Trung Quốc tái khẳng định lập trường về vấn đề hạt nhân Iran

Hôm nay (14/7) người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã một lần nữa tái khẳng định lập trường của nước này về vấn đề hạt nhân Iran nhân kỷ niệm 5 năm ngày đạt được Thỏa thuận lịch sử giữa Iran và nhóm P5+1.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh.

Trong thông báo chính thức được đưa ra ngày hôm nay, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết, Trung Quốc tái khẳng định lập trường không thay đổi của nước này về việc ủng hộ Thỏa thuận hạt nhân Iran. Bà Hoa Xuân Oánh cho rằng, Thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 là thành quả không dễ dàng có được của các hoạt động ngoại giao đa phương.

Thỏa thuận là trụ cột quan trọng của Hệ thống không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế cũng như góp phần duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực Trung Đông, là bộ phận cấu thành quan trọng của trật tự quốc tế với cơ sở là Luật pháp quốc tế.

Tuy nhiên, điều đáng tiếc là tháng 5/2018, Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận đồng thời ngăn cản các bên thực hiện thỏa thuận, vi phạm nghiêm trọng Nghị quyết số 2231 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, khiến cục diện tình hình hạt nhân Iran trở nên căng thẳng. Hiện tại, Mỹ vẫn đang thúc đẩy Hội đồng Bảo an kéo dài cấm vận vũ khí đối với Iran, đồng thời uy hiếp nhanh chóng khôi phục cấm vận đối với nước này, mục đích nhằm phá hoại hơn nữa Thỏa thuận.

Trung Quốc cho rằng, bảo vệ và thực hiện Thỏa thuận hạt nhân Iran là con đường đúng đắn để giải quyết vấn đề hạt nhân Iran. Việc Iran giảm bớt thực hiện các nghĩa vụ trong Thỏa thuận là hệ quả từ các áp lực tối đa của Mỹ, do đó các bên cần tăng cường hiệp thương đối thoại trong khuôn khổ Ủy ban của Liên Hợp Quốc, căn cứ vào tư duy từng bước, đối đẳng để tìm ra phương án giải quyết các căng thẳng hiện nay, khôi phục sự cân bằng giữa quyền lợi và nghĩa vụ được quy định trong Thỏa thuận.

Trung Quốc cũng kêu gọi các bên ủng hộ tăng cường hợp tác đối thoại giữa Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA và Iran, nhanh chóng giải quyết vấn đề bảo đảm giám sát giữa các bên, đồng thời yêu cầu cộng đồng quốc tế phản đối Mỹ thúc đẩy Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc kéo dài hoặc khôi phục các lệnh cấm vận đối với Iran, đốc thúc Mỹ quay lại thực hiện Thỏa thuận cũng như các Nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an.

Về vấn đề hạt nhân Iran, Trung Quốc trước sau như một luôn ủng hộ việc bảo vệ Hệ thống không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế và hòa bình, ổn định ở khu vực Trung Đông, bảo vệ chủ nghĩa đa phương với Liên Hợp Quốc là hạt nhân, bảo vệ trật tự quốc tế với Luật pháp quốc tế là cơ sở. Dù tình hình thế giới có như thế nào, Trung Quốc sẽ luôn cùng các bên tiếp tục thúc đẩy tiến trình giải quyết vấn đề hạt nhân Iran thông qua biện pháp ngoại giao và chính trị.

Ngày 24/5/2015, tại thủ đô Vienna của Áo, Iran và nhóm P5+1 (bao gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) đã đạt được Thỏa thuận hạt nhân lịch sử, cho phép dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran đổi lại Tehran phải hạn chế chương trình hạt nhân của nước này, sau đó Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cũng thông qua Nghị quyết số 2231 ủng hộ Thỏa thuận này.

Tuy nhiên, việc Mỹ đơn phương rút khỏi Thỏa thuận vào tháng 5/2018, cũng như việc Iran tuyên bố giảm bớt việc thực hiện các nghĩa vụ của Thỏa thuận đã khiến Thỏa thuận rơi vào bế tắc, đồng thời dẫn đến cục diện căng thẳng giữa Mỹ và Iran hiện nay./.