Xuân về nghe hát Xoan trên đất Tổ
VOV.VN -Mỗi độ xuân về, không khí đón Tết, vui Xuân tại các phường xoan Phú Thọ lại thêm rộn ràng.
Trong không gian linh thiêng nơi cửa đình, các canh hát diễn ra thể hiện lòng thành kính của những người con đất Tổ với Vua Hùng, cùng ước vọng năm mới no đủ, hạnh phúc. Điều đó cũng tạo cho không khí đón xuân ở các phường xoan cổ nơi đây thêm phần độc đáo.
Đây là không khí chuẩn bị đón xuân tại phường Xoan cổ An Thái, xã Phượng Lâu, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ từ nhiều ngày trước Tết. Theo truyền thống, hát xoan diễn ra vào mùa Xuân. Vì thế, khi mưa xuân lất phất bay trên những cành lộc non cũng là lúc phường xoan An Thái nói riêng và các phường xoan cổ khác của tỉnh Phú Thọ nói chung lại tất bật chuẩn bị những canh hát để đón chào xuân mới.
Bà Nguyễn Thị Hồng, người đã có 16 năm hát với phường xoan không khỏi xúc động khi được cùng các kép, đào ngân nga những làn điệu xoan cổ mỗi dịp Tết đến, xuân về: "Mặc dù bận rộn làm nông nghiệp, chuẩn bị cho ngày Tết nhưng tối nào chúng tôi cũng đến luyện tập xoan. Với chúng tôi, những câu xoan đón Tết ngày xuân thì không bao giờ thiếu".
 |
| Phường xoan cổ An Thái chụp ảnh với du khách quốc tế |
Đối với những người con đất Tổ, hát xoan ngày xuân là nét đẹp văn hóa truyền thống lưu truyền từ bao đời nay. Người già luôn có ý thức truyền dạy cho lớp trẻ. Còn với nhiều người trẻ, hát xoan đã ngấm vào trong máu từ thưở nằm nôi.
Vì thế mà trong những canh hát ngày xuân, phường xoan cổ An Thái không bao giờ thiếu lớp hát xoan trẻ. Chính các em là những người góp phần làm cho canh hát xoan thêm sức xuân.
Em Bùi Thị Thùy Linh, 17 tuổi và em Bùi Ngọc Mai, 13 tuổi đã tham gia hát xoan nhiều năm nay chia sẻ: "Ngày Tết em đi hát cùng các bà, các chị rất vui. Em được mặc áo màu gụ, mặc váy đụp, đội khăn mỏ quạ hát xoan. Em được giao lưu với các bạn, các bác, các anh chị trong phường xoan, không khí ngày Tết trên quê hương em rất vui và rộn ràng".
 |
| Hát xoan Phú Thọ |
Theo truyền thuyết, nghệ thuật hát Xoan có từ thời các vua Hùng dựng nước và gắn với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương. Cùng với 3 phường Xoan cổ của thành phố Việt Trì là Phù Đức, Kim Đới và Thét, phường Xoan An Thái tổ chức hát Xoan không chỉ để chúc tụng các vua Hùng mà còn để cầu cho một năm mới mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, hạnh phúc, ấm no...
Vì thế, đối với các nghệ nhân phường Xoan An Thái, ngày mùng 1 Tết tổ chức canh hát đón Xuân là ngày vui nhất trong năm. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Lịch, Trùm Xoan phường An Thái cho biết: Để canh hát xoan ngày Tết được trọn vẹn ý nghĩa thì phải thực hiện đầy đủ 3 canh hát truyền thống là hát nghi lễ, hát quả cách và hát hội, đặc biệt là không thể thiếu những điệu hát xoan cổ.
Trao tặng danh hiệu “Nghệ nhân hát Xoan” Phú Thọ năm 2015
Với ý nghĩa tốt đẹp đó, ngoài hát ở cửa đình những ngày hội đám, phường xoan An Thái còn kết chạ giao lưu, trình diễn hát xoan với các Câu lạc bộ hát Xoan Tử Đà, Thanh Thủy. Bà Nguyễn Thị Lịch chia sẻ: "Năm nay, phường xoan chúng tôi rất hào hứng, phấn khởi được trình diễn cho khách quốc tế 3 châu lục. Họ đến đây để được thưởng thức hát xoan của Phú Thọ - một di sản văn hóa thế giới của Việt Nam. Chúng tôi rất tự hào và sẵn sàng phục vụ, đặc biệt phải chuẩn bị cho thật chu đáo".
Chỉ với tiếng trống phách, nhịp điệu múa cùng với lời ca sâu lắng, hát xoan đã đi vào lòng người, góp phần làm cho không khí vui Xuân thêm rạo rực. Du khách hành hương về đất Tổ xin hãy một lần ghé thăm các phường Xoan trong dịp đầu Xuân, thưởng thức những làn điệu Xoan cổ da diết, trữ tình để cảm nhận mùa Xuân về trong từng câu hát, điệu múa của những người con đất Tổ./.
