Chính trường Israel tiếp tục bế tắc

Kể từ sau cuộc bầu cử Quốc hội vào cuối tháng trước, chính trường Israel tiếp tục rơi vào bế tắc khi không có đảng nào giành đủ số phiếu quá bán để tự đứng ra thành lập chính phủ mới. Hai ngày qua, Tổng thống nước này Reuven Rivlin đã phải tiến hành cuộc tham vấn với quan chức các đảng nhằm tháo gỡ tình hình trước thời hạn chót 7/4.

Công cuộc tìm kiếm người lãnh đạo tại Israel càng phức tạp hơn khi Thủ tướng tạm quyền Benjamin Netanyahu đang đối diện với phiên tòa cáo buộc tham nhũng và sử dụng quyền lực bất hợp pháp.

Dư luận đang đặc biệt quan tâm đến cuộc tham vấn mới nhất do Tổng thống Israel tổ chức nhằm tháo gỡ bế tắc trên chính trường Israel. Tới thời điểm này, sau 2 ngày tham vấn riêng rẽ với Tổng thống Rivlin, không một đại diện nào của 13 đảng có mặt trong Quốc hội Israel khóa 24 nhận được đủ số phiếu đề cử cần thiết (61 phiếu) để thành lập chính phủ mới. Cụ thể, Chủ tịch đảng Likud, Thủ tướng Netanyahu chỉ nhận được 52 phiếu; đứng thứ hai là Chủ tịch đảng Yesh Atid, ông Yair Lapid được 45 phiếu.

Do đó, Tổng thống Rivlin đã chính thức đề cử ông Netanyahu đứng ra đàm phán thành lập chính phủ mới trong 28 ngày tới. Quá trình này sẽ được gia hạn thêm 2 tuần nếu cần. Trong trường hợp ông Netanyahu không đàm phán thành công, Tổng thống Rivlin sẽ lựa chọn ứng viên khác hoặc đề nghị Quốc hội quyết định. Ông Rivlin cho biết Thủ tướng Netanyahu có cơ hội tốt hơn một chút để thành lập liên minh nhưng không dễ dàng vì ông Netanyahu có ba bản cáo trạng liên quan đến một phiên tòa xét xử đang diễn ra. Tuy nhiên, luật pháp không cấm một bị cáo tham gia lãnh đạo chính phủ Israel và cũng lưu ý rằng vấn đề này hiện đang được tranh luận sôi nổi trong nước.

Ủng hộ và phản đối ông Netanyahu

Một số quan điểm cho rằng, bế tắc tại Israel hiện nay không còn là những chia rẽ truyền thống giữa cánh tả và cánh hữu mà là sự ủng hộ và phản đối ông Benjamin Netanyahu.

Khủng hoảng chính trị hay những chia rẽ nội bộ giữa các đảng phái ở Israel ngày càng gia tăng ngay cả trước cuộc bầu cử Quốc hội vừa qua. Kết quả bầu cử cũng như kết quả tham vấn vừa qua là minh chứng cho điều đó.

Theo luật Israel, đảng nào nắm tối thiểu 61 ghế trong Quốc hội sẽ được quyền đứng ra thành lập chính phủ. Tuy nhiên, nếu không đảng nào đạt được số ghế này, để có thể nắm quyền lực thì các đảng phải liên minh, liên kết. Dù vậy, ngay cả việc liên minh cũng rất khó khăn bởi những mâu thuẫn giữa các đảng và ngay trong chính các đảng như Likud của Thủ tướng Netanhayu hay đảng Yesh Atid khi lựa chọn ai sẽ làm thủ tướng hay luân phiên làm thủ tướng.

Các quan điểm nổi rõ là ủng hộ ông Netanhayu và chống lại ông khi không muốn ông tiếp tục tại vị sau 12 năm liên tiếp làm thủ tướng. Dù phe ủng hộ ông Netanyahu đã huy động tổng lực để có được 52 ghế trong Quốc hội nhưng vẫn cần ít nhất 9 ghế nữa đủ để thành lập chính phủ. 9 ghế nữa là rất khó khăn với ông Netanyahu bởi ngay trong đảng Likud cũng có những người không muốn ông tiếp tục làm thủ tướng. Thứ hai, ông Netanyahu đang bị cáo buộc về một số tội danh. Thứ ba, phe chống đối đang đề nghị Quốc hội thông qua luật ngăn cản bất kỳ thành viên Quốc hội nào thành lập chính phủ nếu đang phải đối mặt cáo buộc hình sự. Cuối cùng, một số đảng Arab cũng không ủng hộ ông Netanyahu dù ông đã có nhiều nỗ lực thúc đẩy hòa bình thời gian qua.

Kịch bản nào đang chờ đợi chính trường Israel?

Đến thời điểm này, ông Netanyahu được đề cử đứng ra đàm phán thành lập chính phủ trong thời gian 28 ngày và có thể kéo dài 2 tuần nhưng khả năng ông đàm phán thành công cũng rất mong manh. Trên thực tế, cơ hội đàm phán để liên kết đủ ít nhất 61 ghế trong Quốc hội của ông Netanyahu khó hơn nhiều so với lần đàm phán cách đây một năm. Tình thế này buộc ông Netanyahu phải đàm phán với các đảng khác. Mặc dù đảng Yamina do ông Naftali Bennett lãnh đạo giành được 7 ghế - có thể gia nhập phe của ông Netanyahu, nhưng vẫn không đủ, và sẽ cần ít nhất hai ghế nữa để thành lập liên minh.

Trong trường hợp này, ông Netanyahu không còn lựa chọn nào khác là tìm kiếm sự ủng hộ của  đảng Danh sách Arab do Mansour Abbas đứng đầu, đã giành được 4 ghế, hoặc đặt cược vào khả năng tách đảng Takfah Hadshah - đã giành được 6 ghế - để thành lập liên minh. Dù vậy, các đảng này đang cân nhắc và ra điều kiện với ông Netanyahu, chẳng hạn như ký một thỏa thuận luân chuyển chức vụ Thủ tướng. Ngay cả khi được chấp thuận, các đảng này cũng khó tin tưởng về các cam kết mà ông Netanyahu đưa ra. Đó là chưa kể các đối thủ đang tìm cách thông qua luật ngăn cản bất kỳ thành viên nào thành lập liên minh chính phủ nếu đang bị xét xử về tội hình sự.

Ông Netanyahu đang đối mặt với một tình huống rất phức tạp và có thể sẽ phải kéo Israel vào cuộc bầu cử lần thứ năm, sẽ được tổ chức vào tháng 7 hoặc tháng 8 năm nay.

Trong khi đó, khối chống đối ông Netanyahu cũng đang có 57 ghế và cần 4 ghế để hoàn thành số ghế tối thiểu trong Quốc hội để thành lập chính phủ. Nhưng nhóm này cũng khó  để thuyết phục các đảng như đảng Yamina (7 ghế), Danh sách United Arab (4 ghế), đảng Shas (9 ghế) và Torah Do Thái (7 ghế). Ngoài những khó khăn chung, bất kỳ liên minh nào mà phe đối lập có thể thành lập sẽ chứng kiến ​​một cuộc cạnh tranh xem ai sẽ đứng đầu chính phủ .

Giới phân tích khu vực cho rằng, tình trạng bế tắc chính trị sẽ vẫn còn kéo dài ở Israel trong một thời gian nữa và bất kỳ liên minh nào nếu được thông qua ở Quốc hội cũng sẽ có thể nhanh chóng tan rã và đi đến cuộc bầu cử lần thứ năm trong tương lai gần./.

Thủ tướng tạm quyền Israel Netanyahu tìm kiếm liên minh

VOV.VN - Sau cuộc bầu cử ngày 23/3, các đảng phái ở Israel đang nỗ lực tìm kiếm đồng minh và liên kết để thành lập chính phủ mới.