Sinh viên bảo vệ khóa luận trực tuyến có đảm bảo tính phản biện?

Để đối phó với dịch Covid-19, nhiều trường đại học trên địa bàn TP. HCM đã triển khai dạy học trực tuyến (online), kiểm tra, đánh giá trực tuyến. Và bây giờ, một vài trường cũng đã tổ chức cho sinh viên bảo vệ khóa luận trực tuyến. Giải pháp này sẽ giúp cho lộ trình hoàn thành khóa học của sinh viên năm cuối diễn ra đúng như kế hoạch. Tuy nhiên, việc cho sinh viên bảo vệ khóa luận online liệu có đảm bảo chất lượng, tính phản biện?

Từ những ngày bắt đầu học kỳ mới, Nguyễn Anh Pha – sinh viên năm cuối Khoa Công nghệ Thông tin, Trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia TPHCM) không khỏi lo lắng khi kế hoạch bảo vệ khóa luận tốt nghiệp của mình liên tục bị hoãn do dịch, khả năng ra trường còn bỏ ngõ. Tuy nhiên, sau khi nhà trường thông báo sẽ được bảo vệ khóa luận theo hình thức trực tuyến thì Anh Pha thở phào nhẹ nhõm. Theo sinh viên này, từ việc chuẩn bị cho đến khi được chính thức trình bày khóa luận thì hình thức online không khác quá nhiều so với bảo vệ khóa luận tốt nghiệp trực tiếp; các thao tác trình bày trên máy tính cũng rất thuận tiện và dễ dàng. 

Việc bảo vệ khóa luận trực tuyến bằng hình thức online sẽ giúp cho các bạn sinh viên năm cuối có thể nhận bằng tốt nghiệp và ra trường đúng thời hạn, dù dịch Covid-19.

Buổi bảo vệ khóa luận trực tuyến của mình diễn ra rất suôn sẻ, các thầy cô trong hội đồng tương tác và phản biện rất tích cực như ngoài thực tế. Ngoài ra, hình thức trực tuyến còn giúp mình đỡ áp lực hơn, nhất là khi không gặp phải những sự trục trặc về máy móc thường gặp như khi bảo vệ trực tiếp.

Theo Thạc sỹ Văn Chí Nam, Phó Trưởng khoa Công nghệ Thông tin, trường ĐH Khoa học Tự nhiên TPHCM, hình thức cho sinh viên bảo vệ khóa luận trực tuyến đã được khoa thực hiện từ 4-5 năm nay nhưng chỉ đối với những sinh viên chương trình cử nhân tài năng, chương trình tiên tiến đi thực tập ở nước ngoài. Nhờ vậy mà khoa cũng không gặp nhiều khó khăn khi triển khai hình thức này khi mà dịch Covid-19 bắt buộc ngành giáo dục phải thay đổi để đảm bảo quá trình học và ra trường của sinh viên năm cuối.

Về cơ bản, quy trình tổ chức bảo vệ khóa luận trực tuyến khá đơn giản và không khác so với khi bảo vệ trực tiếp, chỉ khác ở chỗ sinh viên và hội đồng bảo vệ, mỗi người ngồi một nơi và trao đổi thông qua màn hình máy tính mà thôi. Sinh viên trình bày, chiếu slide, minh họa kết quả của mình trước Hội đồng và sau đó, Hội đồng sẽ đặt các câu hỏi để sinh viên có thể bảo vệ, nêu quan điểm và giải đáp các thắc mắc.

Trường ĐH Công nghệ Thông tin (ĐHQG TP.HCM) đã lên kế hoạch tổ chức cho sinh viên năm cuối bảo vệ khóa luận tốt nghiệp online ngay từ những ngày đầu học kỳ mới.

Thạc sỹ Văn Chí Nam cũng cho biết, nhà trường còn công khai lịch bảo vệ để những ai quan tâm đến đề tài có thể cùng tham gia, lắng nghe và trao đổi. Chính vì vậy, tính phản biện và chất lượng phản biện vẫn được đề cao nhờ vào sự giao tiếp, tương tác đa chiều; tính công khai, minh bạch cũng được đảm bảo để không có hiện tượng tiêu cực xảy ra. "Đây chỉ là sự chuyển dịch môi trường và điều kiện giao tiếp mà thôi còn tất cả mọi thứ vẫn giữ nguyên, không có nhiều hạn chế. Do đó, mình có thể duy trì hình thức này, đặc biệt khi chúng ta mở rộng giao lưu quốc tế thì người tham gia đánh giá đề tài của sinh viên không chỉ là thầy cô trong nước mà còn có thể mời các giáo sư ở nước ngoài cùng tham gia hội đồng online", thạc sỹ Văn Chí Nam cho biết.

Tương tự, ngay từ khi bắt đầu học kỳ mới, đánh giá được sử ảnh hưởng của dịch Covid-19, Trường ĐH Công nghệ Thông tin (ĐH Quốc gia TP.HCM) cũng đã lên kế hoạch chuẩn bị và tổ chức cho sinh viên tất cả các khoa của trường bảo vệ khóa luận tốt nghiệp online. Thông qua hệ thống kỹ thuật mà nhà trường sử dụng, sinh viên sẽ được tạo nhóm và cho mã code để tham gia và trình bày báo cáo...

Chất lượng tương tác và phản biện vẫn được duy trì và đảm bảo vì từ trước đó, các bạn sinh viên trong trường đã làm quen với phương thức học tập và trao đổi từ xa. Tuy nhiên, theo PGS - TS Vũ Đức Lung, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ Thông tin, mặc dù đánh giá cao tính tiện lợi của hình thức bảo vệ khóa luận trực tuyến nhưng hình thức này vẫn có một vài nhược điểm nhất định, nhất là về vấn đề đường truyền: "Thời điểm mới đầu lúc bảo vệ, các trường sử dụng hệ thống giảng dạy online còn ít nên đường truyền rất ổn định. Hiện nay, thỉnh thoảng có bị trục trặc ở một vài thời điểm".

Mặc dù vẫn còn những khó khăn cần phải khắc phục nhưng rõ ràng, việc tổ chức cho sinh viên bảo vệ khóa luận trực tuyến có khá nhiều điểm tiện lợi. Hơn hết, tính phản biện, chất lượng trao đổi và tương tác giữa sinh viên và hội đồng phản biện vẫn được duy trì và năng lực của sinh viên vẫn được đánh giá khách quan, công bằng. Không chỉ vậy, việc duy trì và phát triển hình thức này trong thời điểm hiện tại sẽ giúp cho các bạn sinh viên năm cuối an tâm hơn, vừa đảm bảo được sức khỏe của bản thân vừa không còn lo lắng nhiều về tiến độ tốt nghiệp của mình./.