Ma men sau tay lái: Cần tăng tức phạt để người vi phạm nhớ và không tái vi phạm

Tăng mức phạt để phạt một lần cho nhớ

Các chuyên gia giao thông đánh giá, Nghị định 100/2019 đã mang lại hiệu quả tích cực trong xử phạt vi phạm giao thông, nhất là vi phạm nồng độ cồn, tạo ra bước ngoặt về nhận thức của người tham gia giao thông. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng cần tiếp tục tăng nặng mức xử phạt hành vi này.

Theo TS Lê Thu Huyền, giám đốc Trung tâm tư vấn phát triển GTVT, Trường Đại học GTVT Hà Nội, hành vi sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông ảnh hưởng lớn đến kỹ năng người lái xe, khiến người lái xe mất kiểm soát, dễ xảy ra tai nạn giao thông.

Khi nồng độ cồn trong máu đến 80mg/100ml thì xác suất gây TNGT cao gấp 2,7 lần so với bình thường, đến 160mg/100ml gấp 30 lần và đến 240 mg/100ml sẽ cap gấp 150 lần so với bình thường.

Tại Việt Nam, TNGT tuy đã được kiềm chế nhưng vẫn còn xảy ra TNGT nghiêm trọng. TNGT liên quan đến rượu bia chiếm tỷ lệ lớn khoảng 36% số vụ, trong khi đó trên thế giới, tỷ lệ này chỉ 11 - 25%. Số liệu thống kê vi phạm nồng độ cồn ở Việt Nam của cơ quan chức năng chỉ chiếm 4 - 5%, trong khi nghiên cứu độc lập của WHO tỷ lệ này chiếm đến gần 40%.

"Chúng ta mới chỉ xử lý người lái xe vi phạm nồng độ cồn và tước bằng lái cao nhất đến 2 năm sau đó trả lại mà chưa có quy định phạt tù hoặc tịch thu phương tiện đối với hành vi điều khiển trong trạng thái cơ thể có nồng độ cồn trên 80mg/100ml máu hoặc vượt quá 0,4mg/100ml khí thở", TS Huyền nói.

Còn theo Luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng luật sư Chính Pháp, Nghị định 100 với mức phạt 30-40 triệu đồng cho hành vi vi phạm nồng độ cồn lớn hơn 80 mg/10ml máu (lớn hơn 0.4 mg/l khí thở) nghe có vẻ nhiều nhưng hoàn toàn chưa tương xứng với mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm đặc biệt nghiêm trọng về nồng độ cồn khi lái xe.

Ngoài ra việc quy định đồng nhất mức độ phạt 30-40 triệu cho mức nồng độ cồn mức cao nhất, tức là lớn hơn 80 mg/100ml máu (lớn hơn 0.4 mg/l khí thở) chưa phản ánh được quy tắc mức phạt phù hợp với mức độ vi phạm. Mức 3 này thực tế chỉ khoảng 3 lon bia hoặc 3 chén rượu mạnh. Như vậy một người uống tới 20 lon bia hoặc một chai rượu mạnh cũng chỉ bị xử lý hành chính phạt tiền giống hệt như người uống 3 lon bia hoặc 3 chén rượu mạnh.

Cần phải có thêm một mức vượt qua ngưỡng trên, kèm theo xử lý hành chính, là xử lý về mặt hình sự. Trên thế giới, vượt qua ngưỡng 240 mg/100ml máu (gấp 3 lần mức 3 của VN hiện nay) là bị xử lý rất nặng về hình sự, đây là ngưỡng mà Việt Nam có thể tham khảo. Đồng thời cần tiếp tục có những những mức cao hơn tương ứng với mức độ vi phạm về nồng độ cồn, ví dụ 60-80 triệu cho mức 80-180 mg/100 ml máu. Và 80-100 triệu cho mức từ 180-240 mg/100 ml máu.

“Hành vi vi phạm nồng độ cồn ở mức cao dù chưa gây ra hậu quả vẫn phải bị xử lý một cách kịp thời, thích đáng và phù hợp với mức độ nguy hiểm. Chúng ta cần ứng xử với những vi phạm đúng với bản chất nguy hiểm của nó trong xã hội", luật sư Cường nói.

Đồng quan điểm, TS Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu giao thông, Đại học Việt Đức cho biết, uống 1 lon bia, xác suất va chạm giao thông tăng lên 3 lần, uống 5 lon bia sẽ tăng lên 27 lần. Mức phạt cần tăng lên để người vi phạm nhớ.

Chưa xem xét tăng chế tài với một số hành vi vi phạm

Bộ GTVT vừa trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 100/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ, đường sắt. Trong đó, Bộ GTVT đề xuất sửa đổi, bổ sung, tăng mức phạt đối với nhiều hành vi vi phạm.

Ông Hoàng Thế Tùng, Vụ trưởng Vụ ATGT (Bộ GTVT) cho hay, Nghị định 100 tăng nặng chế tài đối với những hành vi có tính chất nguy hiểm, uy hiếp ATGT cao như vi phạm nồng độ cồn, ma túy, tốc độ.

Việc tăng nặng mức xử phạt đối với các hành vi này đã phù hợp với tính chất mà mức độ vi phạm, đặc biệt là phù hợp với thu nhập của người dân nên lần sửa đổi Nghị định 100 này không xem xét sửa đổi các hành vi vi phạm này.

"Thực tế, sau hơn 1 năm triển khai thực hiện, đến thời điểm này có thể nói Nghị định 100 đã thực sự đi vào cuộc sống. Điều sâu xa, quan trọng hơn là làm thay đổi nhận thức của người dân. Người dân đã nhận thức đúng về những hành vi vi phạm nghiêm trọng có thể dẫn đến hậu quả là bị tai nạn và bị xử phạt nặng. Từ nhận thức đúng này giúp thay đổi hành vi, người dân khi đã uống rượu, bia không điều khiển xe cá nhân và đi bằng phương tiện công cộng", ông Tùng nói.

Nghị định 100 đã tăng mức xử phạt tối đa đối với các hành vi vi phạm quy định về nồng độ cồn. Đối với người điều khiển xe ô tô vi phạm nồng độ cồn ở mức cao nhất (mức 3), Nghị định phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng, tước quyền sử dụng GPLX 22 - 24 tháng đối với người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn vượt quá 80 mg/100ml máu hoặc vượt quá 0,4 mg/l khí thở. Nghị định 46/2016 trước đây quy định xử phạt từ 16 - 18 triệu đồng và tước GPLX 4 - 6 tháng.

Theo Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia Khuất Việt Hùng, thống kê chưa đầy đủ, trong thời gian gần đây, có tới 65 đến 70% các vụ TNGT mà người điều khiển phương tiện liên quan vi phạm nồng độ cồn. Cách đây vài năm, một cuộc khảo sát do Ủy ban ATGT Quốc gia và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thực hiện tại 10 địa phương cho thấy, tỷ lệ các vụ TNGT do rượu bia chiếm khoảng 40%.

Từ những sự vụ đau lòng trên, về các giải pháp trong thời gian tới để hạn chế “ma men” sau tay lái gây tai nạn kinh hoàng, ông Khuất Việt Hùng cho biết, sắp tới, Ủy ban ATGT Quốc gia kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan và các địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động và xử lý nghiêm hành vi vi phạm các quy định về nồng độ cồn khi tham gia giao thông trên toàn quốc.

“Đặc biệt, lực lượng chức năng cần tăng cường tuần tra, phát hiện xử lý nghiêm những trường hợp điều khiển phương tiện vi phạm quy định về nồng độ cồn khi tham gia giao thông. Cần thiết phải có chế tài tịch thu bằng lái xe vĩnh viễn đối với những tài xế uống rượu bia, khi lái xe gây hậu quả nghiêm trọng...”, ông Hùng nói./.