Nhìn lại 25 năm phân giới cắm mốc trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc

Tham dự hội nghị có nguyên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm; Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; Trung tướng Nguyễn Doãn Anh, Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam; Trung tướng Lê Đức Thái, Tư lệnh Bộ đội Biên phòng; lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan; nguyên lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Ủy ban Biên giới quốc gia…

Đây là dịp để các bộ ngành và địa phương cùng trao đổi, tổng kết, đánh giá những thành tựu, kết quả, chỉ ra những tồn tại, vướng mắc, hạn chế nảy sinh, kiến nghị những giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ biên giới.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết: “Công tác biên giới lãnh thổ luôn được Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Chính phủ đặc biệt quan tâm, coi trọng và chỉ đạo sát sao, đồng thời cũng được các bộ, ngành, cơ quan trung ương ưu tiên quan tâm giải quyết. Hội nghị kỷ niệm 25 năm ký Hiệp ước về biên giới và 15 năm ký 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc là dịp để các thế hệ lãnh đạo, cán bộ đã từng tham gia vào công tác hoạch định, phân giới cắm mốc và quản lý biên giới Việt - Trung gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ những bài học quý, những kỷ niệm đáng nhớ đã trải qua".

Hiệp ước biên giới đất liền Việt Nam-Trung Quốc được ký ngày 30/12/1999, chính thức có hiệu lực từ ngày 6/7/2000. Sau đó, Việt Nam và Trung Quốc thành lập 12 nhóm liên hợp, tiến hành phân giới cắm mốc theo phương pháp song phương. Đến ngày 31/12/2008, việc phân giới cắm mốc hoàn thành, hai bên đã phân giới trên thực địa toàn tuyến biên giới dài 1.449,566 km và cắm 1.971 cột mốc (1 cột mốc ngã ba biên giới Việt - Trung - Lào, 1548 cột mốc chính, 442 cột mốc phụ).

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết: "Việc hoàn thành phân giới cắm mốc ngày 31/12/2008 có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn, mở ra một trang mới trong quan hệ hai nước, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử xây dựng đường biên giới Việt Nam và Trung Quốc, đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân hai nước, góp phần tạo dựng và duy trì môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới, đóng góp quan trọng trong việc khẳng định các nguyên tắc chung của luật quốc tế, đó là: giải quyết các vấn đề biên giới lãnh thổ bằng thương lượng hoà bình, không sử dụng vũ lực, hoặc đe doạ sử dụng vũ lực trong giải quyết tranh chấp quốc tế".

Ngày 18/11/2009, tại Bắc Kinh Trung Quốc, đại diện Chính phủ hai nước đã ký 3 văn kiện pháp lý về biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, bao gồm: Nghị định thư phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc; Hiệp định về quy chế quản lý biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc; Hiệp định về cửa khẩu và quy chế quản lý cửa khẩu biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc. Ba văn kiện này chính thức có hiệu lực từ 14/7/2010.

Theo báo cáo tổng quan của hội nghị, sau 15 năm triển khai 3 văn kiện pháp lý, tình hình biên giới trên đất liền Việt Nam – Trung Quốc cơ bản ổn định; an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới được giữ vững. Ủy ban liên hợp biên giới trên đất liền Việt Nam – Trung Quốc và các lực lượng chức năng 2 bên phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý, bảo vệ biên giới, kịp thời phát hiện và xử lý ổn thỏa các sự kiện nảy sinh trên biên giới.

Đường biên giới hòa bình, ổn định đã góp phần tích cực thúc đẩy hợp tác, phát triển tại khu vực biên giới, hoạt động trao đổi thương mại qua các cửa khẩu biên giới phát triển mạnh mẽ. Công tác mở, nâng cấp, công nhận cửa khẩu/lối thông quan, đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa đạt nhiều kết quả; xây dựng cơ sở hạ tầng, kết nối giao thông ở khu vực cửa khẩu được tăng cường.

Quan hệ giao lưu, hợp tác hữu nghị giữa địa phương biên giới 2 nước được duy trì với nhiều hình thức đa dạng, thiết thực và linh hoạt, các cơ chế hợp tác được tổ chức định kỳ, đạt nhiều kết quả thực chất.