Vì sao các nhà lãnh đạo trên thế giới lo ngại lộ ADN?
VOV.VN - Việc biết được những bí mật về ADN của một người là một “vũ khí lợi hại”. Điều này có thể giải thích lý do tại sao các nhà lãnh đạo trên thế giới ngần ngại trước việc xét nghiệm SARS-CoV-2 tại Nga khi tham dự các cuộc đàm phán ngoại giao trong những ngày gần đây.
Từ chối xét nghiệm SARS-CoV-2
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã từ chối làm xét nghiệm SARS-CoV-2 tại Nga ngay trước cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 7/2.
Sau đó, Thủ tướng Đức Olaf Scholz là nhà lãnh đạo châu Âu tiếp theo từ chối để Nga xét nghiệm Covid-19 khi tới Moscow. Theo truyền thông Đức, một bác sĩ tại Đại sứ quán Đức ở Nga đã tiến hành xét nghiệm cho ông Scholz thay vì để nhân viên y tế Nga thực hiện công việc này.
Cả hai nhà lãnh đạo trên đều không phản đối các biện pháp phòng chống Covid-19, bởi vậy nhiều ý kiến cho rằng họ đang cố gắng không để lộ thông tin về mẫu ADN đối với Nga.
Trong bối cảnh an ninh quốc gia là một vấn đề quan trọng, các quốc gia luôn cố gắng tìm kiếm những lợi thế. Bởi vậy, theo các chuyên gia tình báo, một ngày nào đó, mẫu gen có thể là sự bổ sung hữu ích cho kho “vũ khí” của các nước. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng ngày đó có thể sẽ rất lâu.
Một quan chức Pháp cho biết, các điều kiện của Nga để ông Macron có thể gặp ông Putin là “không thể chấp nhận được” và “không phù hợp” với chương trình nghị sự của Tổng thống Pháp. Bởi vậy, hai nhà lãnh đạo Nga và Pháp đã ngồi ở hai đầu đối diện của một chiếc bàn dài 4m khi thảo luận về giải pháp ngoại giao cho vấn đề Ukraine.
Người phát ngôn chính phủ Đức Steffen Hebestreit cho biết, Thủ tướng Scholz tuân theo quy trình tương tự mà Đức áp dụng cho các quan chức nước ngoài, đó là họ có thể tự gửi mẫu xét nghiệm PCR của mình và nếu có bất kỳ vấn đề gì, bác sĩ có thể được mời đến để kiểm tra.
“Phía Nga đã nhìn nhận điều đó một cách khác biệt và nói rằng nếu xét nghiệm thì phải do Nga thực hiện. Thủ tướng Scholz vẫn quyết định rằng ông sẽ không xét nghiệm ở Nga. Tôi sẽ không giải thích quá nhiều về điều này”, ông Hebestreit nói.
ADN “cản trở” các nhà lãnh đạo thế giới như thế nào?
ADN nằm bên trong mọi tế bào trong cơ thể và có thể được lấy mẫu bằng nhiều phương pháp như tăm bông ngoáy mũi.
“Những mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 có chứa rất nhiều ADN của con người. Có thể lấy mẫu xét nghiệm đó, trích xuất ADN và thực hiện bất kỳ công việc nào bạn muốn”, Kenny Beckman tại Trung tâm Genomics của Đại học Minnesota, cho biết.
ADN là vật chất di truyền rất quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của con người. ADN của mỗi người là duy nhất. Nó có thể được sử dụng để tìm nguồn gốc tổ tiên, tìm người thân, phát hiện bệnh di truyền hoặc bất thường di truyền liên quan đến bệnh tật hoặc tình trạng y tế.
Trong khoa học pháp y, ADN có thể được sử dụng để điều tra nghi phạm trong một vụ phạm tội.
“Bạn có thể sử dụng ADN để xác định nguy cơ mắc bệnh, vì vậy các nhà lãnh đạo thế giới cũng có thể có nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, có thể sử dụng ADN để phục vụ mục đích khai thác nguồn gốc tổ tiên”, Howard McLeod, chuyên gia di truyền học, cho biết.
Tuy nhiên, ông McLeod cho biết, ý tưởng tìm hiểu về một người như một lãnh đạo thế giới thông qua ADN có vẻ “đáng sợ hơn rất nhiều so với thực tế”.
Mặc dù vậy, chuyên gia Beckman cho rằng có vẻ là điều “quá xa vời” khi nghĩ rằng thu thập thông tin về ADN của lãnh đạo thế giới có thể gây tổn hại về mặt chính trị.
“Bạn định làm gì với mẫu ADN đó? Bạn định nói rằng ông Macron có nguy cơ bị huyết áp cao hơn một chút chăng? Tôi nhận ra rằng không nên dành nhiều thời gian để cố gắng tìm ra cách vũ khí hóa thông tin di truyền của một người”, ông Beckman nói.
“ADN không phải là điều kỳ diệu. ADN sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin, nhưng nó sẽ không cho bạn biết làm thế nào để ám sát một ai đó”, George Annas, nhà đạo đức sinh học, người đã viết nhiều về tầm quan trọng của quyền riêng tư di truyền, nhấn mạnh.
Theo một quan chức, khi các nhà lãnh đạo đến thăm Tổng thống Mỹ Joe Biden, họ phải xét nghiệm SARS-CoV-2. Nhà Trắng có thể thực hiện xét nghiệm cho các nhà lãnh đạo, nhưng hầu hết họ đều tự xét nghiệm và Mỹ đồng ý với điều này.
Khi ông Biden thực hiện xét nghiệm SARS-CoV-2 trong và ngoài nước Mỹ, các mẫu xét nghiệm được lấy và xử lý độc quyền bởi Đơn vị Y tế của Nhà Trắng.
Chính phủ Mỹ đã bị cáo buộc tìm cách thu thập ADN của các nhà lãnh đạo thế giới. Các bức điện ngoại dưới thời Tổng thống Obama do tổ chức Wikileaks tiết lộ đã hướng dẫn các nhà ngoại giao Mỹ ở một số quốc gia châu Phi thu thập dấu vân tay, hình ảnh khuôn mặt, ADN từ các quan chức chủ chốt và mới nổi.
Tại Mỹ, luật liên bang cấm các nhà cung cấp dịch vụ y tế và phòng thí nghiệm sử dụng mẫu bệnh phẩm cho bất kỳ mục đích nào khác ngoài việc xét nghiệm. Trong một số trường hợp nhất định, một người có thể đồng ý cung cấp kết quả xét nghiệm của họ cho việc nghiên cứu. Tuy nhiên, cần thận trọng với những dịch vụ này, ngay cả khi các xét nghiệm tuân thủ luật pháp Mỹ, dữ liệu vẫn có thể nằm trong tay một quốc gia khác.
“Ngay cả tổng thống cũng có quyền riêng tư về mặt y tế và không nên tiết lộ thông tin của họ cho công chúng mà chưa có sự đồng ý”, chuyên gia Annas nói./.