Nhiều dấu hiệu chỉ báo tăng trưởng kinh tế khó khăn

Kinh tế vĩ mô bước đầu đạt được kết quả tích cực

Sáng 14/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khai mạc phiên họp thứ 18. Sau khi Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng phát biểu khai mạc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Báo cáo bổ sung của Chính phủ đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012, tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội những tháng đầu năm 2013.

Báo cáo do Bộ trưởng Bộ kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh trình bày cho thấy: Trong 4 tháng đầu năm 2013, các bộ, ngành, địa phương đã tích cực triển khai thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ.

Kinh tế vĩ mô bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực: Tăng trưởng kinh tế Quý I đạt 4,89%, cao hơn cùng kỳ năm trước; Lạm phát được kiềm chế, giá cả, thị trường khá ổn định. So với tháng 12/2012, chỉ số giá sau khi có mức giảm ở tháng 3 đã tăng trở lại vào tháng 4 nhưng có mức tăng thấp nhất so với cùng kỳ 4 năm qua.

Lãi suất tiếp tục được điều chỉnh giảm, góp phần tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Tỷ giá và thị trường ngoại hối diễn biến tương đối ổn định; thanh khoản các ngân hàng thương mại cải thiện đáng kể; dự trữ ngoại tệ của Nhà nước tăng cao; thị trường vàng từng bước đi vào hoạt động ổn định.

Phiên họp thứ 18 Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Xuất khẩu tiếp tục duy trì đà tăng trưởng cao, nhập khẩu nguyên vật liệu để sản xuất kinh doanh tăng trở lại. Tổng kim ngạch xuất khẩu 4 tháng đầu năm ước đạt 39,46 tỷ USD, tăng 16,9% so với cùng kỳ năm trước. Đã có nhiều doanh nghiệp ngừng hoạt động quay trở lại hoạt động sản xuất, kinh doanh. Vốn FDI đăng ký và thực hiện đều tăng so với cùng kỳ năm trước; giải ngân vốn ODA đạt khá.

An sinh xã hội và phúc lợi xã hội được triển khai tích cực. Trong 4 tháng đầu năm 2013 ước tạo việc làm cho hơn 475.000 lao động, đạt 29,7% kế hoạch, tăng 0,68% so với cùng kỳ năm 2012. Công tác thông tin tuyên truyền được quan tâm hơn trước. Công tác cải cách hành chính, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được quan tâm chỉ đạo. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, chính trị, xã hội ổn định. Quan hệ đối ngoại tiếp tục được củng cố.

Nhiều thách thức, khó khăn

Báo cáo của Chính phủ cũng khẳng định, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, ẩn chứa nhiều rủi ro gây bất ổn định kinh tế vĩ mô. Các khu vực sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản và khu vực công nghiệp, xây dựng đều còn rất nhiều khó khăn.

Thực hiện tái cấu trúc ngân hàng thương mại, xử lý nợ xấu trong hệ thống ngân hàng và thị trường bất động sản chậm được giải quyết. Số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể và phá sản vẫn ở mức cao. Tiến độ thu ngân sách nhà nước chậm hơn cùng kỳ các năm trước; giải ngân vốn đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước đạt thấp.

Số vụ tai nạn giao thông và số người chết tăng so với cùng kỳ năm 2012. Việc làm, thu nhập và đời sống của người lao động vẫn gặp nhiều khó khăn. Chậm cụ thể hóa các giải pháp đã đề ra trong Nghị quyết số 01/NQ-CP và số 02/NQ-CP của Chính phủ để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, phục hồi và phát triển nền kinh tế.

Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng cho rằng, các nỗ lực chính sách thực hiện thời gian qua và những kết quả tích cực đạt được ban đầu vẫn chưa bảo đảm chuyển xu thế tốt hơn; tăng trưởng kinh tế sẽ rất khó khăn trong năm nay với những dấu hiệu chỉ báo tình trạng suy giảm đang rõ nét hơn.

Theo đó, GDP quý I/2013 tăng 4,89% so với cùng kỳ năm 2012, cao hơn mức tăng 4,75% của quý I/2012, nhưng mức tăng này vẫn thấp hơn rất nhiều so với quý I/2011 (tăng 5,53%) và quý I/2010 (tăng 5,84%); tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp quý I/2013 chỉ đạt 4,93% là mức thấp nhất của quý I các năm trong suốt giai đoạn 2010-2013.

Tăng trưởng dư nợ tín dụng 3 tháng đầu năm chỉ đạt 0,03% và đạt 1,4% trong 4 tháng đầu năm; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) quý I/2013 chỉ tăng 4,9%, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2012 (5,9%) phản ánh khả năng hấp thụ vốn và năng lực sản xuất của nền kinh tế đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Tồn kho tiếp tục là điểm nghẽn của tăng trưởng với tỉ lệ tồn kho của toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn đang ở mức cao làm ảnh hưởng đến mối quan hệ an toàn giữa các khâu sản xuất – tiêu thụ và tồn kho của sản xuất công nghiệp.

Theo Báo cáo thẩm tra, xuất khẩu 4 tháng đầu năm 2013 đạt gần 39,46 tỷ USD, tăng 17,5% so với cùng kỳ năm 2012 tuy nhiên giá trị xuất khẩu trong tháng 4 giảm 12,1% so với tháng trước, trong đó xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước giảm mạnh 20%.

Một số ý kiến cho rằng những nỗ lực chính sách nhằm cụ thể hóa Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, nhất là mức giảm thuế, giải phóng hàng hóa tồn kho, xử lý thị trường bất động sản, xử lý nợ xấu còn quá chậm và kết quả chưa rõ ràng.

Có ý kiến cho rằng 3 tháng đầu năm doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn hơn trong sản xuất kinh doanh, số lượng doanh nghiệp thành lập mới là 15,7 nghìn doanh nghiệp, giảm 6,8% về số lượng, giảm 16,1% về vốn so với cùng kỳ. Xét về quy mô đăng ký vốn, mức vốn bình quân trên mỗi doanh nghiệp đăng ký cũng giảm 10% so với cùng kỳ, chỉ còn 5,05 tỷ đồng/doanh nghiêp và giảm 19% so với quý IV/2012 (6,24 tỷ đồng/doanh nghiệp). Trong khi đó số doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể là 15,3 nghìn doanh nghiệp, tăng 14,6% so với quý I năm 2012.

Ngoài ra, công tác bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức./.