Cho trẻ học trước lớp 1: Mua “đơn trái tuyến” giá nghìn đô

Mặc dù người nhận đơn xin học cho con chị Hoa “thét” giá vào trường tốt ở quận Hoàn Kiếm lên 1.200 USD nhưng vì muốn con vào trường “tốt”, chị sẵn sàng chấp thuận.

Mấy tháng trước, chị Mai như “ngồi như đống lửa” vì lo sợ không tìm được trường gần chỗ làm để tiện đưa đón con đi học. Chị thường trú ở phố Lò Đúc, Hà Nội nhưng vì đi làm ở phố Cầu Giấy mà lại ở riêng, ông bà bên nội, ngoại đều ở quê hết nên tất cả việc đưa đón con đi học đều do hai vợ chồng lo liệu.

Nghe bạn bè mách nước, có người quen làm giáo viên ở một trường Tiểu học được cho là chất lượng tốt ở quận Ba Đình, nếu chạy vào đó phải mất 15 triệu đồng, chị như trút bỏ được nỗi lo và không chần chừ rút tiền để có được 1 suất cho con vào học.

Giáo viên cũng lo “chạy” trường

Chưa biết là con có hợp với trường điểm, lớp chọn hay không nhưng từ trước đến nay, tâm lý trường điểm, lớp chọn đã  ăn sâu trong suy nghĩ của các bậc phụ huynh. Đó chính là nguyên nhân khiến cho tình trạng chạy trường, tìm cô giỏi ngay từ khi đầu cấp Tiểu học diễn ra phổ biến và khó kiểm soát ở các thành phố lớn.

Tâm lý “trường điểm, lớp chọn” và không muốn con mình thua bạn, kém bè, đã khiến cho nhiều phụ huynh tìm đủ mọi cách thức, tận dụng mọi mối quan hệ ngoại giao để xin học cho con. Cách thức mà họ biết đến đầu tiên là phải tìm được cô giáo dạy ở trường định xin cho con vào học.

Trong vai một phụ huynh muốn xin học cho con ở một trường Tiểu học ở quận Đống Đa, Hà Nội, phóng viên VOV online tìm đến một lớp học luyện chữ trước cho các bé chuẩn bị vào lớp 1 do giáo viên tên là Phương thuê địa điểm dạy học trong một ngõ ở phố Vĩnh Phúc, quận Ba Đình, Hà Nội.

Vì cô giáo Phương đang giảng dạy tại một trường Tiểu học ở quận Đống Đa nên tôi có ý nhờ cô dạy học và xin học cho con ở trường của cô. Cô Phương cho biết, năm nay, trường của cô, mỗi một giáo viên được 1 suất cho con em vào học nhưng cô đã xin cho cháu của mình. Vì thế, cô sẽ hỏi xem giáo viên khác trong trường có thể xin được không. Tuy nhiên, vì con tôi trái tuyến nên xin vào trường của cô phải mất ít nhất là 7 triệu đồng.

Chưa hài lòng với trường học của cô Phương, tôi lại lần mò tìm đến cô giáo Hòa đang dạy tại một trường Tiểu học thuộc quận Hoàng Mai, Hà Nội. Nghe nói trường của cô Hòa đạt chuẩn quốc gia và là một trong những trường có uy tín của quận Hoàng Mai nên tôi nhờ cô xin cho 1 suất học ở đây.

Tôi đề cập với cô giáo Hòa là vừa mới chuyển đến khu phố có trường học của cô đang dạy nhưng hộ khẩu thường trú của gia đình vẫn chưa chuyển về chỗ ở mới và mong cô xin cho 1 suất học ở trường cô, để gia đình tiện đưa đón cháu.

Qua cuộc trò chuyện, cô Hòa tiết lộ, nếu như năm nay mà như mọi năm có khoảng 50 trẻ em đến tuổi đi học được bố mẹ xin chuyển sang trường khác học thì cơ hội nhận học sinh trái tuyến sẽ nhiều hơn.

Tuy nhiên, ước tính trường của cô Hòa năm nay sẽ rất đông học sinh với khoảng 7 lớp 1 dành cho con gia đình có hộ khẩu đúng tuyến nên việc nhận học sinh trái tuyến sẽ rất ít. Thế nhưng, cơ hội cho con tôi vào trường của cô vẫn được ưu tiên vì gia đình đang sinh sống tại khu phố ở gần trường học.

Cô Hòa khuyên tôi, trước tiên cần phải ra công an phường xin giấy xác nhận tạm trú ở khu phố. Tuy nhiên, khi tôi đề cập đến việc đã xin được giấy tạm trú tại nơi ở mới rồi, thì cô Hòa lại nói là vì hộ khẩu của gia đình tôi hiện không phải thuộc phường có trường học định xin nên vẫn phải “chạy” trường với mức giá ít nhất là 15 triệu đồng như năm 2012.

Cô Hòa cũng cho biết, mức giá 15 triệu đồng là phụ huynh đã chạy vào trường cô từ năm 2012, còn năm nay có thể sẽ thay đổi vì học sinh đúng tuyến năm nay rất đông. Việc xin cho con tôi “e” rằng hơi khó vì Ban giám hiệu nhà trường sẽ xem xét nhận con em của cán bộ cấp quản lý giáo dục ở trên hay những “đối tác” có quan hệ thân thiết với nhà trường trước.

Vì thế, cô Hòa đưa ra phương án thứ 2 đi theo “đường vòng”. Theo kế hoạch này thì, gia đình tôi cứ cho con học đúng tuyến theo địa chỉ hộ khẩu khoảng 1 tháng. Sau đó, đến tháng 10/2013 thì tôi có thể xin cho con về trường của cô. Thế nhưng, mức giá “chạy” vào trường vẫn phải ít nhất là 15 triệu đồng.

Phụ huynh làm trung gian với giáo viên?

Bên cạnh việc “nhờ” các thầy, cô giáo đang giảng dạy ở trường xin học cho con, hiện nay, còn có trường hợp phụ huynh thân quen với cô giáo để xin học cho người khác nếu có nhu cầu.

Trong một cuộc trò chuyện với các phụ huynh lúc tại một trường Tiểu học danh tiếng ở Hà Nội, tôi tình cờ quen với một phụ huynh tên Hạnh, ở phố Hàng Vôi, Hà Nội có con đang học ở trường này. Chị Hạnh cho biết vừa mới xin cho 1 phụ huynh khác vào trường với giá 25 triệu đồng. Biết tôi có nhu cầu xin học cho con, chị Hạnh đồng ý và nói rằng, có thể “chạy” trường cho con tôi với mức giá rẻ hơn là 20 triệu đồng.

Tuy nhiên, khi tôi yêu cầu chị Hạnh cho đến gặp cô giáo thì chị Hạnh lại nói việc “chạy” trường là vấn đề tế nhị nên cô giáo “ngại” tiếp xúc với tôi về vấn đề này. Để tạo niềm tin với tôi, chị Hạnh cho rằng, chị còn có con đang học ở trường và không ngần ngại mời tôi đến nhà.

Mua “đơn trái tuyến” giá nghìn đô

Việc “chạy” trường cho con thông qua giáo viên đã được đề cập đến nhiều. Tuy nhiên, trước thực trạng nhiều phụ huynh đổ xô đi tìm trường tốt cho con, có những cá nhân không trực tiếp giảng dạy hoặc làm nhiệm vụ khác ở trong trường học cũng thể xin được 1 suất học trái tuyến nếu ai đó có nhu cầu.

Trong vai một phụ huynh có nhu cầu muốn xin học cho con, bất ngờ tôi được một phụ huynh nam giới thiệu bác Xuân đang là bảo vệ ở một trường Tiểu học đạt chuẩn quốc gia và có tên tuổi ở Hà Nội.

Theo lời chỉ dẫn, tôi đến gặp bác Xuân và được biết, muốn xin vào trường của bác đang làm thì phải “mua đơn trái tuyến” với giá 1.300 USD (tương đương khoảng 27 triệu đồng). Còn nếu muốn xin vào trường thứ cấp nhưng cùng một quận với trường bác đang làm bảo vệ thì phải mất 18 triệu đồng.

Khi tôi hỏi bác Xuân là có phải quen biết Ban giám hiệu hay giáo viên nào ở trong trường không? Bác Xuân cho biết, không “chạy” qua Ban giám hiệu hay giáo viên nào mà phải mua lại đơn của người khác có được suất học ở trường, sau đó bán lại cho tôi.

Trước khi tôi ra về, bác bảo vệ còn nhắn, nếu thực sự muốn xin cho con vào trường thì phải về thu xếp “chồng” tiền luôn vì năm nay, số lượng trẻ em sinh năm Đinh Hợi đi học rất đông, sẽ khó hơn mọi năm. Ngoài ra, nhà trường còn tiếp nhận những suất “ngoại giao”. Nếu chần chừ không “chạy” luôn thì chỉ thời gian ngắn nữa thôi, trường tôi muốn xin sẽ lên đến 1.500 USD hoặc thậm chí cao hơn, mà lúc đó, có khi còn khó để “chạy”.

Mua lại đơn trái tuyến của người khác có được suất học ở trường điểm để bán cho người có nhu cầu. Điều này chắc chắn sẽ có sự hưởng lợi giữa người mua - kẻ bán và khiến chúng ta liên tưởng đến “thế giới ngầm” của việc “chạy” trường đang tồn tại khá tinh vi và khó kiểm soát.
Để giúp độc giả hiểu hơn vấn nạn “chạy” trường đầu cấp Tiểu học và nguyên nhân sâu xa dẫn đến tình trạng này, phóng viên VOV online sẽ đề cập rõ hơn trong bài 4: Nghịch lý từ học phí như nhau nhưng chất lượng khác nhau./.