Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ thúc đẩy lệnh ngừng bắn tại Syria

Hôm qua (20/12), Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov,  Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã có cuộc gặp tại Moscow để tìm kiếm các biện pháp nhằm bảo đảm lệnh ngừng bắn tại lãnh thổ Syria, cũng như xác định các phương hướng hành động tiếp theo của ba nước này trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng ở quốc gia Trung Đông này.

Thỏa thuận ngừng bắn ở Aleppo được cho là bước khởi đầu cho những nỗ lực tiếp theo để giải quyết tình hình Syria. (Ảnh: Reuters)

Tại buổi họp báo chung sau cuộc họp 3 bên, Ngoại trưởng Nga Lavrov thông báo, ba bên đã nhất trí về các biện pháp khôi phục tiến trình chính trị nhằm chấm dứt xung đột tại Syria. Tuyên bố của Ngoại trưởng 3 nước khẳng định tôn trọng chủ quyền, độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Syria, đồng thời tin tưởng rằng cuộc xung đột Syria không thể được giải quyết bằng biện pháp quân sự.

Ngoại trưởng Nga Lavrov nói: “Tôi chắc chắn rằng khi chúng ta đạt được thành công trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố  khi chúng ta giúp thiết lập một tiến trình chính trị tại Syria thì chúng ta có thể xây dựng các phương pháp tiếp cận chung của chúng ta dựa trên các mục tiêu chúng ta đã tuyên bố. Đó là giành chiến thắng trước chủ nghĩa khủng bố để khôi phục toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền, độc lập và thống nhất của Syria ".

Các ngoại trưởng Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran cũng hoan nghênh những nỗ lực chung tại khu vực phía Đông Aleppo, qua đó giúp người dân được sơ tán và lực lượng đối lập vũ trang rút lui một cách có tổ chức. Ba bên khẳng định phải đảm bảo hoàn tất quá trình này một cách liên tục, an toàn và đáng tin cậy.

Về lệnh ngừng bắn, 3 bên nhất trí về tầm quan trọng của biện pháp này, cũng như quyền tiếp cận không bị cản trở của hoạt động hỗ trợ nhân đạo và di chuyển tự do của người dân trên lãnh thổ Syria. Đặc biệt, Iran, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng thúc đẩy thỏa thuận đang được chuẩn bị thông qua các cuộc đàm phán giữa chính phủ và phe đối lập Syria và đứng ra bảo đảm cho thỏa thuận đó. Ba nước cũng kêu gọi các nước khác trên thế giới cùng hành động.

Ngoại trưởng 3 nước cũng khẳng định quyết tâm chung trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, Mặt trận Al-Nusra và việc phân biệt các tổ chức khủng bố này với phe đối lập có vũ trang Syria.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nói: "Chúng tôi cho rằng, lệnh ngừng bắn không bao gồm các tổ chức khủng bố như Mặt trận Al-Nusra hoặc IS hay những nhóm khác có liên kết với chính quyền Syria như Hezbollah. Cần phải ngừng hỗ trợ các nhóm đó, có như vậy mới có thể đạt được ngừng bắn. Chúng ta không thể sử dụng ảnh hưởng đối với một bên của cuộc xung đột, mà tất cả các bên cần đồng ý với một thỏa thuận ngừng bắn".

Ông  Cavusoglu cũng nêu rõ, hợp tác 3 bên Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran tại Aleppo đã mang lại kết quả cụ thể, vì vậy sự hợp tác theo phương thức này cần được nhân rộng tới các khu vực khác của Syria. Ông nhấn mạnh ưu tiên hiện nay là thiết lập ngừng bắn trên toàn lãnh thổ Syria.  

Đây là cuộc gặp đầu tiên của 3 nhà ngoại giao được tiến hành theo thể thức này, nhằm sớm tìm ra giải pháp chấm dứt tình cảnh đau thương cho người dân Syria tại Aleppo, thành phố lớn thứ hai nước này, cũng như vãn hồi hòa bình cho mảnh đất Syria, bị tàn phá bởi chiến tranh suốt hơn 5 năm qua

Một thời gian dài, Thổ Nhĩ Kỳ đứng sau ủng hộ các nhóm phiến quân đối lập Syria trong khi Nga và Iran trợ giúp mạnh mẽ cho chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad. Tuy nhiên, tuần trước, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã cùng nhau đứng ra làm trung gian cho một hòa giải cho phép sơ tán hàng ngàn dân thường và các chiến binh khỏi khu vực phiến quân tại Aleppo. Những đợt sơ tán được cho là sẽ hoàn thành vào cuối tuần này.

Theo các nhà phân tích, cơ sở cho những sự đồng thuận này đó là cả ba nước có lợi ích chung đối với vấn đề Syria. Ông Mohammad Hasan Khani, giáo sư quan hệ quốc tế, Đại học Imam Sadeq của I-ran nói: "Tìm một giải pháp cuối cùng và lâu dài cho cuộc khủng hoảng này là lợi ích của cả ba nước, trong đó có cả Syria bởi chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan  là mối đe dọa cho cả Iran và Thổ Nhĩ Kỳ”.

Chính vì thế, giới quan sát vẫn tiếp tục hy vọng rằng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đạt được nhiều mục tiêu hơn nữa tại Syria, đặc biệt là một thỏa thuận ngừng bắn trên toàn đất nước và cuối cùng là thỏa thuận hòa bình./.