Theo các chuyên gia, lệnh ngừng bắn kéo dài 1 tháng sẽ có lợi cho cả Nga và Ukraine, cho phép các bên liên quan bổ sung và tập hợp lại lực lượng của họ. Tuy nhiên, tình hình chiến trường của Ukraine đang diễn biến xấu hơn so với Nga. Sau khi lực lượng của Kiev rút khỏi thị trấn Sudzha ở tỉnh Kursk của Nga, các chuyên gia cho biết Ukraine là bên muốn dừng các hành động quân sự trên tiền tuyến hơn.

"Nga cũng có thể tập hợp lại nhưng vì Ukraine có nhiều vấn đề về nhân lực hơn, nhất là việc bổ sung lực lượng cho một số lữ đoàn trên tiền tuyến nên lệnh ngừng bắn có thể mang lại cho họ nhiều lợi ích hơn", Sascha Bruchmann, một nhà phân tích quân sự tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở tại London nói.

Ai sẽ được hưởng lợi từ lệnh ngừng bắn trên bộ?

Sau các cuộc đàm phán tại Jeddah, Saudi Arabia ngày 11/3, Kiev cho biết họ đã đồng ý với lệnh ngừng bắn trong 30 ngày do Washington đề xuất, với điều kiện Nga cũng đồng ý.

Ngày 13/3, Tổng thống Putin nói Nga sẵn sàng nhất trí với lệnh ngừng bắn do Mỹ đề xuất nhưng sau đó đã đưa ra một danh sách các yêu cầu mà Kiev và Washington phải đáp ứng để Moscow tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình.

Chủ đề về lệnh ngừng bắn tiềm năng cũng là chủ đề đầu tiên trong danh sách các vấn đề có trong cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin ngày 18/3. Trong khi đó, cả Nga và Ukraine đều gặp vấn đề về nhân lực cũng như trang thiết bị.

Nga đã tấn công vào tỉnh Donetsk từ 2023 với những bước tiến công chậm dần trong tháng qua và quân đội Ukraine thậm chí còn giành được lợi thế gần các thị trấn Toretsk và Pokrovsk.

Tuy nhiên, Ukraine phải đối mặt với những thất bại ở tỉnh Kursk của Nga, mất đi thị trấn quan trọng Sudzha và phải rút lui gần biên giới hơn.

Peter Layton, một chuyên gia quân sự tại Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) cho biết, "cả hai bên sẽ cố gắng tái vũ trang trong suốt thời gian ngừng bắn và nhanh chóng chuyển hàng tiếp tế đến tiền tuyến".

Federico Borsari, một chuyên gia quốc phòng tại Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu, cũng lập luận rằng "lệnh ngừng bắn sẽ có lợi cho cả hai bên, xét đến các vấn đề mà cả lực lượng Ukraine và Nga đều phải đối mặt". Tuy nhiên, Ukraine vẫn sẽ được hưởng lợi nhiều hơn từ một lệnh ngừng bắn tiềm năng.

Chuyên gia Borsari cho biết, lệnh ngừng bắn "sẽ cho phép Ukraine xoay vòng các đơn vị tại những khu vực trọng điểm trên tiền tuyến như ở Sumy - Kursk, Lyman..., huấn luyện lực lượng mới, tăng cường phòng thủ và tiếp tế cho các đơn vị dọc tiền tuyến".

"Ukraine đang đối mặt với tình thế Nga có lợi về nhân lực, đặc biệt là ở tỉnh Kursk và vì hai bên dường như có trình độ công nghệ tương đối ngang nhau trong việc sử dụng máy bay không người lái chiến thuật nên lệnh ngừng bắn sẽ giúp Ukraine có thời gian đánh giá cẩn thận tình hình tiền tuyến, thiết lập thêm các biện pháp đối phó chống UAV và huấn luyện các lực lượng mới", ông Bosari nói.

Theo ông: "Nga đang tiến quân ở Kursk, vì thế lệnh ngừng bắn có thể gây bất lợi cho bất kỳ nỗ lực tiềm năng nào nhằm tiến quân ở khu vực giáp ranh với Sumy bằng cách khai thác những điểm yếu của Ukraine trong khu vực".

Trong khi đó, chuyên gia Bruchmann cho biết, "về nguyên tắc, việc chấp thuận lệnh ngừng bắn là tốt cho Kiev vì nó củng cố lại quan hệ đối tác về vũ khí và tình báo giữa Mỹ và Ukraine".

Tuy nhiên, ở một số khu vực của mặt trận, lệnh ngừng bắn có thể có lợi cho Nga hơn là Ukraine vào lúc này.

"Trong những ngày gần đây, lực lượng Ukraine đã giành lại được những vùng lãnh thổ đáng kể gần Toretsk đồng thời ngăn chặn các cuộc tiến công của Nga ở phía Tây Nam Pokrovsk", ông Borsari tiết lộ.

"Lực lượng Nga ở những khu vực này đang bị kéo căng và thiếu sự hỗ trợ cơ giới để tiếp tục các cuộc tấn công của họ. Do đó, lệnh ngừng bắn sẽ có lợi hơn cho Nga tại đây".

Ván cờ Kursk sụp đổ, lính Ukraine đối mặt lằn ranh sinh tử khi rút quân

VOV.VN - Ván cờ quân sự của Ukraine ở bên trong nước Nga đang đi đến hồi kết. Cuộc tấn công quy mô lớn của Nga trong những ngày gần đây đã khiến các lực lượng còn lại của Ukraine tại Kursk ngày càng bị cô lập. Hiện Ukraine họ đã rút khỏi hầu hết các khu vực ở Kursk, ngoại trừ một dải đất nhỏ hẹp.

Ukraine sẽ được hưởng lợi từ lệnh ngừng bắn trên không?

Các nhà phân tích cho biết Ukraine rõ ràng sẽ được hưởng lợi từ việc dừng các cuộc tấn công và ném bom trên không của Nga. Moscow đã tấn công toàn bộ lãnh thổ Ukraine bằng UAV và tên lửa gần như hàng ngày. Kết quả là một phần lớn cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine đã bị hư hại hoặc phá hủy.

Kiev đã trả đũa, tấn công sâu vào Nga bằng UAV do chính nước này chế tạo, cũng như tấn công các khu vực biên giới bằng tên lửa do nước ngoài cung cấp, Mặc dù Ukraine gây thiệt hại cho các nhà máy lọc dấu, kho đạn và quân đội Nga nhưng tác động của chúng không quá mạnh mẽ so với các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine.

Các tên lửa do nước ngoài cung cấp cho Ukraine cũng đang cạn kiệt. Mặc dù chiến dịch tấn công tầm xa của Ukraine nhằm vào các căn cứ và cơ sở hạ tầng của Nga đã có một số tác động đáng kể, đặc biệt là buộc Nga phải phân bổ các khí tài của họ theo những cách kém hiệu quả hơn nhưng không thể phủ nhận tác động của chiến dịch tấn công tầm xa nhằm vào ngành công nghiệp và quân đội Ukraine là lớn hơn, Justin Bronk, nhà nghiên cứu cao cấp tại RUSI cho hay.

"Điều này là do Nga có sức mạnh tấn công lớn hơn nhiều, đặc biệt là khi họ sở hữu các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo mạnh hơn. Do đó, bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào áp dụng với các cuộc tấn công tầm xa và tấn công bằng bom lượn chắc chắn sẽ có lợi cho Ukraine nhiều hơn so với Nga, giả sử tất cả các yếu tố khác vẫn như nhau".

Chuyên gia Borsari cũng lập luận rằng: "Ukraine có thể bổ sung đáng kể kho dự trữ tên lửa phòng không và sửa chữa cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng, mặc dù Nga cũng có thể bổ sung kho vũ khí tên lửa của mình cho các cuộc tấn công mới".

Erik Stijnman, một chuyên gia quân sự tại Viện Quan hệ Quốc tế Hà Lan (Clingendael), cho biết, "cả hai lực lượng không quân đều không có ưu thế trên không, chứ đừng nói đến ưu thế trên không tại không phận chiến trường đang tranh chấp."

"Việc loại bỏ bom lượn khỏi phương trình có thể sẽ có lợi cho Ukraine hơn một chút. Mặc dù việc thực thi lệnh ngừng bắn đối với các phương tiện trên không là điều có thể đạt được, nhưng việc hạn chế hoặc quy định về việc sử dụng máy bay không người lái là rất khó, vì phải quy kết việc sử dụng chúng cho một trong các bên".

Tuy nhiên, Nga cũng có thể cần một khoảng nghỉ để tránh các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine.

"Những gì chiến dịch tấn công của Ukraine đã thực hiện là làm tăng đáng kể chi phí chiến đấu cho Nga", Fabian Hoffman, một chuyên gia về chính sách quốc phòng tại Dự án hạt nhân Oslo nhận định. Theo ông: "Hiệu quả của các chiến dịch tấn công khác nhau ở cả hai bên, vì vậy tác động của chúng cũng khác nhau. Đôi khi, chiến dịch của Ukraine có thể hiệu quả hơn, trong khi những lúc khác thì chiến dịch của Nga lại hiệu quả hơn".

Câu hỏi về Biển Đen

Trong khi đó, ở Biển Đen, giới quan sát nhận định, lệnh ngừng bắn sẽ giúp Nga có được sự thoải mái hơn.

Ukraine nhắm thành công vào các tàu chiến của Nga bằng máy bay không người lái và tên lửa, đẩy chúng ra khỏi các khu vực rộng lớn của Biển Đen. Một trong những thành quả ngoạn mục nhất của Ukraine được cho là đánh chìm tàu tuần dương Moskva của Nga năm 2022.

Những chiến thắng của Ukraine đã cho phép nước này mở một hành lang ở Biển Đen vào năm 2023 để vận chuyển ngũ cốc và các sản phẩm nông nghiệp khác.

Chuyên gia Bruchmann đánh giá, "trên biển, (lệnh ngừng bắn) có thể có lợi cho Nga một chút".

"Tôi nghĩ rằng Nga đã không nắm bắt được thế chủ động ở Biển Đen trong một thời gian. Hải quân của họ bị dồn vào thế bí và không tìm ra giải pháp chống lại xuồng không người lái (USV) của Ukraine, vốn dường như đã trở nên nguy hiểm và linh hoạt hơn".

Trong khi đó, ông Borsari lại nhận định, "nhìn chung, lệnh ngừng bắn sẽ không mang lại bất kỳ thay đổi đáng kể nào ở Biển Đen".

"Ở Biển Đen, chúng ta đã chứng kiến sự suy giảm dần các cuộc tấn công của Ukraine vào các tài sản của Nga do Moscow đã thích nghi và quyết định di chuyển hầu hết các tài sản của mình ra xa hơn và ngoài tầm hoạt động của tên lửa hành trình Storm Shadow/SCALP", ông Borsari cho hay, đồng thời tiết lộ: "Ukraine đã sử dụng USV và các tàu mẹ cùng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) để phá hủy một số hệ thống phòng không có giá trị".

Chuyên gia Stijnman cho biết: "Khi xem xét các lợi thế về mặt hoạt động, lệnh ngừng bắn trên biển có lẽ sẽ dễ thực thi nhất, cho phép sử dụng không bị cản trở các tuyến đường liên lạc trên biển".

Triển vọng ngừng bắn trên biển, trên không và trên bộ vẫn chưa rõ ràng, nhưng cả Ukraine và Nga đều có thể coi đây là một cơ hội.

"Cả hai bên sẽ cần chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo, bất kể đó là gì", ông Stijnman nói.

Theo ông: "Sự ra đời của các cuộc trao đổi, lệnh ngừng bắn và đàm phán hòa bình sẽ tạo ra cơ hội để một bên giành lại vị thế có lợi hơn so với bên kia, trong khuôn khổ hoạt động phòng thủ, tấn công hoặc ổn định tình hình".

"Tuy nhiên, khó khăn với bất kỳ lệnh ngừng bắn nào là tất cả các bên đều không chắc chắn bên kia sẽ cam kết thực hiện các thỏa thuận đã đưa ra ở mức độ nào", nhà quan sát Stijnman đánh giá.

Ván bài Kursk của Ukraine trước bờ vực sụp đổ hoàn toàn

VOV.VN - Dù Tổng tư lệnh quân đội Ukraine tỏ quyết tâm giữ vững chiến tuyến của họ ở Kursk, cả Mỹ và Nga cũng như truyền thông phương Tây đều cho rằng lực lượng Ukraine khó có thể trụ tiếp tại đây.