Thổ Nhĩ Kỳ - Iran lần đầu “cùng nhìn về một hướng” trong vấn đề Syria

Đây là thông tin được Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu và người đồng cấp Iran Mohammad Javad Zarif, công bố tại cuộc họp báo chung ở Ankara ngày 12/8.

Phát biểu tại buổi họp báo, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Cavusoglu nêu rõ, bất chấp những bất đồng đang tồn tại, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sẽ tăng cường hợp tác vì nền hòa bình lâu dài ở Syria. Hai quốc gia láng giềng này cũng dự định tăng cường quan hệ thương mại. 

Ông Cavusoglu cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ muốn mua thêm khí đốt tự nhiên của Iran và đã thảo luận về vấn đề giá cả: “Các vấn đề khu vực mà hai bên đã thảo luận là hợp tác về năng lượng ở cả cấp độ song phương cũng như khu vực. 

Chúng tôi đã trao đổi về việc Thổ Nhĩ Kỳ muốn mua thêm khí đốt từ Iran, thống nhất vấn đề giá khí đốt. Ngoài ra, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran cũng đàm phán về việc vận chuyển khi đốt từ Iran sang châu Âu cũng như hợp tác về vấn đề điện lực giữa 2 nước và khu vực”.

Ngoại trưởng Iran bày tỏ ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ đảo chính quân sự bất thành hồi tháng trước, đồng thời ca ngợi người dân Thổ Nhĩ Kỳ đã chống lại hành động lật đổ chính quyền và sử dụng vũ lực. 

Về vấn đề Syria, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cho biết: “Syria nên tự quyết định tương lai của mình. Thổ Nhĩ Kỳ và Iran nhất trí sẽ cùng hợp tác nhằm chống tổ chức khủng bố IS cũng như mặt trận al-Nusra tại Syria. 

Mặc dù hai bên có cách tiếp cận khác nhau về một số vấn đề nhưng chúng tôi đã tạo ra một đối thoại và tổ chức các cuộc gặp song phương với những người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ về các vấn đề khu vực. Chúng tôi cùng chia sẻ quan điểm rằng, khu vực này sẽ không thể chịu đựng thêm các cuộc giao tranh cũng như chủ nghĩa cực đoan”.

Thổ Nhĩ Kỳ và Iran vốn có lập trường đối lập về vấn đề Syria. Iran ủng hộ chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ muốn ông Assad từ chức. Gần đây, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan còn cáo buộc Iran tìm cách thống trị Trung Đông. 

Trong khi đó, các nhà lập pháp Iran cũng gây áp lực lên Tổng thống Iran Hassan Rowhani yêu cầu ông phải mạnh mẽ hơn trong việc chống lại các hành động của Thổ Nhĩ Kỳ. 

Ngoài Syria, các nhà lãnh đạo Iran và Thổ Nhĩ Kỳ có quan điểm đối lập nhau trong hầu hết các vấn đề quan trọng của khu vực, như vấn đề tại Yemen, hay vấn đề người Kurd.

Thổ Nhĩ Kỳ đạt được cam kết hợp tác với Iran trong vấn đề Syria chỉ vài ngày sau khi nước này đạt được sự đồng thuận về hồ sơ Syria với Nga – nước có chung lập trường với Iran về chính quyền Tổng thống Assad.

Trong bối cảnh quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ và các nước phương Tây đang căng thẳng sau cuộc đảo chính quân sự ngày 15/7, việc tìm được tiếng nói chung trong vấn đề Syria được xem là động thái cải thiện quan hệ với Nga cũng như Iran- những nước vốn đối lập quan điểm với Thổ Nhĩ Kỳ cũng như các nước phương Tây trong nhiều vấn đề./.