Nhiều thách thức với giáo dục vùng khó ở huyện vùng cao Điện Biên Đông

Đầu năm học 2019-2020, điểm trung tâm Trường Phổ thông Dân tộc bán trú - Tiểu học Tìa Dình (xã Tìa Dình, huyện Điện Biên Đông) nằm trong vùng nguy cơ sạt lở, phải thực hiện di dời khẩn cấp đến địa điểm an toàn. Địa điểm mới của nhà trường ở điểm bản Chua Ta A (nguyên là một điểm bản của Trường Phổ thông Dân tộc bán trú - Tiểu học Tìa Dình).

Cơ sở vật chất tại điểm bản Chua Ta A còn nghèo nàn, chỉ có 4 phòng học kiên cố, nhà trường đã dựng thêm 7 phòng học bán kiên cố (nhà hoàn toàn bằng tôn), nhà ở nội trú cho học sinh, nhà ở giáo viên, nhà bếp…

Năm học 2020-2021, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú - Tiểu học Tìa Dình có 495 học sinh, học tại điểm trung tâm và 5 điểm bản.

Ông Ngô Văn Vinh, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú - Tiểu học Tìa Dình cho biết: Hơn 2 năm qua, mọi sinh hoạt, học tập, giảng dạy của giáo viên và học sinh điểm trung tâm đều trong không gian chật chội, bí bách. Dù đã dựng thêm nhiều phòng học bán kiên cố nhưng vẫn chưa đáp ứng được số lượng phòng học cho học sinh; phòng làm việc của Ban giám hiệu nhà trường cũng chỉ là nhà tạm, chật chội. Dù là trường  bán trú, nhưng vẫn chưa có nhà ăn, phải sử dụng sân trường để làm nơi sinh hoạt cho giáo viên và học sinh bán trú.

Đặc biệt, 233 học sinh bán trú chỉ có 2 phòng ở nội trú bằng tôn với số lượng giường 2 tầng kê san sát nhau, rất nóng vào mùa hè. Hiện điểm trường trung tâm vẫn còn thiếu 5 phòng học để giảm lượng học sinh trên lớp và đón các em học sinh lớp 3 trở lên đang phải học ở các điểm bản. Nhà trường cũng vẫn chưa có mạng Internet nên việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác giảng dạy gặp nhiều khó khăn.

"Trường Phổ thông Dân tộc bán trú - Tiểu học Tìa Dình đến thực tế ngày hôm nay không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ giảng dạy và học tập. Vì các cháu học sinh theo đúng quy định của nhà nước từ lớp 3 đến lớp 5 và với trung tâm là không đáp ứng được, vẫn còn các cháu học lớp 3 tại các điểm bản. Các cháu từ lớp 1 ở các điểm bản về đây rất chật chội. Hiện tại ở điểm trung tâm chúng tôi là có 311 cháu ở cái diện tích là khoảng cỡ độ hơn 1.150m2", thầy Vinh cho biết.

Ngoài thiếu thốn về cơ sở vật chất, hiện nhiều trường học ở Điện Biên Đông đang rơi vào hoàn cảnh thiếu giáo viên, đặc biệt là cấp học mầm non. Tại nhiều điểm trường, trung bình mỗi giáo viên mầm non phải đứng lớp với 25 - 30 học sinh, cá biệt có lớp lên đến 35 học sinh.

Bà Nguyễn Thị Kim Liên, Hiệu trưởng Trường Mầm non thị trấn Điện Biên Đông cho biết: là một trong những trường có số lượng học sinh trên lớp vượt mức quy định do tình trạng thiếu giáo viên, hiện nhà trường chỉ có tổng số 19 giáo viên.

Theo định mức của Thông tư 06 liên tịch Bộ Giáo dục và Đào tạo - Bộ Nội vụ quy định về danh mục khung vị trí việc làm và định mức số lượng người làm việc trong các cơ sở giáo dục Mầm non công lập, trường vẫn còn thiếu 11 giáo viên. Do số lượng trẻ trên lớp đông nên các giáo viên đứng lớp gặp rất nhiều khó khăn:

"Hiện tại tổng số giáo viên của trường tôi là 19 giáo viên mà tính theo định mức của Thông tư 06 năm 2015 – Thông tư liên tịch Bộ Giáo dục đào tạo quy định về khung vị trí việc làm cho các cơ sở giáo dục thì hiện tại trường tôi thiếu 11 giáo viên. Đối với những lớp có 1 giáo viên trên lớp cũng gặp rất nhiều khó khăn, nhất là những lớp mà các cháu thuộc nhóm trẻ, mẫu giáo bé 3-4 tuổi khả năng tự phục vụ của các cháu là hạn chế nên các cô giáo rất vất vả", cô Liên nói.

Ông Nguyễn Tiến Thắng, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Điện Biên Đông cho biết: Năm học 2020-2021, địa phương huy động được trên 22.300 học sinh các cấp học.

Những năm qua, huyện Điện Biên Đông đã được Nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng về cơ sở vật chất, trường lớp. Tuy nhiên, hiện nay toàn huyện vẫn còn khoảng 15% phòng học bán kiên cố, phòng tạm; một số trường học còn thiếu phòng ở nội trú, các công trình phụ trợ. Mục tiêu của ngành Giáo dục trong thời gian tới sẽ xóa hết phòng học bán kiên cố, trước hết ưu tiêu cho các điểm bản, đặc biệt là cấp học Mầm non.

Ngoài ra Điện Biên Đông cũng là một trong những địa phương thiếu số lượng giáo viên nhiều nhất tỉnh với số lượng thiếu trên 200 giáo viên cấp học Mầm non. Bên cạnh đó, giáo viên tiếng Anh cũng rất thiếu do không có nguồn tuyển.

"Khoảng 10-15% là các lớp tôn và bọc tôn xung quanh lớp nên là cũng rất ảnh hưởng đến việc dạy và học của học sinh. Để đáp ứng cơ sở vật chất, Phòng giáo dục huyện Điện Biên Đông cũng có chủ trương sẽ khóa hết toàn bộ các lớp tôn này và đặc biệt sẽ ưu tiên cho các điểm bản, nhất là mầm non", ông Thắng cho hay.

Năm học 2021-2022, tính theo định mức, số người làm việc trong ngành giáo dục của tỉnh Điện Biên vẫn còn thiếu khoảng 1.650 người, riêng bậc Mầm non thiếu gần 1.200 người. Điều này không chỉ gây nhiều khó khăn, áp lực cho giáo dục Điện Biên Đông nói riêng mà còn cho việc dạy và học ở các nhà trường trên địa bàn tỉnh nói chung, nhất là những lớp mầm non chỉ bố trí được 1 giáo viên đứng lớp./.