Thiếu trường lớp do lỗi quy hoạch: Chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm

Sự phát triển nhanh chóng của các dự án khu đô thị, chung cư đang làm thay đổi nhanh chóng diện mạo các thành phố, đô thị theo hướng hiện đại. Tuy nhiên, việc phát triển các dự án nhà ở chưa tưng xứng, đồng bộ với các công trình xã hội như giáo dục, y tế đang tạo ra những bất cập trong đời sống xã hội. Báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cho thấy, trên địa bàn thành phố đang triển khai 266 dự án khu đô thị, khu nhà ở có quy mô từ 2ha trở lên, trong đó có tới 168 dự án chưa hoàn thành hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật (chiếm 63%). Đặc biệt là thiếu hạ tầng xã hội như sân chơi, vườn hoa, trường học, bệnh viện trong khu đô thị đã kéo theo rất nhiều hệ lụy. Đặc biệt, việc thiếu trường lớp đang ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng giáo dục.

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội đã có trao đổi với VOV.VN bên hành lang Quốc hội về nội dung này.

PV: Thưa đại biểu, tình trạng thiếu trường lớp đang diễn ra tại nhiều nơi, đặc biệt tại các thành phố lớn, khi các chung cư, khu đô thị mọc lên nhanh chóng, tốc độ gia tăng dân số theo cấp số nhân, nhưng hệ thống cơ sở hạ tầng giáo dục lại chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Mới đây, phụ huynh tại quận Hoàng Mai (Hà Nội) còn phải bốc thăm để giành vé vào trường mầm non công lập cho con, bà có đánh giá gì về thực trạng này?

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa: Tôi cho rằng, việc thiếu trường lớp tại các khu đô thị là thực trạng chung tại nhiều thành phố lớn hiện nay, trong đó quận Hoàng Mai (Hà Nội) chỉ là một dẫn chứng điển hình. Việc thiếu trường lớp trong nhiều năm qua đã diễn ra tại nhiều nơi, đặc biệt là các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM…

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu trường lớp là do chúng ta không kiểm soát tốt quy hoạch đô thị, các nhà chung cư mọc lên khắp nơi, nhiều người dân từ khắp nơi đổ về các khu đô thị lớn làm việc kéo đưa theo cả gia đình, con cái lên thành phố. Nhưng hiện nay dịch vụ để phục vụ cho nhu cầu học tập lại không tương thích, dẫn đến tình trạng thiếu chỗ học cho trẻ em, đặc biệt là trẻ mầm non, đây là thực trạng rất đáng lo ngại thời gian qua.

Để giải quyết câu chuyện này rất cần nhiều giải pháp, trong đó có vấn đề làm sao để có sự đồng bộ phát triển giữa hệ thống nhà ở chung cư với sự phát triển hệ thống trường học. Chắc chắn hệ thống trường công sẽ không thể đáp ứng được hết nhu cầu, khi phê duyệt quy hoạch các khu đô thị, cần có yêu cầu rõ ràng về quy hoạch diện tích trường lớp kèm theo, đặc biệt là hệ thống các trường ngoài công lập.

Ngay từ khâu phê duyệt các dự án xây dựng khu đô thị đã phải đảm bảo diện tích cho xây dựng trường học. Đồng thời quá trình thực hiện cũng cần đẩy mạnh giám sát, thanh tra chặt chẽ để nếu phát hiện chủ đầu tư nào không thực hiện đúng theo quy hoạch đã được phê duyệt sẽ phải có sự can thiệp kịp thời, đảm bảo các dịch vụ về giáo dục, y tế đáp ứng được nhu cầu và đồng bộ với sự phát triển của các khu đô thị hiện nay.

PV: Rõ ràng trong quy hoạch đô thị đã có quy định rõ về diện tích dành cho phát triển các công trình giáo dục, y tế, song vẫn xảy ra tình trạng “vỡ quy hoạch”, trách nhiệm của các cơ quan quản lý địa phương ra sao, thưa bà?

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa: Theo tôi đúng là các cơ quan chức năng ở chính địa phương đó phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra những bất cập trong quy hoạch. Khi quản lý địa bàn, không thể nói anh không biết gì khi hàng loạt các chung cư, nhà cao tầng mọc lên như nấm nhưng lại không kèm theo các trường học để đảm bảo nhu cầu học tập. Quá trình kiểm tra, giám sát, theo dõi tại các địa phương để xảy ra tình trạng như quận Hoàng Mai (Hà Nội) vừa qua thiếu trường lớp đến mức phụ huynh phải bốc thăm để giành vé vào trường mầm non công lập thì trước hết chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm.

PV: Tại kỳ họp này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng sẽ tham gia trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về các vấn đề thuộc quản lý của ngành, bà có kỳ vọng gì về những thay đổi của ngành trong thời gian tới để khắc phục những bất cập trên?

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa: Như đã nói ở trên, tôi rất quan tâm đến vấn đề quy hoạch đô thị, sự phát triển của các khu đô thị, chung cư. Việc phát triển này sẽ thu hút lượng lớn người dân từ các tỉnh thành đổ về các thành phố lớn, từ đó kéo theo yêu cầu về rất nhiều dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ giáo dục và chăm sóc sức khỏe.

Thiếu trường học, thiếu giáo viên cũng là một trong những áp lực khiến ngành giáo dục không thể thực hiện nâng cao chất lượng giáo dục và cũng không đáp ứng được nhu cầu học tập của người dân. Chúng tôi rất mong trong nhiệm kỳ này, Bộ trưởng sẽ quan tâm hơn nữa tới việc phê duyệt các kế hoạch phát triển nhà ở tại các khu đô thị, đồng thời đảm bảo diện tích đất đai cho việc xây dựng hệ thống trường học, dịch vụ giáo dục, y tế để đảm bảo an sinh xã hội.

Ngoài giáo dục và  y tế, khi phát triển các đô thị cũng cần quan tâm đến xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp. Đây là điều rất cần thiết, đảm bảo cho người thu nhập thấp có thể tiếp cận được các dịch vụ thuê, mua nhà. Hiện nay việc người thu nhập thấp mua được nhà xã hội rất khó khăn do số lượng chưa đủ đáp ứng nhu cầu, bên cạnh đó các thủ tục, quy trình để người có thu nhập thấp tiếp cận nhà ở xã hội còn rất nhiều khó khăn. Tôi hy vọng Bộ trưởng sẽ đưa ra được giải pháp để chính sách nhà ở cho người thu nhập thấp đi vào thực tế, thực chất.

PV: Xin cảm ơn bà!/..