Bài 2: Chất vấn trong Đảng nhìn từ Quảng Ngãi

•  Bài 1: Vì sao chất vấn trong Đảng chưa thực hiện?

Với tinh thần thẳng thắn, cầu thị, hội nghị đã mang lại hiệu quả tích cực, được cán bộ, đảng viên và dư luận đánh giá cao. Hoạt động này càng có ý nghĩa khi diễn ra trước bối cảnh Đảng ta đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, trong đó đề cao vấn đề dân chủ thật sự trong tổ chức, sinh hoạt Đảng.

Chuyện bắt đầu từ những bức xúc của người dân tái định cư Dự án hồ chứa Nước Trong thuộc các xã Trà Thọ, Trà Trung, Trà Xinh huyện Tây Trà.

Một lòng đi theo Đảng, nửa thế kỷ trước, đồng bào Kor miền tây Quảng Ngãi đã anh dũng đứng lên làm nên một Trà Bồng quật khởi. Giờ, nghe theo Đảng, bà con sẵn sàng bàn giao, rời bỏ nhà cửa, ruộng vườn để nhà nước xây dựng công trình hồ chứa nước Nước Trong - một công trình quốc gia có vốn đầu tư trên 2000 tỷ đồng, đảm đương việc cắt lũ, cấp nước tưới cho 5 huyện đồng bằng, khu kinh tế Dung Quất và phát điện. Để rồi, khi nước hồ dâng lên, họ phải dọn nhà vào bìa rừng dựng nhà tạm, sống không điện, không đường, không nước sạch, không chợ búa và luôn bị nguy cơ lở núi, sạt lở đất đe dọa tính mạng.

Tình trạng “4 không” tồn tại suốt 5 năm qua và chắc sẽ còn kéo dài nếu không có chuyến vượt núi đến với dân của Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Võ Văn Thưởng. Để rồi, tại Hội nghị Tỉnh ủy Quảng Ngãi lần thứ 7 diễn ra ngày 2/12/2011, buổi chất vấn và trả lời chất vấn giữa Tỉnh ủy với Ban cán sự Đảng UBND tỉnh đã làm rõ nguyên nhân của sự trì trệ và có biện pháp khắc phục kịp thời.

Một phiên chất vấn của đại biểu với lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi (Ảnh: Báo Quảng Ngãi)

Ban quản lý dự án tái định cư hồ chứa Nước Trong được kiện toàn, các địa phương tăng cường tuyên truyền vận động người dân tái định cư giúp nhau dựng nhà cửa ổn định cuộc sống. Một văn phòng đại diện của Ban quản lý dự án tái định cư lập ngay tại công trường để giải quyết kịp thời những thắc mắc của người dân vùng lòng hồ nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng các khu tái định cư cho dân có chỗ ở.

Ông Lê Viết Chữ - Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, người được giao xử lý vụ việc cho biết: “Ngay sau hội nghị, tỉnh đã  thay ngay giám đốc Ban quản lý và tăng cường thêm một số cán bộ chuyên trách. Đồng thời tỉnh cũng chỉ đạo rà soát những công việc phải làm và phân nhóm trách nhiệm. Nhóm nào của sở, nhóm nào thuộc trách nhiệm của Ban quản lý và nhóm công việc nào thuộc trách nhiệm của chính quyền địa phương. Bên cạnh đó, tập trung giải phóng mặt bằng và thi công khu tái định cư sau đó đến khoảng tháng 6, tháng 7 năm 2012 là có mặt bằng để giao đất cho bà con làm nhà”.

Ngoài những bức xúc về sự chậm trễ của hợp phần xây dựng khu tái định cư cho đồng bào vùng dự án hồ chứa Nước Trong, những bất cập trong xây dựng Đảng, đề án đào tạo cán bộ, tình trạng tụt hạng tín nhiệm của tỉnh, công tác phòng chống tham nhũng… cũng là những nội dung mà các đại biểu tập trung chất vấn Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Ban cán sự Đảng UBND tỉnh. Tuy lần đầu tiên tổ chức chất vấn nhưng với tinh thần thẳng thắn và cầu thị, nhiều vấn đề đã được phân tích tìm ra nguyên nhân yếu kém, tồn tại để từ đó Tỉnh ủy chỉ đạo khắc phục kịp thời.

Khác với thông lệ, những cuộc họp Tỉnh ủy lâu nay được xem là chuyện riêng của các cấp ủy và thường thì Thường vụ nói, tỉnh ủy viên nghe và chấp hành, nay ủy viên lại được chất vấn Thường vụ, chất vấn Bí thư, Phó Bí thư tỉnh ủy, lại được phát thanh, truyền hình đưa tin công khai.

Nghe được tin đó nhiều cán bộ, đảng viên rất phấn khởi, đồng tình và cho rằng đây là việc nên làm để dân được nghe việc Đảng.

Ông Phạm Thưng (60 năm tuổi Đảng ở xã Nghĩa Mỹ, huyện Tư Nghĩa) phấn khởi: “Tôi mừng lắm. Chất vấn và trả lời chất vấn là để cho đảng viên, nhân dân có vấn đề gì không thông, không hiểu, không rõ. Còn thắc mắc thì trực tiếp hỏi. Đây chính là luồng gió mới giúp cho đảng viên và nhân dân được trực tiếp tham gia xây dựng Đảng”.

Còn với những người từng nhiều năm làm công tác Đảng thì hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn là cách làm hay để tăng cường tính dân chủ trong Đảng, đấu tranh tự phê bình và phê bình hiệu quả, giúp Đảng gần dân hơn.

Ông Từ Tân Vũ (82 tuổi, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Ngãi) cho rằng: “Bác Hồ nói Dân là gốc, trên bầu trời này không có gì quý bằng nhân dân, không có sức mạnh nào bằng sức mạnh đoàn kết của nhân dân. Dựa vào dân thì mới làm được hết”.

Theo ông Vũ, muốn dựa vào dân phải dân chủ, mà trước hết phải dân chủ trong Đảng, phải công khai minh bạch. Phải thực sự nghe dân, nghe đồng chí nhận xét về mình, thì không có cách nào khác là phải đối thoại chất vấn.

Hiệu quả của buổi chất vấn và trả lời chất vấn ở Hội nghị Tỉnh ủy Quảng Ngãi lần thứ 7 mở rộng là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, theo ông Võ Văn Thưởng - Ủy viên Trung ương Đảng - Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi, thành công bước đầu không dừng lại ở những việc cụ thể, mà quan trọng là tạo nên không khí sinh hoạt dân chủ, thống nhất trong Đảng.

Ông Thưởng cũng cho rằng, việc chất vấn là cơ hội tốt để tập thể thống nhất với nhau về nhận thức đối với một số vấn đề đang diễn ra. Việc trao đổi qua lại thẳng thắn, chân tình và thoải mái cho thấy dân chủ trong Đảng được tăng cường. Ngoài ra, qua chất vấn sẽ tăng cường hơn trách nhiệm của các thành viên trong Tỉnh uỷ. “Những đồng chí nào có trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức thực hiện hoặc những đồng chí liên quan trong chất vấn cũng rút ra được bài học về trách nhiệm cho công việc của mình, thúc đẩy việc thực hiện các nội dung công việc mang lại hiệu quả tốt hơn”, ông Thưởng nhận định.

Cái mới thường được hiểu là cái lần đầu tiên được thực hiện, cũng có thể là cái từng được nói tới, nhưng nay được đề cập với tinh thần mới và nội dung mới, cũng có cái tưởng như cũ nhưng do đặt trong bối cảnh tình hình đã khác trước mà trở thành vấn đề mới. Chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng là vấn đề như vậy. Thực tiễn thành công của Quảng Ngãi trong việc triển khai Quy chế chất vấn được xem như việc làm tiên phong, tạo không khí mới trong sinh hoạt Đảng. Đặc biệt vấn đề phát huy dân chủ trong Đảng, dám nhìn thẳng vào sự thật, nói thẳng sự thật để nhanh chóng khắc phục những hạn chế sai lầm, khuyết điểm, phát huy ưu điểm./.