Thủy điện Sử Pán 1 xả lũ sai qui trình, chính quyền Lào Cai nương tay?
VOV.VN - Xây dựng ồ ạt các công trình thủy điện từ lâu đã là mối lo với nhiều tỉnh miền núi, trong đó có Lào Cai.
Chỉ riêng trên địa bàn tỉnh Lào Cai có 99 công trình thủy điện được phê duyệt, với công suất lắp máy trên 1.300 MW. Đến nay, 51 dự án đã hoàn thành, các dự án khác đang khảo sát, thi công.
Mới đây, việc xả lũ của nhà máy Thủy điện Sử Pán 1, tại xã Bản Hồ, huyện Sa Pa gây thiệt hại nhà cửa, đường xá, hoa màu, làm đứt cầu treo đã cho thấy công tác quản lý xây dựng và quy trình vận hành xả lũ các nhà máy thủy điện tại Lào Cai còn nhiều bất cập.
Thủy điện Sử Pán 1 có công suất lắp máy 30MW, dùng hệ thống hầm xả lũ và mới đưa vào vận hành phát điện cuối năm 2018. Chủ đầu tư nhà máy Thủy điện Sử Pán 1, tại xã Bản Hồ, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai là Công ty cổ phần Công nghiệp Việt Long. Vào đêm 23/6/2019, trên địa bàn huyện Sa Pa xảy ra mưa lớn tạo thành lũ, thủy điện Sử Pán 1 đã tiến hành xả lũ gây thiệt lớn đến nhà cửa, hoa màu của 59 hộ dân vùng hạ du, làm đứt cầu treo Bản Dền, trên suối Mường Hoa.
 |
| Lũ trên suối Mường Hoa một phần do thủy điện Sử Pán 1 |
Bà Hoàng Thị Thu, xã Bản Hồ, huyện Sa Pa kể lại: "Chúng tôi sống ở đây từ ngày xưa đến giờ chưa có đợt lũ nào như thế này. Bây giờ thủy điện vào làm bồi đắp hết, xong xả một cách dồn dập và chỉ sau 1 phút tất cả trôi đi hết không còn cái gì".
Do không tuân thủ đúng đủ qui trình, nên việc xả lũ của Thủy điện Sử Pán 1 đã làm thiệt hại gần 17 tỷ đồng, bao gồm tài sản của dân và làm đứt cầu treo qua suối Mường Hoa.
Ông Đào A Khới, Chủ tịch UBND xã Bản Hồ, huyện Sa Pa cho biết, thi công thủy điện gây ô nhiễm môi trường ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống của người dân. Khi xả lũ thì không thông báo, khiến người dân và chính quyền địa phương hoàn toàn bất ngờ.
"Hầu như bà con nhân dân không muốn nhìn thấy cán bộ thủy điện trên địa bàn xã. Khi nhà máy cần thì liên lạc với cấp ủy, chính quyền xã. Còn xã liên lạc trao đổi công việc hay là đề xuất một cái gì thì ít khi liên lạc được" - ông Khới chia sẻ.
Ngày 17/7/2019, UBND tỉnh Lào Cai đã có kết luận đánh giá về quy trình vận hành hồ đập nhà máy Thủy điện Sử Pán 1. Trong đó nêu rõ, khi vận hành xả lũ, chủ đầu tư không thông báo kịp thời cho các cơ quan chức năng và nhân dân địa phương, chưa cập nhật thông tin về ngập lụt phía hạ lưu dẫn đến việc ứng phó với lũ lụt không kịp thời.
Cùng với đó, việc thi công các công trình thủy điện trên suối Mường Hoa đã làm lòng suối bị bồi lắng ảnh hưởng đến khả năng thoát nước, đây cũng là một phần nguyên nhân gây ngập lụt.
 |
| Thủy điện Sử Pán 1 mở cống xả lũ. |
Kết luận của UBND tỉnh Lào Cai cũng nêu rõ: Đề nghị Công ty Cổ phần Công nghiệp Việt Long phải có trách nhiệm hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả do xả lũ gây ra.
Ông Đỗ Trường Giang, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lào Cai cho biết, đã ra quyết định xử phạt hành chính 120 triệu đồng đối với vi phạm của Công ty Cổ phần Công nghiệp Việt Long.
Theo ông Giang: "Quan điểm của chúng tôi không phải xử phạt hành chính không chỉ là xử lỗi vi phạm nhưng quan trọng hơn là những biện pháp khắc phục những lỗi gây ra".
Cho đến thời điểm hiện nay, Công ty Cổ phần Công nghiệp Việt Long mới chỉ chấp nhận hỗ trợ 700 triệu đồng cho người dân ở khu vực xã Bản Hồ, huyện Sa Pa bị thiệt hại do việc xả lũ gây ra. Điều này đang gây bức xúc cho người dân.
Dư luận có quyền đặt câu hỏi: Phải chăng tỉnh Lào Cai đang “nương tay” với chủ đầu tư dự án Thủy điện Sử Pán 1?/.
** Câu chuyện xả lũ gây thiệt hại cho người dân của Thủy điện Sử Pán 1, xã bản Hồ huyện Sa Pa cho thấy công tác quản lý xây dựng, vận hành các nhà máy thủy điện vừa và nhỏ ở tỉnh Lào Cai vẫn còn những bất cập không nhỏ.
Vấn đề này sẽ được đề cập trong bài 2 với nhan đề: Lào Cai xây dựng thủy điện không có quy hoạch chi tiết.
