Lãi suất tăng có tạo nên “sóng gió” cho thị trường chứng khoán?

“Làn sóng” tăng lãi suất tại nhiều ngân hàng

Tháng 5/2024, ghi nhận niêm yết lãi suất của một số ngân hàng đã tăng khoảng 0,2-0,5% so với tháng 4/2024. Đơn cử, ACB là một trong những ngân hàng vừa có thông báo điều chỉnh tăng lãi suất huy động trực tuyến, với mức mức tăng khoảng 0,2% với các kỳ hạn từ 1 - 3 tháng. Theo đó, tiền gửi dưới 200 triệu đồng được ngân hàng này huy động với lãi suất kỳ hạn từ 1 đến 3 tháng lần lượt được niêm yết ở mức 2,5% - 2,7% - 2,9%/năm.

Ngoài ra, Bac A Bank đã điều chỉnh tăng lãi suất huy động ở nhiều kỳ hạn, với mức tăng từ 0,15 - 0,4%/năm. Theo biểu lãi suất huy động mới nhất do Bac A Bank ban hành, áp dụng cho tài khoản tiết kiệm dưới 1 tỷ đồng, lãi suất kỳ hạn 1 - 11 tháng đồng loạt tăng 0,15%/năm. Lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 12 - 13 tháng được tăng thêm 0,25%/năm, lên 4,85%/năm. Lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 15 và 18 tháng cùng tăng thêm 0,15%/năm, lần lượt được niêm yết ở mức 5,05%/năm và 5,25%/năm.

Trước đó trong tháng 4, một số ngân hàng cũng đã tăng lãi suất huy động như: HDBank, MSB, VPBank, KienlongBank, GPBank, OceanBank, BVBank, PVComBank.

Động thái tăng lãi suất của nhiều ngân hàng đang là tâm điểm đáng chú ý trên thị trường tiền tệ và điều đặc biệt là “làn sóng” đang lan rộng ra nhiều ngân hàng chứ không chỉ ở một vài ngân hàng.

Theo một số chuyên gia kinh tế, việc lãi suất huy động tăng một phần là do nhu cầu tín dụng sẽ tiếp tục xu hướng tăng lên mạnh hơn từ giữa năm 2024 khi sản xuất và đầu tư tăng tốc mạnh hơn trong những tháng cuối năm. Bên cạnh đó, lạm phát tháng 4 tháng đầu năm đã tăng 3,93% so với đầu năm so với mục tiêu của Quốc hội đề ra dưới 4,5% cũng là yếu tố thúc đẩy lãi suất huy động nhích tăng. Ngoài ra, theo dự kiến kể từ 1/7/2024 sẽ áp dụng mức tăng lương thối thiểu vùng, cũng là một trong số các nhân tố tác động đến lạm phát và qua đó gây sức ép lên lãi suất huy động.

Bên cạnh đó, một yếu tố khác cũng liên quan đến việc thúc đẩy lãi suất huy động tăng đó là tỷ giá. Mới đây nhất, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã công khai bán can thiệp ngoại tệ cho các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm để chuyển trạng thái ngoại tệ về 0. Trước bài toán "kìm cương" tỷ giá, một số ý kiến cho rằng, NHNN có thể tính đến phương án tăng lãi suất VND. Tuy nhiên, theo Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, tại thời điểm này, NHNN không đặt ra vấn đề điều chỉnh lãi suất điều hành bởi việc tăng hay hạ lãi suất phải phù hợp với kinh tế vĩ mô.

Chưa tác động lớn tới thị trường chứng khoán

Đánh giá về tác động của việc lãi suất tăng tới thị trường chứng khoán (TTCK), ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Kiến Thiết Việt Nam (CSI) cho rằng, thị trường chứng khoán giảm khá trong tháng 4 dưới tác động của nhiều yếu tố. Tuy nhiên, TTCK đang hồi phục khá tốt giai đoạn đầu tháng 5 do các yếu tố rủi ro dịu bớt.

Ông Đỗ Bảo Ngọc cho rằng, lãi suất tăng vừa phải có thể tác động tiêu cực ngắn hạn đối với các thị trường tài sản như chứng khoán, bất động sản… Quá trình định giá lại do lãi suất tăng có thể xảy ra, tạo điều chỉnh ngắn hạn với TTCK là có thể, tuy nhiên, việc ổn định được cân đối vĩ mô lại là điều kiện quan trọng để TTCK Việt Nam tăng trưởng trở lại trong trung và dài hạn.

“Mức độ điều chỉnh của thị trường có thể không lớn khi một phần tác động tiêu cực của việc lãi suất liên ngân hàng và lãi suất huy động tăng đã phản ánh vào TTCK trong tháng 4. Về khả năng tăng lãi suất cũng không lớn khi NHNN vẫn phải cân đối các mục tiêu tăng trưởng, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế, ổn định vĩ mô nhằm thu hút vốn đầu tư nước ngoài”, ông Ngọc nhấn mạnh.

Chuyên gia của Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) cũng dự báo, lãi suất huy động sẽ tiếp tục tăng 70 - 100 điểm cơ bản từ giờ đến cuối năm trong bối cảnh nhu cầu tín dụng kỳ vọng sẽ hồi phục.

“Mức tăng này vẫn trong chừng mực kiểm soát và chưa thể tác động làm tăng lãi suất cho vay. Các ngân hàng vẫn sẽ tập trung đi theo định hướng hỗ trợ doanh nghiệp của Chính phủ, đồng thời việc giữ mặt bằng lãi suất cho vay ở mức thấp cũng giúp đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng, vốn là ưu tiên của các ngân hàng ở thời điểm hiện tại”, chuyên gia của KBSV nêu ý kiến.

Chuyên gia chứng khoán KBSV cho rằng, lãi suất huy động không còn dư địa để giảm thêm do mặt bằng chung đang ở mức thấp lịch sử, trong khi áp lực lạm phát, tỷ giá đang có tín hiệu cần thận trọng. Thêm vào đó, tín dụng được kỳ vọng sẽ dần phục hồi vào nửa sau năm 2024, tương ứng với sự phục hồi của tăng trưởng kinh tế. Trong kịch bản cơ sở, mặt bằng lãi suất sẽ đi ngang hay chỉ nhích tăng nhẹ ở vùng thấp tiếp tục là yếu tố hỗ trợ TTCK.

Chuyên gia KBSV nhận định, mặt bằng lãi suất nhiều khả năng đã tạo đáy, đồng thời dự báo lãi suất huy động 12 tháng bình quân có thể nhích nhẹ nhưng vẫn giao động trong khoảng 4,75% – 5,35%. Trong trung hạn, với định hướng xuyên suốt là duy trì mặt bằng lãi suất huy động và cho vay ở mức thấp cùng kỳ vọng chỉ số đồng USD hạ nhiệt khi tiến gần thời điểm FED hạ lãi suất,

“Áp lực tỷ giá cả năm 2024 nhìn chung sẽ chỉ căng thẳng cục bộ ở một vài thời điểm và không phải yếu tố khiến mặt bằng lãi suất bật tăng mạnh trở lại với kịch bản cơ sở giá dầu WTI không vượt xa ngưỡng 90 USD/thùng”, chuyên gia KBSV cho hay.

Ông Đỗ Bảo Ngọc dự báo, trong ngắn hạn, VN-Index có vùng hỗ trợ mạnh tại 1.180 - 1.200 điểm. Các đợt điều chỉnh ngắn hạn về các vùng hỗ trợ mạnh này có thể tạo ra các cơ hội mua mới cho các nhà đầu tư với kỳ vọng nền kinh tế hồi phục tích cực hơn, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp khả quan, và kỳ vọng FED sẽ giảm lãi suất trong quý 3, 4/2024, đồng thời khả năng nâng hạng TTCK Việt Nam vẫn khả quan.