Liệu chiến tranh Israel – Syria có nổ ra?

Theo các hãng tin phương Tây, trong 3 ngày vừa qua, Israel đã hai lần nã pháo và không kích vào khu quân sự rộng lớn ở phía Bắc gần thủ đô Damascus của Syria, nói là nhằm phá hủy lô hàng tên lửa mà Syria dành cho nhóm phiến quân Hezbollah ở Lebanon. Cuộc tấn công bằng hỏa lực này đã làm 42 người chết, khiến dư luận quốc tế quan ngại liệu cuộc chiến Israel - Syria liệu có nổ ra?

Kịch bản cũ mục tiêu mới?

Vào sáng ngày 5/5, chính quyền Damascus và một quan chức Israel xác nhận Tel Aviv đã bắn rocket nhắm vào một trung tâm nghiên cứu khoa học của Syria. Đây là đợt tấn công thứ hai của Israel trong ba ngày vừa qua. Mục đích được Israel đưa ra là nhằm ngăn cản Syria cung cấp vũ khí cho phong trào Hồi giáo Hezbollah tại Lebanon.

Người dân Syria hoảng loạn sau các vụ không kích của Israel (Ảnh AP)

Còn các nguồn tin tình báo tại Trung Đông lại nói rằng mục tiêu bị Israel tấn công là các phi đạn điều khiển Fatah-110 có độ chính xác cao được chuyển tới từ Iran, và cất giữ trong một nhà kho ở Phi trường Quốc tế Damascus, với ý định chuyển giao cho nhóm đấu tranh Hồi giáo Hezbollah đặt căn cứ tại Lebanon nhằm tấn công Israel.

Dân biểu đảng Cộng hòa Tom Cotton nói rằng: “Các cuộc không kích của Israel trong 48 tiếng đồng hồ vừa qua cho thấy các hệ thống phòng không của Syria không mạnh như đôi khi họ loan tin. Chúng ta có thể ngăn chặn ông Bashar al-Assad giết hại chính nhân dân của ông ấy, và chúng ta có thể ngăn chặn một số vụ bạo động tệ hại nhất ở Syria”.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Patrick Leahy cũng đồng ý rằng hành động của Israel đã làm bộc lộ những điểm yếu trong hệ thống phòng không của Syria. Các nhà phân tích cho rằng mục tiêu không kích lần này của Israel là có ý thăm dò khả năng hỗ trợ cho lực lượng đối lập Syria lật đổ chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.

Một nguồn tin ngoại giao được hãng thông tấn Pháp AFP trích dẫn cho biết trong đợt tấn công này, rocket của Israel đã phá hủy nhiều tên lửa đất đối không mà Syria vừa nhận được của Nga và đang cất giấu gần sân bay Damas.

Còn Chính phủ Syria đã lên án cuộc không kích, và mô tả các cuộc tấn công là có mục đích “hỗ trợ quân sự trực tiếp cho các nhóm khủng bố” đang chiến đấu để lật đổ Tổng Thống Bashar al-Assad.

Trong một bức thư gửi đến Hội đồng Bảo an LHQ ngày 5/5, Bộ Ngoại giao Syria nói rằng sự “hiếu chiến của Israel” đã giết và gây thương tích cho nhiều người, đồng thời gây “tàn phá rộng khắp”.

Tổng thống Syria Bashar al-Assad cũng đã gửi thư đến Washington thông qua Moscow, trong đó ông tuyên bố sự xâm lược mới của Israel sẽ kéo theo hành động đáp trả không chậm trễ. Báo Al-Rai Kuwait cũng cho biết rằng ông Assad đang chờ đợi phản ứng từ Washington.

Đài truyền hình Syria đã phát đoạn văn được cho là của Tổng thống Bashar al-Assad rằng: “Cuộc tấn công mới của Israel là nỗ lực nhằm vực dậy tinh thần của các nhóm khủng bố vốn đang loạng choạng trước những đòn đánh của quân đội cao quý của chúng ta”.  

Chính quyền Syria ngay sau khi lên án hành động “gây hấn” của Tel Aviv, đã bố trí tên lửa của mình hướng vào Israel. Theo các nguồn tin Syria, tên lửa đã chuẩn bị sẵn sàng để giáng đòn đánh trả trong trường hợp có những vụ xâm phạm mới.

Israel cũng đã triển khai hai hệ thống phòng thủ tên lửa ở khu vực biên giới với Syria. Họ đề phòng với phản ứng của Damascus gọi việc Israel pháo kích lãnh thổ của mình là một tuyên bố chiến tranh.

Điều quan trọng được giới phân tích quân sự quan tâm là, Israel đã tấn công bằng hỏa tiễn vào các vùng ngoại ô của Damascus, nơi có các kho chứa vũ khí và trung tâm nghiên cứu quân sự, cũng như nơi đồn trú của Lữ đoàn Bảo vệ Tổng thống.

Damascus đã nhấn mạnh hành động lần này của Israel là xâm lược và là lời tuyên chiến với Syria, khiến dư luận quan ngại về nguy cơ bùng phát một cuộc chiến toàn diện trong khu vực. Bộ trưởng Bộ Thông tin Syria Omran al-Zoubi tuyên bố: “Vụ tấn công hỏa tiễn của Israel đã mở cửa cho những hệ lụy bất kỳ trong khu vực. Hành động này xác nhận có tồn tại sự phối hợp giữa Israel và các nhóm khủng bố” ở Syria.

Liên đoàn Arab lần đầu tiên sau một thời gian dài đã lên tiếng ủng hộ Syria và lên án hành động của Israel. Liên đoàn kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ phải “hành động ngay lập tức để ngăn chặn những cuộc tấn công của Israel vào lãnh thổ Syria”.

Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vẫn tiến hành chuyến thăm Trung Quốc như đã định bất chấp sự căng thẳng của tình hình khu vực do những cuộc không kích của Israel gây ra.

Phản ứng của dư luận

LHQ và EU đã cảnh báo về sự lan rộng của mâu thuẫn Israel – Syria, nơi vốn đã chìm trong những xung đột kéo dài giữa lực lượng của chính phủ với phe đối lập, khiến hơn 70.000 người thiệt mạng.

Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon cũng đề nghị tất cả các bên hãy hành động một cách có trách nhiệm để có thể tránh nguy cơ leo thang một cuộc tranh chấp mà theo lời ông “hiện đã gây nhiều tàn phá và đã rất nguy hiểm”.

Bộ Ngoại giao Nga đã bày tỏ quan ngại về các cuộc không kích của Israel nhằm vào những mục tiêu trên đất Syria. Nga còn bày tỏ quan tâm rằng cuộc tranh chấp tại Syria có thể lan rộng. Tiếp sau đó Tổng thống Nga và Thủ tướng Israel cũng đã điện đàm trao đổi về “tình hình tại khu vực và tình hình Syria”.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nói rằng Trung Quốc chống đối việc sử dụng vũ lực và yêu cầu phải tôn trọng chủ quyền quốc gia. Iran cũng lên án các cuộc tấn công và kêu gọi các nước trong khu vực hãy sát cánh chống “cuộc tấn công”.

Trả lời phỏng vấn của đài truyền hình tiếng Tây Ban Nha Telemundo trong khi có mặt tại Costa Rica ngày 4/5, Tổng thống Mỹ Barack Obama nói: “Israel có lý do để tự vệ khi có những chuyến hàng tiếp tế vũ khí cho những nhóm khủng bố giống như nhóm Hezbollah”.

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cũng nói rằng chính quyền Mỹ sẽ xét lại toàn bộ các phương án chọn lựa, kể cả khả năng vũ trang cho phe nổi dậy Syria. Nhưng ông nhấn mạnh rằng chưa có quyết định nào được đưa ra.

Vì thế, các nhà phân tích và dư luận cho rằng, cuộc chiến Israel - Syria khó có thể nổ ra là có cơ sở./.