Nâng cấp Quốc lộ 14D, khai thác hiệu quả Cửa khẩu quốc tế Nam Giang

Sau 17 năm kể từ khi Thủ tướng Chính phủ ký quyết định thành lập Khu kinh tế cửa khẩu Nam Giang, tỉnh Quảng Nam, khu kinh tế này được kỳ vọng là cửa ngõ quan trọng của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, kết nối Nam Lào, Đông Bắc Thái Lan. Cách đây 2 năm, Cửa khẩu Nam Giang - Đắc Tà Ọoc chính thức trở thành Cửa khẩu Quốc tế. Tuy nhiên, do thiếu nguồn lực đầu tư, thương mại song phương qua cửa khẩu này vẫn chưa đáp ứng kỳ vọng. Hiện Quốc lộ 14D lên cửa khẩu này bị hư hỏng nặng khiến việc đi lại và phương tiện lưu thông gặp nhiều khó khăn, chưa thể khơi thông điểm nghẽn kết nối quan trọng này.

Tháng 8/2021, khi Cửa khẩu quốc tế Nam Giang chính thức được mở, kim ngạch xuất nhập khẩu qua cửa khẩu này trong năm 2021 đã tăng 217% so năm 2020. Năm 2023, tính đến cuối tháng 7, đã có hơn 8.700 phương tiện vận tải thông quan qua cửa khẩu này. Người, phương tiện và hàng hóa qua Cửa khẩu quốc tế Nam Giang tăng đột biến kể từ cuối tháng 5 vừa qua khi doanh nghiệp vận chuyển quặng bô xít, khoáng sản từ Lào quá cảnh qua cửa khẩu này về cảng Tiên Sa, thành phố Đà Nẵng, cảng Chân Mây, tỉnh Thừa Thiên Huế. Từ Cửa khẩu quốc tế Nam Giang, các phương tiện đi qua Quốc lộ 14D dài 76km mới đến đường Hồ Chí Minh, đoạn qua huyện Nam Giang. Tuyến đường này có độ dốc lớn, hiện tồn tại hàng chục điểm đen giao thông, nhiều đoạn che khuất tầm nhìn... từng xảy ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng.

Thường xuyên điều khiển xe tải lưu thông qua Quốc lộ 14D, tài xế Nguyễn Văn Hoà cho biết, gần đây, dọc tuyến này xuất hiện rất nhiều điểm hư hỏng nặng, mặt đường bong tróc khiến việc đi lại của người và phương tiện càng nguy hiểm: “Đường dốc nhiều quá nên xe chạy không thể đạt tốc độc cho phép. Chúng tôi mong muốn đường sớm được mở rộng để về cảng Đà Nẵng được gần hơn. So với các tuyến đường vận chuyển hàng hóa về cảng Tiên Sa, thành phố Đà Nẵng để đi ra nước ngoài thì con đường này cự ly ngắn hơn”.

Người dân địa phương cho rằng, mỗi lần đi trên Quốc lộ 14D phải “nín thở”, tấp xe vào lề chờ những xe tải lớn ì ạch băng qua con đường nhỏ, hẹp, khúc khuỷu, sạt lở… Quốc lộ 14D được xem là con đường huyết mạch, kết nối Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung với Nam Lào và Đông Bắc Thái Lan nhưng chưa được đầu tư xứng tầm.

Ông A Viết Sơn, Chủ tịch UBND huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết, Quốc lộ 14D hư hỏng, xuống cấp khiến việc thu hút doanh nghiệp tại huyện miền núi Nam Giang, tỉnh Quảng Nam càng khó khăn hơn.

“Lượng phương tiện qua lại, xuất nhập cảnh tăng rất nhiều cho với trước đây, tuy nhiên vấn đề đảm bảo an toàn giao thông trên Quốc lộ 14D hết sức phức tạp. Đề nghị Trung ương và tỉnh Quảng Nam nghiên cứu, xem xét chủ trương đầu tư hạ tầng giao thông trên tuyến này để đảm bảo các phương tiện đi lại, lưu thông hàng hoá qua đây an toàn tuyệt đối”, ông A Viết Sơn nói.

Hiện, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang đẩy mạnh đầu tư tại Lào và Thái Lan nên nhu cầu vận chuyển hàng hóa qua Quốc lộ 14D về các cảng biển tại miền Trung trước khi xuất ra nước ngoài ngày càng tăng... Ngày 17/8, UBND tỉnh Quảng Nam có công văn đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo Cục Đường bộ Việt Nam nghiên cứu, đề xuất, bổ sung dự án Mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14D vào danh mục các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài để nâng cấp, cải tạo các quốc lộ kết nối Lào. Kinh phí đầu tư mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14D từ cầu Bến Giằng, trên đường Hồ Chí Minh, huyện Nam Giang lên Cửa khẩu quốc tế Nam Giang (khoảng 76km) dự kiến hơn 2.730 tỷ đồng, theo tiêu chuẩn bảo đảm xe container vận tải đi lại thuận lợi, an toàn.

Tỉnh Quảng Nam kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải đầu tư theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ nay đến năm 2025: Đầu tư mở rộng các đoạn hiện có tiêu chuẩn kỹ thuật thấp và nâng cấp một số đoạn xuống cấp với tổng mức đầu tư hơn 730 tỷ đồng. Giai đoạn 2, từ năm 2026 đến năm 2030: Đầu tư mở rộng toàn tuyến theo quy hoạch được duyệt và tiêu chuẩn hiện hành, đảm bảo xe container vận tải đi lại thuận lợi, an toàn với tổng mức đầu tư khoảng 2.000 tỷ đồng.

Theo ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, cặp cửa khẩu quốc tế Nam Giang của Việt Nam và Đắc Tà Oọc của nước bạn Lào có vị trí đặc biệt quan trọng, kết nối từ Myanmar qua Thái Lan và Lào về cảng biển miền Trung Việt Nam có cự ly ngắn hơn so với tuyến hành lang khác. Ông Lê Trí Thanh cho rằng, tại tỉnh Quảng Nam, hệ thống cảng biển, hệ thống các khu kinh tế, khu công nghiệp đã được quy hoạch, đầu tư bài bản, một khi hệ thống giao thông được đầu tư khớp nối đồng bộ sẽ tạo điều kiện cho địa phương phát triển công nghiệp, logistics, du lịch.

“Thời gian qua, các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có Tập đoàn THACO đã tham gia đầu tư phát triển vùng nguyên liệu nông nghiệp tại vùng Nam Lào... Nếu Quốc lộ 14D đầu tư nâng cấp tương xứng thì khả năng vận tải hàng hóa sẽ rất thuận lợi, vận chuyển nguyên liệu từ các địa phương phía Nam Lào về chế biến sâu tại khu Kinh tế mở Chu Lai... Từ đó, sẽ kích thích các địa phương khu vực miền Trung tham gia vào chuỗi giá trị nông nghiệp của THACO, bên cạnh đó các loại hình du lịch sẽ được khai thác dọc theo tuyến đường này”, ông Lê Trí Thanh cho biết.