Biệt đội chống “ngư tặc”

Một sáng, ra với đầm phá mưu sinh, ngư phủ Phan Công (đội 8, xã Điền Hải, huyện Phong Điền, tỉnh TT- Huế) tá hỏa khi phát hiện hàng chục mét vuông lưới nuôi cá tôm của mình trên phá Tam Giang bị “ngư tặc” quần thảo, xé nát bươm. Đây là “cái giá” ông phải trả khi ngầm “mật báo” cho đội tình nguyện của thôn vây bắt thủy tặc vào tuần trước. Cuộc chiến của dân nghèo với “ngư tặc” vẫn chưa có hồi kết…

Một thời “thủy tặc” lộng hành

Ông Phan Chiến, Chi hội trưởng Chi hội nghề cá Điền Hải bảo chưa năm nào thấy phá Tam Giang hồi sinh mạnh mẽ như năm nay. Một đời ngư phủ, ông Chiến chứng kiến biết bao “cuộc chiến” tàn khốc của ngư dân với nhóm “thủy tặc” trong quá khứ: “Những năm trước, khi chưa có đội tuần tra, hàng nghìn ngư dân dọc miền Tam Giang từ Quảng Lợi, Điền Hải, Quảng Công, Quảng Ngạn, Quảng An…khi nhắc đến ngư tặc ai nấy đều kinh hãi. Bởi để bảo vệ chén cơm bằng mồ hôi, nước mắt của mình, nhiều ngư dân đã phải đổ máu, tính mang bị đe dọa. Thậm chí nhiều người cho đến nay đã mất sức lao động, vĩnh viễn bỏ nghề cũng chỉ vì “cuộc chiến” cam go với thủy tặc.”

Lật từng trang ký ức, ông Chiến nhớ lại một lần vây bắt ngư tặc, đội của ông đã bị vây hãm, một thành viên trong nhóm bị ngư tặc tấn công gây thương tích nặng. Ông kể: “Vào ngày mồng 10 tết năm đó, khi đội chúng tôi nhận được tin báo từ người dân có một nhóm ngư tặc không biết người từ đâu, xuất hiện trên vùng đầm phá của xã, dùng đò máy cào hến, vào vuông lưới dùng xung điện đánh bắt cá trộm. Ngay lập tức, anh em cúng tôi gồm 8 thành viên trong đội lên thuyền xuất phát. Khi ra giữa phá, đồng loạt thuyền của ngư tặc quay mũi hướng lên thôn 9, xã Điền Hòa. Đuổi rát đến nơi, anh em chúng tôi đã dùng lời lẽ thuyết phục là không được đánh bắt trộm cá, dùng lưới cào theo kiểu tận diệt. Chẳng nói chẳng rằng, hàng chục thuyền của ngư tặc từ trong các thôn xóm lao ra, bao vây đội chúng tôi. Do không muốn xô xát nên chúng tôi bỏ ra về, thế nhưng nhóm người đánh trộm cá mỗi lúc mỗi hung hãn, dùng ván thuyền, đá và gậy sắt ném tới tấp làm anh em bị thương nặng.”

Lần đó, nhóm ngư tặc đã đục thủng thuyền, dùng mũi sắt dài chừng một mét lao thẳng về đội tuần tra. Thanh

sà bằng sắt đập vào mạn thuyền rồi bật ra trúng vào ngực của anh Nguyễn Tần (thôn 8, xã Điền Hải), làm anh gãy hai đốt xương sườn. Trong lúc nguy cấp do thuyền chìm, anh Tần chỉ kịp nhảy qua thuyền ngư tặc rồi ngất lịm. Chưa dừng lại, bọn ngư tặc còn có ý định áp tải thuyền của đội tình nguyện lên vùng cửa Lác để thủ tiêu. Rất may, nhận được tin báo, những ngư phủ Điền Hải đã kịp dong thuyền lên xã Điền Hòa kịp thời ứng cứu động đội.

Sự táo tợn của của nhóm ngư tặc hoành hành làm cho ngư dân vùng đầm phá bao phen kinh hãi. Về xã Quảng An (huyện Quảng Điền), chúng tôi được nghe câu chuyện kinh hoàng về thói cướp bóc trên hành trình càn quét của ngư tặc. Lần đó anh Trần Hữu Thế (thôn An Xuân, xã Quảng An) phát hiện nhóm ngư tặc ở xã Hương Phong tấn công vuông lưới cá của mình. Chúng dùng xung điện vào trong vuông lưới càn quét hàng chục tạ cá, bốc bỏ lên thuyền như chốn không người. Vì xót của, anh Thế ra can ngăn, liền bị nhóm ngư tặc dùng méo chèo đánh, dí điện khiến anh bất tỉnh. May mắn có những ngư dân gần vuông cá tri hô, nhóm ngư tặc với chịu buông tha…

Biệt đội chống “thủy tặc” không lương

Trước sự chống phá ngày càng táo tợn của ngư tặc, cướp đi chén cơm đẫm hồ môi, nước mắt của hàng nghìn ngư phủ trên đầm phá, năm 2003, lần đầu tiên, hơn chục thành viên của thôn 8, xã Điền Hải đứng ra tình nguyện thành lập đội chống ngư tặc trên phá Tam Giang do ông Phan Chính, trưởng thôn làm “đội trưởng”.

Ban đầu, kinh phí sắm sửa máy móc, dụng cụ rất khó khăn. Mỗi thành viên đều phải bỏ tiền túi của mình ra, nhưng đa số ngư phủ là các hộ nghèo nên chẳng được bao nhiêu. Tích cóp, vận động mãi cũng chỉ được 9 triệu đồng, mua chiếc thuyền máy công suất nhỏ làm phương tiện đi tuần tra.

Ông Phan Chiến, thành viên của đội nhớ lại: “Bận đó mua được chiếc thuyền máy là đã quý lắm rồi. Tiền

xăng dầu, chi phí tuần tra đều do anh em tự lo cả. Thời gian đó anh em ai nấy đều rất hăng say, trách nhiệm với bà con nhưng hiệu quả truy bắt lại không cao bởi thuyền công suất nhỏ, lại không có công cụ hỗ trợ, chi phí xăng dầu không lấy đâu ra. Cứ mỗi lần tuần tra là ngốn mất cả trăm nghìn tiền dầu, chưa kể lo chi phí nước uống,  rồi thuốc men cho anh em. Nhiều lúc nhận được tin báo của ngư dân, đến nơi thì “thủy tặc”  đã chạy mất, bỏ lại cả đầm phá với những vuông tôm, cá hoang tàn, xót lắm!”

Để nâng cao hiệu quả tuần tra, không còn cách nào khác, 14 thành viên của đội phải đi vay mượn tiền bên ngoài, số khác thì đi cầm cố hay bán những thứ có giá trị trong gia đình mình. Cuối cùng, chiếc thuyền công suất 28CV đã được “tân trang”, quân số của đội tình huyện cũng thu hút 64 người tham gia. Thấy hoạt động có hiệu quả, bà con ở đội 8 cũng đóng góp công sức, tiền của phục vụ công tác tuần tra của đội.

Những ngày đầu “ra quân” với chiếc thuyền mới, đội chống ngư tặc đã tóm được hai nhóm thủy tặc xã Điền Hòa đang dùng lưới cào “nạo” vét vùng đầm phá đánh bắt hến, giao cho công an xã Điền Hòa xử lý. Được sự phối hợp, tin tưởng của ngư dân quanh vùng đầm phá, hoạt động của Đội ngày càng hiệu quả hơn. Ông Chiến nhớ lại: “Lần đó, lợi dụng lúc chiều tối, một nhóm ngư tặc ở xã Hương Vinh (huyện Hương Trà) đã dùng thuyền nhỏ lên trước mặt vùng đầm phá của xã Điền Hải dùng xung điện đánh bắt trộm cá. Ngay khi thấy chúng lảng vảng ngoài xa, ngư dân quanh thôn đã cảnh giác, mật báo cho đội chống ngư tặc. Để khỏi đánh động, ông Chiến dặn các ngư phủ dùng kẻng ra hiệu. Khi nào nghe tiếng kẻng thì đồng loạt nổ máy, dàn “thế trận” bao vây. Hiệp đồng tác chiến chủ động, khi nghe được hiệu lệnh, đội chống ngư tặc cùng ngư dân đội 8 đã tóm gọn nhóm ngư tặc khi đang quần thảo ở vuông cá của ông Phan Mùi, thu giữ hơn 2 tạ cá là chiến lợi phẩm của thủy tặc, trả lại cho ngư dân.

Đội chống ''ngư tặc'' Tam Giang đã góp phần mang lại sự bình yên cho vùng đầm phá

Hồi sinh vung đầm phá Tam Giang

Ven đầm phá Tam Giang hôm nay, cả một vùng mênh mông sóng nước giờ đã bình yên trở lại. Có được thành quả đó là nhờ công lao của những ngư phủ tình nguyện thành lập đội chống “ngư tặc”, ngày đêm tuần tra canh chừng, bảo vệ từng mét vuông lưới của ngư dân trên vùng đầm phá. Ông Hoàng Văn Thanh- Phó Chủ tịch UBND xã Điền Hải cho hay: “Gần 10 năm qua, nghề nuôi trồng, đánh bắt trên đầm phá đã có những chuyển biến thấy rõ, mang lại đời sống no đủ cho hàng nghìn hộ dân. Có được thành quả đó là nhờ sự góp công lớn của đội chống ngư tặc. Phá Tam Giang đang hồi sinh từng ngày, cùng với hoạt động tích cực của đội chống ngư tặc, ý thức của người dân ngày một nâng cao, vùng đầm phá nay là nguồn sống cho hàng nghìn hộ dân theo ngư nghiệp.”.

Mỗi ngày 2 chuyến, đội chống ngư tặc vẫn đều đặn tuần tra trên phá Tam Giang

Ông Phan Chiến và Nguyễn Tần-  thành viên của đội chống ngư tặc Tam Giang