ĐBQH: Có tình trạng thiếu tinh thần trách nhiệm trong đấu thầu thuốc?

Đặt câu hỏi chất vấn, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Bắc Kạn) cho biết, các nhà thuốc bệnh viện phản ánh vẫn gặp khó khăn trong đấu thầu thuốc. Thực tế vẫn còn những thời điểm người dân khám bệnh xong nhưng chưa thể mua thuốc.

"Vướng mắc này do đâu và bao giờ Bộ trưởng giải quyết được?", nữa đại biểu nêu câu hỏi.

Giải quyết tình trạng thiếu thuốc tại các bệnh viện cũng là câu hỏi của đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (Đoàn Tây Ninh). Theo đại biểu, việc chậm thanh toán chi phí BHYT cho các bệnh viện mặc dù kiến nghị nhiều năm nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm, gây khó khăn cho công tác khám, chữa bệnh và kể cả ảnh hưởng đến việc đấu thầu thuốc.

Tình trạng thiếu thuốc vừa qua do khó khăn về tài chính, dù Bộ Y tế đã có hướng dẫn nhưng thực tế vẫn chưa tháo gỡ được những vướng mắc của nhiều địa phương trong cả nước. Do đó, các bệnh viện hiện nay thì vừa khó và vừa bị treo nợ.

"Trước thực tế trên, đề nghị Bộ trưởng có cam kết nỗ lực cùng với Bảo hiểm xã hội Việt Nam tháo gỡ vấn đề trên cho các bệnh viện, nếu cần thì đề xuất cơ chế đặc thù để xử lý dứt điểm tình trạng trên", đại biểu đoàn Tây Ninh nêu chất vấn.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều giải pháp chính sách để tháo gỡ vấn đề thiếu thuốc. Riêng với vấn đề nhà thuốc bệnh viện, đây là các nhà thuốc do bệnh viện quản lý và tổ chức mua lẻ để bán cho người dân khi có nhu cầu, không phải lấy tiền từ ngân sách hay tiền từ BHYT.

"Trước đây, việc mua sắm hoàn toàn do bệnh viện quyết định, nhưng Luật Đấu thầu 2023 quy định nhà thuốc bệnh viện cũng phải tổ chức đấu thầu. Hiện vấn đề này đang gặp khó khăn, nhưng trong dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược sẽ khắc phục nội dung này", Bộ trưởng trả lời.

Với câu hỏi của đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (Đoàn Tây Ninh) về tình trạng thiếu thuốc hiện nay ở các cơ sở chữa bệnh, nhất là ở tuyến huyện, tuyến xã, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, thời gian qua Bộ Y tế đã phối hợp với Bảo hiểm Xã hội Việt Nam giải quyết được phần nợ đọng là trên 11.000 tỷ đồng.

Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cũng đang phối hợp với các địa phương để phân bổ cho các cơ sở y tế để giải quyết vấn đề nợ đọng. Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, số tiền nợ đọng này nếu được gửi lại cho các cơ sở y tế và theo quy định thì đây là một nguồn lực rất lớn để các cơ sở y tế đảm bảo được điều kiện mua thuốc, đấu thầu thuốc.

Tranh luận với phần trả lời của Bộ trưởng, đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Kon Tum) cho rằng, Quốc hội, Chính phủ có nhiều nỗ lực tháo gỡ những điểm nghẽn đó như Luật Đấu thầu, Luật Khám chữa bệnh... như vậy những điểm nghẽn về pháp lý cơ bản giải quyết được. Tuy nhiên, tình trạng thiếu thuốc vẫn còn.

Đại biểu đặt câu hỏi liệu có phải tình trạng thiếu tinh thần trách nhiệm của một bộ phận những người có trách nhiệm trong việc đấu thầu của một số cơ sở y tế hay không. Nếu có thì xử lý như thế nào?

Về vấn đề này, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, khi đấu thầu mua thuốc có 3 cấp: Tập trung Bộ Y tế, mua sắm tại tỉnh giao cho địa phương và cấp cơ sở y tế.

Thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã tháo gỡ những vướng mắc rất nhiều. Mặc dù Luật Đấu thầu đã có hiệu lực, song năm 2024 là năm đầu tiên triển khai quy định mới. Bộ Y tế thường xuyên có hoạt động triển khai hoạt động hướng dẫn triển khai đấu thầu.

Lý giải nguyên nhân vướng mắc trong quá trình thực hiện đấu thầu, bà Lan cho rằng, do văn bản quy định mới, nên vấn đề nghiên cứu, bố trí nhân lực thực hiện còn khó khăn. Do vậy, ngoài việc tập huấn cho các địa phương, Bộ Y tế xây dựng sổ tay cẩm nang hướng dẫn đấu thầu thuốc để các địa phương có năng lực triển khai thực hiện.

Bà Lan cũng thừa nhận thực tiễn, có đơn vị, cán bộ chưa dám nghĩ, dám làm, e ngại sai phạm nên triển khai còn vướng mắc. Bộ Y tế đã trình Thủ tướng ban hành chỉ thị quy định trách nhiệm người đứng đầu cơ sở khám, chữa bệnh có trách nhiệm liên quan đến thực hiện đấu thầu, đảm bảo về vật tư y tế.

"Về vướng mắc cơ chế, có địa phương phân công cho trung tâm y tế, Sở Y tế mua sắm thực hiện. Trong quá trình triển khai có vướng mắc thì phân cấp cho cơ sở y tế. Vì vậy, nhiều cơ sở y tế, bệnh viện tuyến huyện phải triển khai mua sắm khó khăn. Việc phân bổ nguồn lực, lên kế hoạch còn thiếu chủ động. Vì vậy, các giải pháp về tổ chức thực hiện cũng cần được xem xét triển khai hiệu quả.  Bộ Y tế mong muốn Giám đốc cơ sở y tế tập trung triển khai nhiệm vụ hết sức quan trọng này", Bộ trưởng Bộ Y tế nói.