Đề nghị đánh giá kỹ việc bổ sung “dao có tính sát thương cao” là vũ khí

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 28, sáng nay (18/12), UBTVQH xem xét đề nghị bổ sung 4 dự án luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, gồm: Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi); Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Luật Hóa chất (sửa đổi); Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).

Bổ sung nhiều chính sách

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, với dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi), Chính phủ đề nghị xem xét thông qua 3 nhóm chính sách; Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi) có 4 nhóm chính sách; Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) với 5 nhóm chính sách và Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) có 4 chính sách.

Về dự án Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, đề xuất sửa đổi nhằm hoàn thiện quy định về khái niệm vũ khí, công cụ hỗ trợ, linh kiện vũ khí, công cụ hỗ trợ và vật liệu nổ công nghiệp mới; quy định về quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu dao có tính sát thương cao; cắt giảm, đơn giản hoá giấy tờ, hồ sơ quy đinh trong các thủ tục hành chính về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ; quy định cấp giấy phép sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ, không quy định thời hạn trong giấy phép sử dụng và chuyển việc cấp giấy xác nhận đãng ký sang cấp giấy phép sử dụng.

Cùng với đó cho phép tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài cho, tặng, viện trợ vũ khí, công cụ hỗ trợ cho Việt Nam để phục vụ việc nghiên cứu, sản xuất, trang bị, sử dụng. Sửa đổi, bổ sung một số quy định về nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các tổ chức, doanh nghiệp phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Thẩm tra, Ủy ban Pháp luật và các cơ quan của Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa đổi 4 luật nêu trên để kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, khắc phục những hạn chế, bất cập đã được chỉ ra qua tổng kết thi hành các luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Tuy nhiên, theo Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng, cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ nhiều vấn đề. Như với dự án Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) cần tiếp tục đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện, đề xuất phương án sửa đổi khái niệm vũ khí cho phù hợp, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Lý do là việc thay đổi khái niệm về vũ khí, việc điều chỉnh một số loại vũ khí như vũ khí thể thao, vũ khí thô sơ, súng săn, vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự vào nhóm vũ khí quân dụng, việc bỏ khái niệm “súng săn”, “vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự súng săn” có thể dẫn tới thay đổi về chính sách xử lý hình sự đối với các tội phạm liên quan đến các loại vũ khí này, đặc biệt là quy định tại Điều 304 và Điều 306 của Bộ luật Hình sự.

Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị phân tích, đánh giá kỹ lưỡng việc bổ sung “dao có tính sát thương cao” vào nội hàm vũ khí thô sơ, vũ khí quân dụng; phân tích, làm rõ mối liên hệ giữa tỷ lệ gia tăng tội phạm với việc sử dụng dao có tính sát thương cao để tăng tính thuyết phục của đề xuất này.

Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu, rà soát để có quy định cụ thể hơn về cơ chế quản lý đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu dao có tính sát thương cao để vừa bảo đảm công tác quản lý nhà nước, phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động tội phạm vừa không làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và lao động hàng ngày của người dân.

Việc sửa đổi, bổ sung quy định về khái niệm vũ khí, công cụ hỗ trợ là cần thiết

Báo cáo thêm tại phiên họp, Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc - Thứ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh, không phải bây giờ Bộ Công an mới nghiên cứu mà trong 5 năm thực hiện vừa qua đều có tổng hợp, kiến nghị về các sơ hở, bất cập trong quá trình áp dụng luật, nhất là trong hoạt động không gian mạng và sau đại dịch COVID-19.

"Ví dụ, từ cuối năm ngoái trở về đây, tội phạm sử dụng công cụ hỗ trợ, vũ khí thô sơ để cướp ngân hàng. Đây là sự việc rất ít xảy ra trước đại dịch COVID-19. Bên cạnh đó, dùng dao gây án chiếm 58% vụ việc và 54% đối tượng. Đã cử anh em đi nghiên cứu, đọc tài liệu một số nước đã đề cập đến sử dụng hung khí dao để phạm tội và thực tế như chúng ta đã chứng kiến vừa qua” - Thượng tướng Ngọc nói và cho biết sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến để phối hợp giải trình cụ thể, căn cơ.

Nêu ý kiến, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, việc sửa đổi, bổ sung quy định về khái niệm vũ khí, công cụ hỗ trợ, linh kiện vũ khí, công cụ hỗ trợ và vật liệu nổ công nghiệp mới, quy định về quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu “dao có tính sát thương cao” là cần thiết nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu đấu tranh, phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.

Liên quan đến chính sách cho phép tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài cho, tặng, viện trợ vũ khí, công cụ hỗ trợ cho Việt Nam để phục vụ việc nghiên cứu, sản xuất, trang bị, sử dụng, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ bổ sung nội dung tổng kết thực tiễn; đánh giá thận trọng sự phù hợp của chính sách này với chính sách quốc phòng “4 không” của Nhà nước ta.

Đồng thời rà soát các điều ước quốc tế liên quan đến vũ khí, việc cho, tặng, viện trợ vũ khí để bảo đảm các quy định tại dự thảo luật không vi phạm, trái với cam kết trong các điều ước quốc tế  mà Việt Nam là thành viên.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới thì cho biết, trong số 40 nghìn vụ phạm tội liên quan đến vũ khí và vật liệu nổ thì có trên 58% các vụ án liên quan đến việc sử dụng dao và vũ khí thô sơ, nhiều tội rất nghiêm trọng như giết người, bắt cóc, ma túy, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ… Do đó, thực tế đặt ra rất cần thiết sửa đổi dự án luật này.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, UBTVQH cho rằng cần thiết sửa 4 luật và cơ bản tán thành nội dung chính sách do Chính phủ đề xuất cũng như thống nhất việc bổ sung các dự án luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024.

Về tiến độ trình Quốc hội xem xét, UBTVQH đồng ý trình dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi) và Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) để cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7, thông qua tại Kỳ họp thứ 8. Luật Hóa chất (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 và thông qua tại Kỳ họp thứ 9.

Dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi) trình cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7, nhưng nếu chuẩn bị tốt, qua thảo luận của Đại biểu Quốc hội có sự đồng thuận cao thì có thể xem xét trình Quốc hội thông qua ngay tại kỳ họp này theo quy trình 1 kỳ họp.

Sau khi thảo luận, UBTVQH biểu quyết thông qua việc bổ sung các dự án luật trên vào chương trình với 100% thành viên có mặt đồng ý.