Những “lâu đài” chui lọt lỗ kim

Biệt phủ Hải Vân trị giá hàng trăm tỷ hay tòa cao ốc ngự trên đất vàng Thủ đô cũng có giá triệu đô… vì xây dựng sai phép cũng đều đã lần lượt bị xử lý. Thế nhưng, qua những vụ việc này, cần nghiêm túc xem lại trách nhiệm của những tập thể, cá nhân đã “cố tình làm ngơ” hoặc “không hoàn thành nhiệm vụ” để xảy ra những sai phạm gây lãng phí cho xã hội, người dân.

Chính thức phá dỡ Biệt phủ Hải Vân.

Có ý kiến cho rằng, những vụ việc này là bài học đắt giá trong công tác quản lý xây dựng. Nhưng có lẽ không phải như vậy. Bởi vì, một sự việc xảy ra và được đúc rút thành bài học khi khi chúng ta không lường hết được các diễn biến của nó trong thực tế và không có cách gì để ngăn chặn nó để gây hậu quả, kết quả không mong muốn. Còn ở đây, mọi việc đều có dấu ấn chủ quan của con người. Họ, cả người có công trình và những người làm công tác quản lý Nhà nước, đều biết sự việc sẽ diễn biến như thế nào nếu cố tình thực hiện theo ý muốn chủ quan của mình. Chính vì thế, không thể xem những vụ việc này là bài học về quản lý xây dựng, mà là sự quan liêu vô trách nhiệm của các cấp các ngành ở địa phương, sự “liều lĩnh”, coi thường pháp luật của chủ đầu tư.

Nếu những công bộc của Nhà nước, những người ăn lương từ tiền thuế của dân đóng góp mà làm việc một cách quang minh, chính trực, đúng nguyên tắc, tuân thủ pháp luật thì đã chẳng có chuyện phải chứng kiến việc vừa xây dựng công trình hàng trăm tỷ đồng rồi lại đập bỏ. Đập bỏ thì lãng phí. Không đập bỏ thì phép nước bị coi thường.

Nhưng dù là người dân bình thường nhất cũng có thể đặt câu hỏi, tại sao công trình trị giá trăm tỷ, tọa lạc trên hàng nghìn mét vuông đất rừng Hải Vân; công trình nằm giữa khu đất vàng Thủ đô, sát với Khu hành chính Ba Đình và nhiều công trình khác nữa vi phạm trật tự xây dựng trắng trợn… vậy mà khi nó thành hình hài, có khi được đưa vào sử dụng như “Biệt phủ Hải Vân” mới bị phát hiện? Cách nào mà những “tòa lâu đài nguy nga” như vậy lại “chui” lọt được sự quản lý chặt chẽ, nghiêm ngặt được ví như những “lỗ kim” của lực lượng quản lý xây dựng, quản lý đô thị? Và chắc chắn, trong quá trình xây dựng, ít nhiều người dân cũng đã vài lần lên tiếng nhưng tại sao những tiếng kêu ấy không lọt lên được các cấp lãnh đạo cao hơn để có những xử lý dứt điểm, nghiêm khắc từ ban đầu? Đến bây giờ, khi xảy ra vụ việc thì tìm người để xử lý sao khó đến thế? Liệu đây có phải là hệ quả của việc không minh bạch trong quản lý, sự vô trách nhiệm của không ít cán bộ dù “biết đấy nhưng không phải việc của mình” thì không nói?

Hệ thống pháp luật, chủ trương quản lý là đúng đắn, hướng tới một xã hội văn minh, sống và làm việc theo pháp luật. Thế nhưng, khi đi vào thực tế những qui định ấy lại bị những người thực thi “uốn” theo đủ cách.

Để xảy ra những sai phạm trong xây dựng như thời gian vừa qua, nhiều ý kiến cho rằng, trách nhiệm thuộc về chính quyền địa phương và chủ đầu tư. Nếu trong những vụ việc này, chính quyền cơ sở “ra tay” ngay từ khi mới khởi công, mới vi phạm thì sự việc đâu đến nỗi. Chính vì thế, việc tháo dỡ những công trình này thì không thể “làm ngơ” trách nhiệm của chính quyền cơ sở. Thậm chí, cần có những qui định cụ thể bắt buộc những người liên quan phải bỏ tiền ra để cùng chủ đầu tư tháo dỡ công trình.

Dư luận đã tạm yên tâm về cách xử lý của các địa phương đối với các công trình tiền tỷ xây dựng sai phép. Thế nhưng, với cách quản lý, với trách nhiệm của nhiều cán bộ hiện nay thì ai dám tin sẽ còn có những tòa lâu đài khác nguy nga hơn sẽ chui lọt qua những lỗ kim. Nếu không làm nghiêm thì câu chuyện về trách nhiệm và sự lãng phí sẽ mãi là câu chuyện không thể chấm dứt./.