Chiến dịch phản công mùa hè của Ukraine dù chưa dừng hẳn nhưng đã gặp nhiều trục trặc khó khăn. Thực sự đã đến lúc Mỹ cần hành động khẩn để thúc đẩy giải pháp hòa bình nhằm bảo đảm lợi ích của chính họ và cộng đồng quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh Nga có thể mở một cuộc tiến công mới vào năm 2024.

Bức tranh u ám về cuộc phản công của Ukraine do phương Tây hậu thuẫn

Cho tới nay, 12 lữ đoàn mới của Ukraine do NATO đào tạo đã hứng chịu thương vong lớn mà vẫn chưa tới được tuyến phòng thủ kiên cố đầu tiên của Nga. Các lực lượng Nga thường xuyên có được ưu thế trên không. Sức mạnh của họ ngày càng được tăng cường bằng số lượng lớn vũ khí rẻ nhưng hiệu quả như UAV cảm tử Lancet. Mỗi ngày trôi qua càng kéo cuộc xung đột đến gần mùa thu và mùa ẩm ướt đặc trưng ở Nga, khi mưa và bùn lầy sẽ cản trở hoạt động tác chiến cơ động.

Với những gì Ukraine đã thể hiện thời gian qua, cuộc phản công của họ khó lòng đạt được các mục tiêu chính dù chiến dịch này chưa kết thúc hẳn.

Các viện trợ vũ khí của phương Tây cũng chỉ làm dịu phần nào tình hình cho Ukraine. Đa phần các xe tăng chiến đấu chủ lực mà phương Tây cam kết đã ở trên chiến trường, và ít có triển vọng phương Tây sẽ cung cấp thêm thứ vũ khí hạng nặng này cho Ukraine. Dù “liên minh máy bay chiến đấu” đã hứa cung cấp chiến đấu cơ F-16 cho Ukraine nhưng kỳ thực không rõ khi nào và ở đâu, việc này sẽ được triển khai. Ngay cả khi các máy bay F-16 được bàn giao thành công cho Ukraine, thì số lượng đó vẫn bị áp đảo trước không quân Nga và mạng lưới phòng không tổng hợp đáng gờm của Nga.

Kho vũ khí chính xác của phương Tây đang giảm dần, điều này giải thích vì sao chính quyền Tổng thống Mỹ Biden từ chối cung cấp cho Ukraine các tên lửa ATACMS (hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân) - thứ vũ khí thiết yếu đối với an ninh của Mỹ ở Thái Bình Dương.

Kịch bản kiểu Triều Tiên liệu có khả thi?

Với hoàn cảnh ảm đạm như vậy, liệu “kịch bản Triều Tiên” có phải là kết quả khả dĩ nhất? Nếu kịch bản này xảy ra, thì khi chiến dịch phản công của Ukraine kết thúc vào cuối tháng 8 hoặc đầu tháng 9 này, xung đột Nga - Ukraine sẽ đóng băng tại đường biên hiện tại gần như tương đương với tiền tuyến giữa các bên.

Tình huống trên vẫn chưa phải là xấu nhất đối với Mỹ. Washington sau đó vẫn còn khả năng giảm dần căng thẳng với Moscow và tái thiết lập đối thoại về đường hướng tương lai cho cấu trúc an ninh châu Âu. Điều quan trọng là Mỹ cuối cùng vẫn có thể tập trung vào Thái Bình Dương. Rốt cuộc, Trung Quốc mới là đối thủ ngang cơ thực sự của Mỹ. Giới quan sát đánh giá, Trung Quốc đã làm suy giảm ảnh hưởng của Mỹ kể từ năm 2022, khi phương Tây áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt hà khắc lên Nga.

Tuy nhiên, “kịch bản Triều Tiên” vẫn có một vấn đề đối với Mỹ, đó là kịch bản này mặc định cho rằng ban lãnh đạo Nga đang rất cần một lệnh ngừng bắn và mong muốn ngồi vào bàn đàm phán. Có ít bằng chứng ủng hộ nhận định này. Thực tế chỉ ra, không chỉ chiến đấu kịch liệt để ngăn chặn đà tiến của Ukraine ở miền Nam, Nga còn mở cuộc tiến công của riêng họ ở phía Bắc, nhằm chiếm toàn bộ tỉnh Lugansk, nơi quân Nga vẫn đang tiến đều. Trong khi đó, xã hội và nền kinh tế của Nga vẫn tương đối ổn định. Cuộc binh biến của ông chủ Wagner thực ra chỉ là một chút lệch lạc, không tạo ra sự thay đổi căn bản nào trên chính trường Nga; hơn nữa các chỉ trích của ông này cũng chỉ hướng tới đẩy mạnh hoạt động tác chiến của Nga.

Tình báo Mỹ chỉ ra lý do Ukraine khó đạt mục tiêu phản công Nga

VOV.VN - Đánh giá của tình báo Mỹ cho rằng Ukraine rất khó đạt được các mục tiêu chính trong chiến dịch phản công Nga. Tình báo Mỹ cũng thừa nhận hiệu quả của phòng tuyến Nga. Theo họ, Melitopol đang là một thách thức lớn đối với Ukraine.

Quyết tâm của người Nga

Trên thực tế, nhiều khả năng Kremlin mong muốn giành tiếp chiến thắng hơn là vô vọng đợi chờ đàm phán.

Andrey Gurulev - cựu tư lệnh quân khu miền Trung (Nga) và hiện là một nghị sĩ dân tộc chủ nghĩa tại Duma Quốc gi (Hạ viện Nga), tuyên bố rằng năng lực công nghiệp quốc phòng của Nga đang mở rộng nhanh chóng và đủ đáp ứng nhu cầu của “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine và nhu cầu của 150.000 binh sĩ hợp đồng mới gia nhập quân đội Nga. Năng lực sản xuất vũ khí của Nga có thể được đẩy lên tiếp để đáp ứng một đợt động viên lực lượng nữa.

Quốc hội Nga đã xúc tiến tiến trình nâng ngưỡng tuổi vẫn có thể gọi tòng quân lên thành 30 tuổi. Đáng lưu ý, có một dự án sửa đổi luật của Nga, sẽ có hiệu lực vào tháng 10 tới, với nội dung cấm đi xa đối với bất cứ ai có tên trong danh sách gọi nhập ngũ hoặc dự bị động viên.

Ban lãnh đạo Nga nhiều lần lặp lại tuyên bố rằng mục tiêu của “chiến dịch quân sự đặc biệt” vẫn chưa thay đổi và họ sẽ đạt các mục tiêu đó bằng phương tiện quân sự.

Chiến thắng của Ukraine ở Kharkov và Kherson vào cuối năm 2022 mang lại cho Ukraine “nguồn vốn chính trị” để họ yêu cầu phương Tây mở rộng viện trợ quân sự. Tuy nhiên, cơ chế này có tác dụng hai chiều. Nghĩa là, khi chiến dịch phản công của Ukraine thất bại, điều đó sẽ mang lại lợi thế đáng kể cho Tổng thống Nga Putin - tính chính danh trong  nước và cả “nguồn vốn chính trị”. Các lực lượng dân tộc chủ nghĩa ở Nga cũng nhận thấy sự tương đồng giữa cuộc tiến công của Ukraine ở Zaporizhzhia và trận chiến Kursk lịch sử vào năm 1943. Những người này đề cập việc sau khi quân Đức thất bại ở Kursk, Hồng quân Liên Xô đã ồ ạt tấn công đối phương và giành chiến thắng trong chiến dịch Bagration.

Cựu sĩ quan Mỹ: Ukraine không có cơ chiến thắng Nga, nên đàm phán hòa bình

VOV.VN - Nhà phân tích Mỹ, cựu sĩ quan Daniel Davis cho rằng gần như chắc chắn Ukraine sẽ không bao giờ giành được chiến thắng trên chiến trường. Theo ông, để bảo tồn lãnh thổ đang giữ và tránh mất đất thêm, Ukraine cần ngồi vào bàn đàm phán với phía Nga.

Mỹ sẽ hưởng lợi lớn hơn nếu khẩn trương thúc đẩy hòa đàm

Từ những phân tích trên, giới quan sát nhận định Tổng thống Putin có thể cân nhắc các khả năng và sử dụng ảnh hưởng chính trị của mình để phát động một cuộc huy động lực lượng nhập ngũ thứ 2 vào tháng 10 tới. Nếu lực lượng tân binh này được huấn luyện khẩn trương trong nửa năm thì vào mùa xuân năm 2024, quân đội Nga sẽ có thêm 300.000 lính mới sẵn sàng tham chiến, trong bối cảnh quân Ukraine đã bị tiêu hao nhiều do hỏa lực Nga vào mùa đông trước đó.

Khi quân Nga tấn công chớp nhoáng vào thủ đô Kiev năm 2022, họ thất bại do quá nhấn mạnh đến lực lượng cơ giới so với lực lượng bộ binh. Nhưng sang mùa xuân 2024, quân đội Nga sẽ không còn đối mặt với trở ngại này. Sử dụng lực lượng đủ đông trước một đối thủ kiệt sức đồng nghĩa với khả năng cao Nga sẽ tạo ra được đột phá và quay trở lại với tác chiến cơ động.

Trong trường hợp các lực lượng Nga có khả năng đánh sâu vào lãnh thổ Ukraine và chiếm các vùng mà Moscow xác định là mục tiêu của mình thì xung đột Ukraine sẽ kết thúc theo hướng một chiến thắng chính cho Nga. Đây sẽ là một chiến thắng bằng vũ lực chứ không phải là một dàn xếp hòa bình do Mỹ làm trung gian.

Hiển nhiên, thắng lợi của Nga theo hướng đó sẽ là bước thụt lùi đối với Mỹ, làm giảm uy tín của Mỹ cũng như liên minh quân sự NATO. Trong bối cảnh Mỹ và NATO cung cấp vũ khí và huấn luyện cho quân đội Ukraine, Nga có thể tuyên bố rằng họ đã một mình đương đầu với phương Tây và giành chiến thắng. Đồng thời khi ấy, quan hệ Nga - Trung Quốc sẽ được củng cố thêm một bước nữa. Mỹ có thể còn đối mặt một triển vọng nữa là các vũ khí rẻ nhưng hiệu quả của Nga sử dụng trong xung đột này (như UAV Lancet) sẽ chảy tới cả những khu vực khác chống đối chính quyền Mỹ trên thế giới.

Chính vì vậy, Tiến sĩ Alex Burilkov, nghiên cứu viên tại Trung tâm nghiên cứu dân chủ của trường Đại học Leuphana ở Lüneburg (Đức) đánh giá rằng Mỹ buộc phải nghiêm túc theo đuổi ý tưởng tìm kiếm một giải pháp hòa bình được tất cả các bên, bao gồm cả Nga, chấp nhận.

Trên thực tế, các nhân vật Mỹ có ảnh hưởng đã tham gia ngoại giao với các đối tác ở Nga, hướng tới đàm phán hòa bình.