Quan hệ Việt -Mỹ có bước chuyển sâu trên nhiều lĩnh vực

Quan hệ Việt Nam và Mỹ trong năm 2009 đã có những bước phát triển sâu rộng trên nhiều lĩnh vực như kinh tế, chính trị, thương mại, giáo dục, đầu tư v.v… Việt Nam và Mỹ cũng đã nhất trí nâng cấp đối thoại chiến lược hàng năm giữa Bộ quốc phòng 2 nước lên cấp thứ trưởng. Trong năm 2009, hai bên đã cùng nhau thúc đẩy mạnh mẽ nhằm đưa mối quan hệ hợp tác này lên tầm cao mới.

Phóng viên Đài TNVN thường trú tại Mỹ phỏng vấn Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Lê Công Phụng về hiệu quả hợp tác Việt- Mỹ năm 2009 và những dự kiến hợp tác giữa 2 nước trong thời gian tới.

PV: Thưa Đại sứ! xin Đại sứ điểm lại vài nét về mối quan hệ Việt- Mỹ trong năm 2009?

Đại sứ Lê Công Phụng: Quan hệ Việt- Mỹ năm 2009 rất sôi động, bởi xuất phát từ nhu cầu của mỗi nước và hợp nhau ở một điểm: hai bên đều mong muốn thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ hợp tác hữu nghị trên nhiều mặt.

Đây là điều dẫn đến hoạt động sôi nổi trong cả năm, tuy là không có gặp gỡ cấp cao chính thức, nhưng Chủ tịch nước, Thủ tướng chúng ta đã có nhiều cuộc gặp và nói chuyện với Tổng thống Obama và quan chức cấp cao của Mỹ tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, Hội nghị Cấp cao APEC, Hội nghị Cấp cao ASEAN và đặc biệt là các quan chức cấp cao Việt Nam và cấp cao của Mỹ đã có các cuộc tiếp xúc, trao đổi và đối thoại.

Trong năm qua, 3 Phó thủ tướng Việt Nam thăm Mỹ, trao đổi các vấn đề khu vực, thế giới, đặc biệt là trao đổi từng bước nhằm phát triển quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ.

Ngoài ra, còn có các chuyến thăm và làm việc của Bộ Trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Công an, Bộ trưởng Công thương Việt Nam - các bộ, ngành quan trọng nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương với Mỹ. Các quan chức cao cấp của Mỹ gồm Thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao Mỹ, các Nghị sỹ, kể cả Ngoại trưởng Hilary đã có những cuộc trao đổi rất hiệu quả, thẳng thắn và đầy khích lệ trong việc thúc đẩy quan hệ hai nước.

PV: Trong năm 2009, Việt Nam đã tổ chức thành công sự kiện Gặp gỡ Việt Nam tại Mỹ, xin Đại sứ cho biết sự kiện này đã để lại những ấn tượng gì và sắp tới sẽ có hai bên có những hợp tác nào khác không?

Đại sứ Lê Công Phụng: Đây là một trong những sự kiện lớn nhất trong quan hệ Việt-Mỹ mà chúng ta đã tổ chức trên đất Mỹ và là một bước để thúc đẩy sự hiểu biết giữa hai nước.

Gặp gỡ Việt Nam tại Mỹ lần này chúng ta có thể làm được nhờ sự phát triển quan hệ giữa hai nước, và trong thời gian tới chúng ta sẽ còn làm được nhiều việc hơn nữa do đòi hỏi phát triển. Chẳng hạn, chúng ta mở Tổng lãnh sự ở Houston (Texas), chúng ta có thể mở Tổng lãnh sự ở Chicago (Illinois) và một số nơi khác nữa trên cơ sở thương lượng và thỏa thuận giữa Việt Nam và Mỹ.

PV: Thưa Đại sứ, chính sách đối ngoại của Mỹ dưới thời Tổng thống Obama có gì mới đối với khu vực Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng?

Đại sứ Lê Công Phụng: Chính sách của chính quyền Tổng thống Obama đối với Đông Nam Á và đối với Việt Nam là tiếp tục chính sách của Tổng thống Bush, do nhu cầu của Mỹ là tăng cường sự có mặt và củng cố vị trí của mình ở khu vực Đông Nam Á, trong đó họ đặc biệt quan tâm đến Việt Nam, Indonesia- những quốc gia có những điều kiện thích hợp để Mỹ tăng cường quan hệ.

Mỹ rất mong muốn thúc đẩy quan hệ hợp tác với ASEAN, thúc đẩy sự gắn kết của Mỹ với khu vực. Bởi lẽ Mỹ không thể chậm hơn được nữa để triển khai chiến lược của Mỹ ở trong khu vực. Lần đầu tiên, Mỹ tham gia vào hội nghị cấp cao Mỹ-ASEAN, Tổng thống và Ngoại trưởng Mỹ đều đã đi khu vực và trong năm tới chắc chắn sẽ có các quan chức cấp cao của Mỹ sang Việt Nam. Hướng chung là các nước ASEAN mong muốn cuộc họp cấp cao đó diễn ra tại Hà Nội.

PV: Phía Mỹ quan tâm đến hợp tác với Việt Nam ở lĩnh vực nào và hai bên có đưa ra những lộ trình hợp tác cụ thể nào trong tương lai không, thưa Đại sứ?

Đại sứ Lê Công Phụng: Mỹ quan tâm đến Việt Nam thì nhiều, nhưng có lẽ trong quan hệ song phương, họ muốn tạo được sự gắn bó để dần dần xử lý những vấn đề tồn tại của lịch sử, cũng như hậu quả chiến tranh, đồng thời cũng muốn lấy quan hệ Việt- Mỹ làm chỗ dựa, một nhân tố để triển khai chiến lược của Mỹ tại khu vực.

Sang năm 2010, Việt Nam làm Chủ tịch của ASEAN. Mỹ đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong nội bộ ASEAN, Mỹ thấy rằng Việt Nam nói được và làm được. Một trong những yêu cầu lớn của Mỹ là tăng cường quan hệ với ASEAN, làm cho mối quan hệ Mỹ- ASEAN chặt chẽ hơn. Mỹ cũng muốn Việt Nam hợp tác chặt chẽ trong vấn đề truyền thống và phi truyền thống như vấn đề chống khủng bố, giữ gìn an ninh trong khu vực và vấn đề biến đổi khí hậu.

 PV: Trong năm 2010, Việt Nam và Mỹ sẽ tổ chức đánh giá 15 năm bình thường hóa quan hệ Việt- Mỹ. Đại sứ cho biết hai bên có dự kiến tổ chức hoạt động gì để kỷ niệm sự kiện này và năm 2010 hai nước sẽ có hợp tác gì mới ?

Đại sứ Lê Công Phụng: Tôi cho rằng quan hệ Việt Mỹ trong 15 năm qua là một trong những quan hệ song phương phát triển nhanh nhất và hết sức thiết thực. Từ năm 2005 đến nay, năm nào cũng có các cuộc viếng thăm của lãnh đạo cao nhất của hai nước và các cuộc thăm đó đánh dấu các mốc của từng giai đoạn phát triển quan hệ, tạo cơ sở tin cậy để phát triển quan hệ lâu dài.

15 năm qua, quan hệ hai bên đã chuyển từ xung đột sang hợp tác hữu nghị, phát triển rất nhanh trên tất cả các lĩnh vực. Chúng ta hiện nay đang phối hợp chặt chẽ với Mỹ để chuẩn bị kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ mong muốn hai nước tổ chức kỷ niệm 15 năm thực sự có ý nghĩa, để tạo không khí mới ở Việt Nam cũng như ở Mỹ trong việc thúc đẩy và làm sâu sắc hơn, hiệu quả hơn mối quan hệ giữa hai bên.

Việt Nam sẽ tổ chức trang trọng sự kiện này. Chúng ta mong muốn mời các nhân vật có đóng góp lớn về thúc đẩy quan hệ Việt- Mỹ sang Việt Nam như Cựu Tổng thống Clinton, người đã bình thường hóa quan hệ Việt- Mỹ, cựu Tổng thống Bush, người đã thúc đẩy mạnh mẽ mối quan hệ này. Trong thời gian tới, dựa trên những gì đã có chúng ta đẩy mạnh hơn mối quan hệ này. Nếu triển khai tốt nó sẽ đem lại lợi thế cho Việt Nam trong việc phát triển kinh tế, giáo dục cũng như triển khai chính sách đối ngoại của Việt Nam.

Dự kiến, năm 2010 sẽ là năm bận rộn hơn, quan hệ hợp tác sôi động hơn, tạo đà mới cho thập kỷ tới.

** Xin cảm ơn Đại sứ!/.