Mỹ - Afghanistan: Bằng mặt nhưng chưa bằng lòng

Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai hôm 10/9 hoan nghênh quyết định chuyển giao nhà tù Bagram cho lực  lượng an ninh Afghanistan và coi đây là thắng lợi đối với chủ quyền nước này.

Hơn 2.000 cảnh sát và các tù nhân đều bày tỏ vui mừng khi nhà tù được chuyển giao cho Afghanistan.

Ông Karzai khẳng định, Afghanistan sẽ được quyền kiểm soát hoàn toàn nhà tù này, những người vô tội sẽ được thả tự do còn những tù nhân khác sẽ bị phán quyết theo luật pháp Afghanistan.

Nhà tù Bagram (ảnh: Telegraph)

Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Afghanistan Enayatullah Nazari cũng nhấn mạnh, đây là niềm tự hào đối với lực lượng an ninh Afghanistan: “Chúng tôi tự hào khi được chứng kiến buổi lễ chuyển giao trách nhiệm cho lực lượng an ninh Afghanistan. Lực lượng an ninh Afghanistan đã được đào tạo tốt. Chúng tôi hài lòng và tự tin có thể đảm nhận nhiệm vụ đảm bảo an ninh một cách độc lập từ lực lượng nước ngoài”.

Mặc dù trao quyền kiểm soát hoàn toàn cho Afghanistan nhưng có nhiều dấu hiệu cho thấy, Mỹ và Afghanistan vẫn còn nhiều bất đồng liên quan đến nhà tù này. Theo thỏa thuận đã ký, chính phủ Afghanistan phải tham vấn Mỹ trước khi thả bất cứ tù nhân nào.

Tuy nhiên, Mỹ vẫn lo ngại chính phủ Afghanistan sẽ thả một số tù nhân hoặc xét xử một cách lỏng lẻo theo hệ thống Hiến pháp Afghanistan. Do đó Washington vẫn khẳng định sẽ giữ quyền kiểm soát một số tù nhân nguy hiểm.

Cách đây vài tuần, Mỹ cũng bắt đầu dừng tất cả các hoạt động chuyển giao tù nhân cho chính phủ Afghanistan. Những bất đồng này được thể hiện khá rõ trong buổi lễ chuyển giao khi không có quan chức cấp cao nào của Mỹ tham dự buổi lễ, trong khi chính phủ Afghanistan cử Bộ trưởng Quốc phòng và các quan chức cấp cao khác. Giới quan sát cũng nhận định cuộc chuyển giao này có thể chỉ mang tính biểu tượng khi NATO chuẩn bị rút quân khỏi Afghanistan.

Bác bỏ ngay những đồn đoán này, từ thủ đô Brussels (Bỉ), Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại tây dương (NATO) Anders Fogh Rasmussen khẳng định, kế hoạch chuyển giao nhà tù Bagram phản ánh việc người dân Afghanistan đang từng bước đảm nhận những nhiệm vụ an ninh trong bối cảnh quân đội nước ngoài chuẩn bị rút quân khỏi nước này.

Các quan chức Afghanistan cũng khẳng định, “không có bất đồng giữa Mỹ và Afghanistan, việc chậm trễ chuyển giao những tù nhân còn lại là do vấn đề kĩ thuật”./.