sau các cuộc đàm phán, trưởng đoàn đàm phán Brexit của Anh David Frost và người đồng cấp EU Michel Barnier cho biết họ đã không thể nhất trí với nhau một số điểm trong một số vấn đề, vì thế cuộc đàm phán lịch sử này đã phải dừng lại. Phía Anh cáo buộc EU đưa ra những yêu cầu mới trong các cuộc đàm phán, đồng thời khẳng định "Anh sẽ không thể nhất trí với một thỏa thuận không tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của Anh về chủ quyền và giành lại quyền kiểm soát".

Bộ trưởng kinh doanh Anh Alok Sharma nhấn mạnh: “Anh cam kết tiến tới một thỏa thuận với Liên minh châu Âu. Tuy nhiên tôi xin nhấn mạnh một điều rằng ngay đầu từ đầu cuộc đàm phán, chúng tôi muốn EU công nhận rằng Anh là một quốc gia có chủ quyền và độc lập. Hai bên sẽ đạt được thỏa thuận trên cơ sở này. Chúng tôi đang nỗ lực hướng tới một thỏa thuận với EU”.

Sau khi chính thức rời khỏi EU vào ngày 31/1, Anh bắt đầu quá trình chuyển tiếp kéo dài đến ngày 31/12 để thảo luận về một thỏa thuận thương mại mới cho mối quan hệ có kim ngạch trao đổi song phương trị giá gần 1.000 tỉ USD/năm. Tuy nhiên các cuộc đàm phán đang vấp phải bế tắc liên quan đến các vấn đề tạo sân chơi bình đẳng, trợ cấp của nhà nước và đánh bắt cá.

Pháp, một trong những thành viên chủ chốt của EU, tuyên bố sẽ phủ quyết bất cứ thỏa thuận nào không đáp ứng được yêu cầu của khối về thương mại công bằng và quyền tiếp cận ngư trường của Anh.

Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu của Pháp Clement Beaune cho biết: “Pháp cam kết vì lợi ích của ngư dân và các điều kiện thương mại công bằng. Tôi nghĩ đó cũng là mong muốn của các nước thành viên khác. Nếu có một thỏa thuận không tốt, một thỏa thuận không tương ứng với những lợi ích này dựa trên đánh giá của chúng tôi, chúng tôi sẽ phản đối nó. Đây là điều tôi đã khẳng định từ lâu”.

Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận trước "thời hạn chót"  31/12 có thể gây gián đoạn và tổn thất kinh tế cho cả hai bên. Trong nỗ lực cứu vớt thỏa thuận giữa hai bên, đích thân Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen sẽ thực hiện các cuộc đàm phán trực tuyến dự kiến vào chiều ngày 5/12 (giờ địa phương).

Hai bên kỳ vọng cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo có thể tìm ra được một thỏa hiệp chung. Chính phủ Anh rất muốn hai bên đạt được dự thảo thỏa thuận chung vào đầu tuần tới để kịp trình lên Hạ viện và Thượng viện thông qua trước lễ Giáng sinh. Đây là một kịch bản được cả Anh và EU đều hi vọng có thể đạt được, nhưng cả hai bên đều khẳng định sẵn sàng cho tất cả các khả năng có thể xảy ra./.