Mỹ - Nga “bật đèn xanh” gia hạn hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới
VOV.VN - Động thái tích cực của cả Nga và Mỹ đưa ra trong bối cảnh chỉ còn vài ngày nữa hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân còn lại duy nhất giữa hai nước sẽ chính thức hết hạn.
Một ngày sau khi Nga ra thông báo ủng hộ việc gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) thêm 5 năm nữa, chính quyền mới của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chính thức “bật đèn xanh” ủng hộ đề xuất của Nga.
Phát biểu tại cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm qua (21/1), Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đề xuất gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới với Nga thêm 5 năm nữa. Đây là một trong những quyết định lớn đầu tiên về chính sách đối ngoại của tân Tổng thống Mỹ Joe Biden. Theo bà Jen Psaki, việc gia hạn hiệp ước sẽ mang lại nhiều lợi ích cho hai nước. Trong bối cảnh mối quan hệ Nga và Mỹ đang tồn tại nhiều bất đồng, việc gia hạn hiệp ước càng có ý nghĩa hơn.
“Tôi xác nhận rằng, Mỹ có ý định gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới thêm 5 năm nữa. Tổng thống Joe Biden từ lâu đã nhấn mạnh rằng, Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới nằm trong lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ. Việc gia hạn hiệp ước càng có ý nghĩa hơn khi mối quan hệ giữa Nga và Mỹ còn nhiều bất đồng. Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới chính là mỏ neo duy trì sự ổn địng chiến lược giữa hai nước”, bà Jen Psaki khẳng định.
Trước đó, ngày 20/1, Bộ Ngoại giao Nga cũng đã ra thông báo cho biết Nga ủng hộ việc gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới thêm 5 năm. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga nêu rõ việc gia hạn tối đa 5 năm sẽ cho phép Nga và Mỹ nghiêm túc cùng đi tìm câu trả lời cho những vấn đề đang phát sinh trong lĩnh vực ổn định chiến lược và an ninh quốc tế. Bộ Ngoại giao Nga cũng nhấn mạnh, phía Nga mong đợi chính quyền mới của Mỹ có cách tiếp cận mang tính xây dựng đối với hiệp ước, đồng thời khẳng định Nga sẵn sàng cho công việc như vậy trên nguyên tắc bình đẳng và tính đến lợi ích của các bên.
Hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân New START được ký kết năm 2010 và dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 5/2 tới. Việc cả Nga và Mỹ đều bật đèn xanh cho việc gia hạn hiệp ước sẽ mở đường cho cuộc đàm phán quan trọng giữa hai bên trong thời gian sớm nhất. Tờ CNN của Mỹ dẫn nguồn tin chính phủ Mỹ cho biết, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov dự kiến sẽ có cuộc gặp với cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Joe Biden trong những giờ tới để thảo luận về hiệp ước này.
Sau khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump rút Mỹ khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới được xem là hiệp ước kiểm soát vũ khí duy nhất còn lại giữa Mỹ và Nga. Giới chuyên gia nhận định, nếu hiệp ước này bị “khai tử”, đây sẽ là lần đầu tiên trong 50 năm qua không có một hiệp ước nào giới hạn vũ khí hạt nhân của Mỹ và Nga. Dư luận từ lâu đã ủng hộ và nhiều lần kêu gọi cả Mỹ và Nga gia hạn hiệp ước này nhằm tránh một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân, đảm bảo hòa bình và an ninh thế giới.
Dưới thời Tổng thống Mỹ Trump do còn nhiều bất đồng, hai bên vẫn chưa thể gia hạn được hiệp ước. Đánh giá về động thái tích cực mới nhất này của cả Nga và chính quyền mới ở Mỹ, giám đốc của Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, Daryl Kimball hôm qua đã gọi đây là những quyết định lớn lao. Theo ông Daryl Kimball, Hiệp ước START mới cần thiết cho an ninh của Mỹ và Nga và đây là hiệp ước duy nhất còn lại quy định hai kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới./.