Mỹ để ngỏ khả năng rút hết quân khỏi Afghanistan sau 2014

Ngày 11/1 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Barack Obama đã hội đàm với người đồng cấp Afghanistan Karzai tại Nhà Trắng. Một trong những nội dung chính của cuộc hội đàm lần này của hai nhà lãnh đạo là xác định tiến độ rút các binh sỹ Mỹ khỏi chiến trường Afghanistan, và làm sáng tỏ khả năng Mỹ để lại một lực lượng ở quốc gia Tây Nam Á này vào cuối năm 2014. Kế hoạch rút quân đội Mỹ khỏi Afghanistan đã gây ra những phản ứng trái chiều ở cả Mỹ và Afghanistan thời gian gần đây.

Phát biểu tại buổi họp báo chung sau hội đàm, Tổng thống Obama tuyên bố các binh sỹ Mỹ tại Afghanistan sẽ đóng một “vai trò hỗ trợ”, bắt đầu từ mùa Xuân này. Theo ông Obama, quân đội Mỹ sẽ tập trung vào sứ mệnh cố vấn, hỗ trợ và huấn luyện, trước khi rút hầu hết các lực lượng Mỹ khỏi Afghanistan vào cuối năm 2014.

Lính Mỹ tại Afghanistan (Ảnh: AFP)

Tổng thống Obama đồng thời khẳng định, trong thời gian tới, quân đội Mỹ sẽ vẫn tham chiến khi cần thiết và nhấn mạnh các lực lượng Afghanistan sẽ phải thực thi vai trò hàng đầu trong việc đảm bảo an ninh của đất nước họ. Ông Obama cho rằng, việc Mỹ và các nước đồng minh rút quân khỏi Afghanistan sẽ là một thời khắc lịch sử và là một bước đi nữa tiến tới trao quyền tự chủ hoàn toàn cho Afghanistan, và chưa tiết lộ khả năng để lại bao nhiêu binh sỹ sau thời hạn chót là cuối năm 2014.

Tổng thống Obama nói: “Tôi chưa thể cung cấp cho các bạn con số chính xác tại thời điểm này. Có thể tôi sẽ đưa ra thông báo riêng, một khi tôi đã nhận được những đề xuất từ các tướng lĩnh và các chỉ huy quân đội Mỹ, liên quan tới việc giảm quy mô binh sỹ Mỹ tại Afghanistannhư thế nào”.

Một số quan chức Nhà Trắng đang thúc đẩy kế hoạch giữ lại chỉ khoảng 2.500 binh sỹ Mỹ sau năm 2014 để giúp huấn luyện và hỗ trợ các lực lượng Afghanistan, và thậm chí còn để ngỏ khả năng rút toàn bộ binh sỹ Mỹ khỏi chiến trường Nam Á này. Đây là một quan điểm trái ngược với những đề xuất của Tư lệnh lực lượng Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), tướng John Allen, cho rằng Mỹ nên để lại 15.000 binh sỹ sau thời điểm năm 2014.

Trả lời câu hỏi của các phóng viên về vấn đề này, Tổng thống Karzai nói rằng người dân Afghanistan đánh giá cao mối quan hệ với Mỹ và số binh sỹ Mỹ ở lại tùy thuộc vào quyết định của chính quyền Obama: “Điều đó không do chúng tôi quyết định. Đây là một vấn đề của Mỹ. Các con số sẽ không tạo ra một sự khác biệt tình hình ở Afghanistan. Một mối quan hệ rộng lớn hơn sẽ tạo ra một sự khác biệt đối với Afghanistan và xa hơn là cả trong khu vực”.

Khả năng Mỹ rút hết binh sỹ khỏi Afghanistan đã khiến một số nghị sỹ Afghanistan lo lắng, bởi hành động đó có thể châm ngòi cho một cuộc nội chiến ở quốc gia bị chiến tranh tàn phá nặng nề trong suốt mấy thập kỷ vừa qua. Các nghị sỹ cho rằng, không có sự hỗ trợ của Mỹ, lực lượng Taliban có thể quay trở lại thống trị Afghanistan.

Theo giới quan sát, trong lúc đang phải dồn hết tâm trí cho việc hoàn thành nội các và lễ tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ hai vào ngày 21/1 tới, ông Obama không đưa ra bất kỳ cam kết cụ thể với người đồng cấp Afghanistan là điều dễ hiểu. Quyết định cuối cùng có thể chỉ được đưa ra sau khi “bộ máy” của ông Obama chính thức đi vào hoạt động, và Afghanistan cũng không nên kỳ vọng có một lượng lớn binh sỹ Mỹ sẽ ở lại sau năm 2014. Bởi vì, ngay từ lúc này, ông Obama sẽ phải thực hiện những cam kết trước cử tri Mỹ trong cuộc vận động vừa qua và hãy nhìn vào cách ông Obama lựa chọn nội các an ninh gồm toàn những nhân vật ôn hòa, phản đối chiến tranh để rút ra kết luận đó./.