Nga lập quân khu mới, đáp trả Phần Lan gia nhập NATO và đóng cửa biên giới

Quan hệ giữa Nga và Phần Lan đã rơi xuống mức thấp nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ 2 sau khi Phần Lan gia nhập NATO và đóng cửa biên giới với Nga nhằm ngăn chặn người di cư.

Trả lời phỏng vấn Đài truyền hình Nhà nước Nga Russia 1, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố, Nga không có tranh chấp lãnh thổ với bất kỳ quốc gia thành viên NATO nào. Mọi bất đồng giữa Nga và Phần Lan, bao gồm cả những tranh cãi lãnh thổ vào giữa thế kỷ 20 đều đã được giải quyết từ lâu. Ông một lần nữa chỉ trích nỗ lực của NATO lôi kéo đồng minh, đặc biệt là những nước giáp biên giới với Nga.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Peskov nhấn mạnh: “Chúng tôi có quan hệ tuyệt vời với Phần Lan. Không nước nào đe doạ nước nào, không xâm phạm lợi ích của nhau và luôn cho thấy sự tôn trọng lẫn nhau. Tuy nhiên việc Phần Lan trở thành thành viên của NATO và việc NATO đưa cơ sở hạ tầng quân sự vào Phần Lan sẽ gây ra mối đe doạ rõ ràng đối với Nga”.

Phần Lan đã gia nhập NATO hồi tháng 4 vừa qua và trở thành thành viên thứ 31 của NATO, góp phần tăng gấp đôi biên giới trực tiếp của liên minh quân sự với Nga. Giải thích cho quyết định của mình, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinsisto nhấn mạnh, chính cuộc xung đột tại Ukraine đã làm thay đổi môi trường an ninh của Phần Lan, thúc đẩy mong muốn của nước này gia nhập liên minh quân sự.

Kể từ đó, Phần Lan đã chi khoảng 143 triệu USD để xây dựng hàng rào chắn dọc theo biên giới phía Đông dài 1.335km với Nga, vốn trước đây có rất ít biện pháp bảo vệ an ninh. Lực lượng biên phòng Phần Lan ước tính gần 1.000 người xin tị nạn từ các quốc gia như Kenya, Morroco, Pakistan, Somalia, Syria và Yemen đã vào Phần Lan từ Nga trong tháng 11.

Bộ trưởng Nội vụ Phần Lan Mari Rantanen cho biết: “Tình trạng nhập cảnh bất hợp pháp vào Phần Lan từ biên giới phía Đông vẫn tiếp diễn. Số lượng người di cư đã tăng lên nhanh chóng, cao hơn so với ước tính của Chính phủ. Chỉ riêng trong một buổi sáng sau khi chúng tôi nới lỏng các biện pháp kiểm soát biên giới, hàng chục người đã tìm cách vào Phần Lan thông qua cửa khẩu biên giới Vaalimaa và Niirala”.

Đây không phải lần đầu tiên Nga và Phần Lan xảy ra bất đồng về biên giới. Trước đó trong giai đoạn mùa đông năm 2015-2016, khoảng 1.800 người xin tị nạn đã vào Phần Lan từ biên giới phía Đông. Phần Lan năm 2022 đã sửa đổi luật an ninh biên giới nhằm kiểm soát người nhập cư.

Hội đồng châu Âu, một trong những tổ chức chính trị lâu đời nhất tại châu Âu được thành lập từ sau Chiến tranh thế giới thứ 2 với 46 quốc gia thành viên, hôm nay bày tỏ lo ngại về những diễn biến căng thẳng ở biên giới giữa Nga và Phần Lan. Cơ quan này thừa nhận những lo ngại của Phần Lan về vấn đề người di cư, song hối thúc nước này tôn trọng các nghĩa vụ trong việc bảo vệ quyền của người tị nạn. Các quan chức Phần Lan cùng ngày khẳng định, người di cư vẫn có thể nộp đơn xin tị nạn tại các địa điểm nhập cảnh khác, như các bến cảng và sân bay.