Truyền thông chính sách trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế

“Chuyển đổi số” là từ khóa đặc biệt quan trọng và phổ biến trên các diễn đàn khoa học, báo chí và hành chính trong thời gian qua. Đại dịch COVID-19 bùng phát từ đầu năm 2020 càng nhấn mạnh tầm quan trọng và tính cấp bách của chuyển đổi số trong việc thay đổi phương thức vận hành và nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan báo chí - truyền thông.

Hội thảo khoa học quốc tế “Truyền thông chính sách trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế” diễn ra sáng 3/11 tại Báo Nhân Dân, do Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Báo Nhân Dân và Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) phối hợp tổ chức đã khẳng định chuyển đổi số không chỉ là một xu hướng mà còn trở thành một đòi hỏi đối với các cơ quan báo chí - truyền thông.

Nhà báo Lê Quốc Minh, Tổng biên tập Báo Nhân Dân cho rằng, chuyển đổi số báo chí không chỉ là vấn đề về công nghệ mà còn là chuyển đổi về tư duy, đặc biệt là tư duy người lãnh đạo, cũng như chuyển đổi về văn hóa trong cả tòa soạn: “Công nghệ nằm ở vị trí trung tâm của chiến lược chuyển đổi số nhằm tạo ra những nội dung hấp dẫn và chinh phục các nhóm công chúng mới. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo cần có tư duy chuyển đổi số và lan tỏa tư duy này đến mọi cán bộ, phóng viên của cơ quan báo chí”.

Theo ông Lê Quốc Minh, sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ đã xây dựng nền tảng cho chuyển đổi số. Trong khi đó, đại dịch COVID-19 đã gia tăng thêm động lực cho quá trình chuyển đổi số, đòi hỏi các cá nhân và tổ chức tăng cường ứng dụng công nghệ nhằm kiến tạo đổi mới, tạo ra nhiều giá trị hơn cho xã hội.

Phát biểu đề dẫn hội nghị, PGS.TS. Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã nhấn mạnh, chuyển đổi số vừa là vừa cơ hội vừa là thách thức. Nếu thực hiện chuyển đổi số thành công, đó sẽ là cơ hội cho cơ quan truyền thông đổi mới phương thức hoạt động, nâng cao hiệu quả thông tin và phục vụ công chúng.

Dù khẳng định chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, nhưng các cơ quang báo chí - truyền thông còn rất nhiều việc phải thực hiện để biến xu hướng này thành hiện thực.

“Theo tổng kết của chúng tôi, để thực hiện thành công quá trình chuyển đổi số, các cơ quan báo chí - truyền thông cần có ít nhất 3 chữ “C” là: Chiến lược, Công nghệ và Con người. Bởi lẽ, chuyển đổi số cần một tầm nhìn và kế hoạch dài hạn trong xây dựng hạ tầng thông tin, bồi dưỡng con người và ứng dụng công nghệ. Thứ hai, công nghệ chính là yếu tố trung tâm trong quá trình chuyển đổi số, tạo ra sự thay đổi trong cách thức vận hành theo hướng tiết kiệm nguồn lực nhưng gia tăng hiệu quả. Thứ ba, bất kỳ chiến lược nào muốn được thực hiện thành công cũng cần có những con người phù hợp. Trong ngắn hạn, các cơ quan báo chí - truyền thông cần có những nhà báo nhanh nhạy công nghệ, sẵn sàng tiếp nhận cái mới và có khả năng quản lý sự thay đổi. Trong dài hạn, các cơ sở đào tạo báo chí - truyền thông cần đào tạo những nhà báo đa phương tiện, nhà báo số - những người có khả năng làm việc đa năng, đa nhiệm trong môi trường truyền thông số. Chuyển đổi số dựa trên công nghệ số nhưng nếu tuyệt đối hóa công nghệ mà không chú trọng đúng mức đến yếu tố con người thì quá trình này không thể thành công”, PGS.TS. Phạm Minh Sơn nhấn mạnh.

Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia truyền thông Hàn Quốc, trong đó, góp phần trả lời các câu hỏi quan trọng: Trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, công tác truyền thông chính sách đứng trước những cơ hội và thách thức nào? Truyền thông chính sách cần quan tâm đến các yếu tố công nghệ, công chúng như thế nào? Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Việt Nam có thể tham khảo những kinh nghiệm quốc tế gì để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số? Để chuyển đổi số diễn ra một cách thực chất, các cơ quan truyền thông chính sách cần thực hiện những giải pháp nào? 

Ông Cho Han-Deog, Giám đốc quốc gia KOICA Việt Nam cho rằng chuyển đổi số đã trở thành một xu hướng không thể đảo ngược, xuất hiện trong cả trong lĩnh vực công lẫn khối doanh nghiệp tư: “Các công nghệ truyền thông kỹ thuật số như 5G và điện toán đám mây đã trở thành nền tảng để chúng ta làm việc tại nhà. Trí tuệ nhân tạo và Internet vạn vật vẫn hiện hữu ở xung quanh mà mà chúng ta không biết như giới thiệu các sản phẩm đáp ứng mong muốn và nhu cầu mà chúng ta tìm kiếm. Sự chuyển đổi này không chỉ diễn ra trong cuộc sống hàng ngày mà còn là một sự chuyển đổi lớn đang diễn ra trong cấu trúc kinh tế và xã hội”.

Hội thảo khoa học quốc tế “Truyền thông chính sách trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế” là hoạt động trong khuôn khổ dự án Hỗ trợ Học viện Báo chí và Tuyên truyền nâng cao năng lực thực thi chính sách của Chính phủ (giai đoạn 2) do Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc tài trợ.

Hội thảo là hoạt động thường niên, diễn ra từ năm 2016 trở lại đây. Các hội thảo này là diễn đàn quan trọng cho các chuyên gia Việt Nam và Hàn Quốc trao đổi thông tin, kinh nghiệm và giải pháp cho các vấn đề báo chí, truyền thông và xã hội có ý nghĩa lý luận và thực tiễn./.