Cần thêm một “Nghị quyết 05" cho kỷ nguyên mới của TP.HCM

Trong năm cuối nhiệm kỳ Đại hội XI của Đảng bộ TP.HCM, bất chấp những khó khăn, thành phố vẫn ghi dấu ấn mạnh mẽ với mức tăng trưởng kinh tế cao, tiếp nối đà tăng trưởng sau giai đoạn gián đoạn do dịch bệnh. Kết quả này cho thấy những quyết sách của Đảng bộ TP.HCM đưa ra từ năm 2021 đã mang lại những dấu ấn tích cực.

Nghị quyết 05, quyết sách cho sự phục hồi, phát triển

Năm 2024, lần đầu tiên TP.HCM thu ngân sách đạt mức 502.000 tỷ đồng. Đây là mức thu ngân sách cao nhất từ trước đến nay. Con số này càng trở nên ý nghĩa hơn, khi nhìn lại lịch sử 3 năm trước, TP.HCM phải trải qua giai đoạn khủng hoảng vì đại dịch COVID-19. Đại dịch đã gây thiệt hại cho TP lên đến 273.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 11,9 tỷ USD, khiến tăng trưởng kinh tế rơi vào trạng thái âm.

Tuy nhiên, sau giai đoạn tăng trưởng âm, thu ngân sách TP.HCM liên tục đà tăng, đạt 446.500 tỷ đồng vào năm 2023 và chạm mốc lịch sử 502.000 tỷ đồng trong năm 2024, cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ và sức bật ấn tượng của nền kinh tế.

Theo Tiến sĩ Ngô Minh Hải, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP.HCM, sức bật ấn tượng này đến từ những kết quả tích cực mà thành phố đạt được trong việc triển khai, phát triển các mô hình kinh tế mới, cùng với sự ủng hộ lớn từ Trung ương tháo gỡ cơ chế, chính sách.

Tiến sĩ Ngô Minh Hải cho rằng, kinh tế TP.HCM và doanh nghiệp tăng trưởng tốt. Xét về nguồn thu ngân sách đến từ xuất nhập khẩu, thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, lần đầu tiên trong 3 năm, TP.HCM có thặng dư về xuất nhập khẩu. Đây là dấu ấn cho thấy TP.HCM đang đi rất đúng hướng. Những công việc chuẩn bị cho năm bản lề, TP.HCM đang làm rất tốt.

TP.HCM phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ sau đại dịch, không chỉ nhờ nỗ lực của người dân, doanh nghiệp mà còn nhờ sự chuẩn bị, sẵn sàng thích ứng của Đảng bộ, chính quyền thành phố.

Ngay khi TP.HCM chính thức mở cửa trở lại sau đại dịch COVID-19, Thành ủy TP.HCM đã ban hành Nghị quyết 05-NQ/TU ngày 15/9/2021 về kế hoạch tổng thể phòng, chống dịch COVID-19 và phục hồi kinh tế trên địa bàn.

Với 3 mục tiêu trọng tâm, 10 nhóm giải pháp chủ yếu, Nghị quyết đã và đang phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội vào phục hồi và phát triển kinh tế, chăm lo sức khỏe và an sinh xã hội.

Tiếp đó, các giải pháp, nhiệm vụ của Nghị quyết được chính quyền các cấp của TP.HCM cụ thể hóa bằng các hành động như: thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19; tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng chính quyền đô thị, cải thiện môi trường đầu tư, đồng hành cùng doanh nghiệp; nâng cao hiệu quả hoạt động công vụ, đẩy mạnh cải cách hành chính; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế….  

Điều này tạo nên sự tập trung, thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, hướng tới thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế.

Theo thống kê của Bộ Nội vụ, trong 3 năm từ 2021 đến năm 2023, chỉ số cải cách hành chính của TP.HCM đã tăng từ vị trí 43/63 tỉnh, thành phố lên vị trí 33/63 tỉnh, thành phố. Chỉ số đo lường sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước năm 2022 xếp 43/63 tỉnh, thành phố cũng tăng lên vị trí 36/63 tỉnh, thành phố trong năm 2023.

Năm 2024, mặc dù chưa có kết quả chính thức từ Bộ Nội vụ, nhưng với việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào cải cách hành chính, đặc biệt là đưa vào sử dụng "ứng dụng công dân số TP.HCM", thành phố đặt mục tiêu lọt vào top 10-15 tỉnh, thành phố dẫn đầu về chỉ số cải cách hành chính.

Bên cạnh những chỉ số kinh tế được xem là điểm sáng như: chỉ số công nghiệp, chỉ số ngành dịch vụ thương mại, ngành chế biến, chế tạo, xuất nhập khẩu, thì kinh tế số cũng tạo nên điểm nhấn trong chuyển đổi mô hình kinh tế mới.

Nếu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ XI đặt ra mục tiêu đến hết nhiệm kỳ, kinh tế số đạt 25%, thì đến năm 2023, TP.HCM có tỉ trọng kinh tế số trong GRDP 21,5%, và năm 2024 ước đạt 22%.

TPHCM thuộc nhóm 9 địa phương có tỉ trọng kinh tế số cao trên 20%. Trong đó, riêng về kinh tế số công nghiệp công nghệ thông tin và dịch vụ viễn thông (ICT), TP.HCM là địa phương có tỉ lệ doanh nghiệp công nghệ số trên 1.000 dân cao nhất cả nước.

Nói về Nghị quyết 05-NQ/TU ngày 15/9/2021, Tiến sĩ Trần Quang Thắng, Viện trưởng Viện Kinh tế và Quản lý TP.HCM cho rằng: "Nghị quyết 05-NQ/TU của Thành ủy TP.HCM đã được triển khai một cách nhanh chóng và hiệu quả, phản ánh sự đồng lòng giữa Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố. Qua thời gian thực hiện, nghị quyết đã đi vào cuộc sống, mở ra giai đoạn thích ứng, phục hồi và phát triển cho TP.HCM. Việc triển khai Nghị quyết 05-NQ/TU đã tạo ra sức bật mạnh mẽ cho kinh tế TP.HCM, giúp thành phố vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển bền vững".

Kiến tạo tương lai TP.HCM

Mặc dù đạt được những thành tựu đáng ghi nhận, TP.HCM vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn. Về thể chế, nhiều quy định, thủ tục hành chính còn rườm rà, chồng chéo, chưa thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Điển hình là những khó khăn trong cấp phép đầu tư, triển khai dự án, hay vướng mắc trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

Hạ tầng của thành phố cũng đang đối mặt với nhiều áp lực. Tình trạng quá tải giao thông, thiếu hụt nguồn cung về điện, nước sạch, cùng với những bất cập trong hệ thống logistics đang cản trở sự phát triển kinh tế. Nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật, vẫn còn thiếu, gây khó khăn cho các doanh nghiệp trong tuyển dụng và đào tạo….

Dù rằng, Trung ương đã có chính sách đặc thù với Nghị quyết 54 và nay là Nghị quyết 98 nhằm tạo sức bật cho thành phố nhưng khó có thể huy động được hết sự năng động, sáng tạo của cán bộ, đảng viên, người dân và doanh nghiệp khi những ràng buộc về quy định pháp luật khiến họ “dám nghĩ, nhưng chưa dám làm”.

Phát biểu tại một hội nghị tổ chức tại TP.HCM, ông Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP.HCM cho rằng: "TP.HCM trở thành đầu tàu kinh tế của đất nước, là niềm tự hào của quốc gia. Lịch sử đã chứng minh, Đảng đã khẳng định bằng nhiều nghị quyết. Hình như từ độ cha ông đi mở cõi đến bây giờ, người ta đã thấy hướng Nam này là hướng phát triển trù phú và có tiềm năng. Bây giờ sứ mệnh của chúng ta, các thế hệ nối tiếp là phải biết làm sao phát huy nó".

Sứ mệnh, trách nhiệm lịch sử của TP.HCM là dẫn dắt, là đầu tàu của nền kinh tế cả nước. Vừa qua, Trung ương cũng đã thông qua Quy hoạch TP.HCM với tầm nhìn đến năm 2050, Chính phủ ban hành Nghị quyết về xây dựng Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại TP. Thủ tướng Chính phủ cũng đồng ý với chủ trương xây dựng siêu cảng Cần Giờ. Đấy có thể là những đòn bẩy để khai thác tiềm năng vốn có của vùng đất phương Nam này.

Nhưng để phát huy hết những yếu tố năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm của con người nơi đây, thì có lẽ cần những cơ chế, chính sách mới phù hợp, từ đó để Đảng bộ, nhân dân TP.HCM có thêm một “Nghị quyết 05 mới" để xây dựng, phát triển thành phố trong kỷ nguyên mới.