"Cao ốc ở mặt đường sai phạm mà không biết, liệu có tham nhũng, tiêu cực không"?

Chiều nay (3/11), Quốc hội tiến hành chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực xây dựng.

"Công trình cao ốc ngay mặt đường cơ quan chức năng lại không biết?"

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị, đại biểu Tạ Thị Yên (đoàn Điện Biên) nêu tình trạng gần đây, ở một số dự án nhà ở, tình trạng cư dân căng băng rôn, thậm chí tập trung đông người, yêu cầu chủ đầu tư phải trả cho người mua sổ hồng, sổ đỏ, giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở, đất ở.

Theo đại biểu Tạ Thị Yên, tình trạng này là do chủ đầu tư chưa thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước, hoặc các quy trình, thủ tục về đầu tư xây dựng theo luật định, kể cả quy định về phòng cháy, chữa cháy. Với trách nhiệm quản lý nhà nước của mình theo Luật Nhà ở, đại biểu đề nghị Bộ trưởng sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào, có biện pháp, chế tài nào để các chủ đầu tư thực hiện cam kết trả giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở, đất ở cho chủ sở hữu nhà ở, đất ở?

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho hay, các quy định về quản lý, sử dụng nhà chung cư hiện nay đã tương đối đồng bộ, song, còn hiện tượng như đại biểu phản ánh do quy định pháp luật chưa đảm bảo. Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, có 5 nội dung thường xảy ra tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quản lý nhà chung cư. Trong đó có chậm tổ chức hội nghị nhà chung cư, thành lập ban quản trị, quy chế thu chi tài chính nhà chung cư chưa rõ ràng, việc bàn giao, quản lý sử dụng kinh phí bảo trì nhà chung cư, phân biệt giữa phần quản lý chung riêng, không thống nhất đơn vị vận hành quản lý chung cư và cuối cùng là cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà.

5 nội dung này nổi lên trong thời gian qua. Bộ Xây dựng đã thanh tra, xử lý chủ đầu tư vi phạm, yêu cầu chủ đầu tư khắc phục; góp phần giải quyết các tranh chấp, khiếu nại. Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ rà soát, hoàn thiện các quy định hiện hành về quản lý, sử dụng nhà chung cư. Với những hành vi vi phạm, ông Nghị cho biết sẽ đề nghị cơ quan chức năng xử lý.

Tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (đoàn Bắc Kạn) chất vấn: “Qua tiếp xúc cử tri, cử tri phản ánh là người dân sửa chữa nhà cửa tận trong ngõ sâu mà thanh tra xây dựng vẫn nắm được. Trong khi nhiều công trình lớn, thậm chí cao ốc ngay mặt đường vi phạm trật tự xây dựng nhưng các cơ quan chức năng không phát hiện ra. Cử tri băn khoăn là liệu có tình trạng tham nhũng, tiêu cực trong vấn đề này hay không”?

Từ tình trạng vừa qua, ngoài trách nhiệm của địa phương thì từ trách nhiệm quản lý của Bộ Xây dựng, đại biểu Nguyễn Thị Thủy đề nghị Bộ trưởng cho biết những giải pháp mà Bộ đã và sẽ triển khai hoặc tham mưu với cấp có thẩm quyền để đảm bảo mọi vi phạm trong quản lý trật tự xây dựng đều được phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm?

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, liên quan tới xử lý vi phạm hành chính về trật tự xây dựng, hiện nay các quy định đã có tương đối đầy đủ và có chế tài rất rõ.

Với trách nhiệm quản lý nhà nước, Bộ Xây dựng có trách nhiệm trong hướng dẫn, đôn đốc triển khai thực hiện các văn bản pháp luật đảm bảo theo đúng quy định. Đồng thời Bộ Xây dựng có trách nhiệm trong việc rà soát, bổ sung các văn bản pháp luật.

Trong thời gian tới, tiếp thu ý kiến đại biểu, Bộ Xây dựng sẽ có nghiên cứu bổ sung chặt chẽ, đảm bảo quản lý chặt chẽ nhằm hạn chế vi phạm trật tự xây dựng.

Nhiều dự án nhà ở xuống cấp nhưng không thể sửa 

Đại biểu Phan Đức Hiếu (đoàn Thái Bình) cho biết, hiện nay Hà Nội có nhiều dự án nhà ở, khu đô thị hạ tầng xuống cấp nhưng không thể nâng cấp do chưa bàn giao cho chính quyền; ban quản lý khu đô thị, chủ đầu tư cũng không thể nâng cấp. Điều này đã ảnh hưởng tới đời sống người dân, cảnh quan đô thị.

"Vấn đề này có thuộc phạm vi quản lý của Bộ Xây dựng không, sẽ được giải quyết khi nào?", ông Hiếu chất vấn.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị thừa nhận, hiện nhiều dự án chưa bàn giao hạ tầng kỹ thuật cho địa phương quản lý. Nguyên nhân là pháp luật trước đây mới quy định về nguyên tắc nên dẫn tới lúng túng khi thực hiện. Công trình hạ tầng dự án đầu tư thời kỳ đầu xuống cấp sau thời gian sử dụng.

Ngoài ra, nguồn lực (nhân lực, vật lực) của chính quyền hạn chế, dẫn tới chủ đầu tư phải quản lý, bảo dưỡng công trình duy tu.

Về giải pháp, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho hay sẽ tiếp tục rà soát quy định, nêu rõ hơn chủ đầu tư đề xuất phương án bàn giao hạ tầng đô thị ngay từ khi lập hồ sơ chấp thuận chủ trương đầu tư; phân giao trách nhiệm quản lý hạ tầng đô thị; đề xuất xử phạt hành chính tương ứng trong trường hợp không tuân thủ.

Đặt vấn đề chất vấn hội trường, đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) hỏi, tại báo cáo ngày 28/10, Bộ Xây dựng chỉ ra hạn chế việc điều chỉnh quy hoạch đô thị bao gồm cả cục bộ và tổng thể còn tùy tiện, không tuân thủ pháp luật và yêu cầu của xây dựng. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân và trách nhiệm của việc này.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nói, việc điều chỉnh quy hoạch đô thị gồm hai cấp độ là điều chỉnh tổng thể và cục bộ. Điều chỉnh này theo quy định là yêu cầu khách quan và tất yếu nhằm điều chỉnh những định hướng không còn phù hợp thực tiễn.

Nhưng theo ông, thời gian qua, công tác điều chỉnh quy hoạch đô thị còn bất cập, như tùy tiện, không tuân thủ pháp luật do công tác rà soát, đánh giá quy hoạch chưa kịp thời. Theo quy định, các cơ quan có trách nhiệm rà soát quy hoạch chung, phân khu sau 5 năm từ thời điểm phê duyệt để khắc phục bất cập không còn khả thi. Tuy nhiên, trong quá trình rà soát, nội dung đánh giá chưa đầy đủ, thấu đáo nên phải điều chỉnh nhiều lần. Việc lấy ý kiến người dân còn nặng tính hình thức. Có nơi điều chỉnh quy hoạch do muốn thu hút đầu tư. Công tác thanh tra, kiểm tra còn hạn chế.

"Trách nhiệm trước hết thuộc về các cơ quan lập, thẩm định quy hoạch và cơ quan được giao rà soát đánh giá quy hoạch. Bộ Xây dựng có trách nhiệm về việc thiếu đôn đốc, kiểm tra, thanh tra để hướng dẫn, xử lý vi phạm; chưa kịp thời rà soát bổ sung quy định về điều chỉnh quy hoạch đảm bảo chặt chẽ đúng quy định", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nói.

Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ đề xuất sửa đổi Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn và hoàn thiện quá trình lập quy hoạch, quy trình điều trình cục bộ quy hoạch. Trong đó, thành phần, trách nhiệm của hội đồng thẩm định được quy định rõ hơn. Việc kiểm, thanh tra điều chỉnh quy hoạch ở địa phương được đẩy mạnh./.