Quan hệ Việt Nam-Indonesia: Nền tảng vững chắc hướng đến mốc son 70 năm

Chuyến thăm của Tổng thống Indonesia Joko Widodo vào đầu năm nay và chuyến thăm của Tổng thống đắc cử Indonesia Prabowo Subianto tới Việt Nam trong hai ngày 13-14/09/2024 một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của mối quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp giữa hai nước, hướng tới mốc son 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025.

Cam kết chung

Năm 2024 đánh một cột mốc quan trọng đối với quan hệ song phương Indonesia-Việt Nam, với chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Joko Widodo tới Hà Nội vào tháng 1 vừa qua. Điểm chính của chuyến thăm làcam kết thúc đẩy hợp tác để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển quốc gia của hai nước trong thời gian tới.

Đánh giá về mối quan hệ song phương thời gian qua, Tổng Vụ trưởng Vụ Phát triển nguồn nhân lực, Bộ Năng lượng và Khoáng sản Indonesia Prahoro Yulijanto Nutjahyo nhấn mạnh, Việt Nam và Indonesia có mối quan hệ chặt chẽ và hữu nghị truyền thống, với các cuộc trao đổi cấp cao diễn ra tích cực trong hai năm qua. Chuyến thăm đầu năm nay tới  Việt Nam của Tổng thống Indonesia Joko Widodo đã thúc đẩy quan hệ hợp tác thực chất toàn diện trên các lĩnh vực chiến lược, tạo động lực cho mối quan hệ hữu nghị giải quyết các thách thức chung, cùng nắm cơ hội để tăng trưởng và phát triển.

Về quan hệ kinh tế thương mại, năm 2023, thương mại song phương đạt 13,8 tỷ đô la Mỹ, vượt mục tiêu 10 tỷ đô la Mỹ do các nhà lãnh đạo hai nước đặt ra. Đầu tư hai chiều giữa hai quốc gia cũng đạt những con số chưa từng có. Với việc hướng tới hoàn thành mục tiêu thương mại song phương mới là 18 tỷ đô la Mỹ vào năm 2028 cho thấy những nỗ lực và quyết tâm của hai quốc gia thúc đẩy hợp tác trên 5 lĩnh vực chính mà hai bên ưu tiên, cụ thể là nông nghiệp, thủy sản, năng lượng tái tạo, nền kinh tế số và các ngành công nghiệp công nghệ cao. 

Giao lưu nhân dân cũng được tăng cường trong thời gian qua với các chuyến thăm và đi lại giữa người dân hai nước tăng mạnh. Đánh giá về sức hấp dẫn của điểm đến Việt Nam, Bộ trưởng  Du lịch và Kinh tế sáng tạo Indonesia Sandiaga Uno cho biết:

Việt Nam đang trở thành điểm đến yêu thích của người dân Indonesia với số lượng khách du lịch Indonesia đến Việt Nam tăng nhanh chóng. Để có được điều này trước hết  là có nhiều chuyến bay, và nhiều đường bay trực tiếp mới mở giữa hai nước, mới đây nhất là Vietjet đã mở đường bay trực tiếp tạo điều kiện giao lưu dễ dàng và thuận tiện đi lại hơn giữa người dân hai nước. Thứ 2 chúng ta cũng thấy những nỗ lực của Việt Nam thu hút khách du lịch quốc tế, trong đó có người dân Indonesia, với các gói khuyến mãi ưu đãi. Ngoài ra Việt Nam có sự phát triển, cải thiện cơ sở hạ tầng cùng các điểm du lịch mới hấp dẫn du khách Indonesia.

Với cơ cấu dân số trong độ tuổi lao động cao, hợp tác trong nền kinh tế kỹ thuật số cũng là tiềm năng cho cả hai quốc gia. Các công ty khởi nghiệp ở cả hai nước đang tăng lên với tốc độ nhanh chóng và động lực tích cực này cần được khai thác hiệu quả. Với nền kinh tế kỹ thuật số tích hợp hơn, Indonesia và Việt Nam có thể thúc đẩy thanh toán và giao dịch xuyên biên giới, qua đó đẩy nhanh các hoạt động kinh tế giữa hai quốc gia.

Đại sứ Indonesia tại Việt Nam Denny Abdi nhận định, để thực hiện khát vọng trở thành nền kinh tế phát triển, điều quan trọng là cả hai nước phải tập trung vào sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, dựa trên công nghệ. Cả Indonesia và Việt Nam đều đang phát triển các lĩnh vực thế mạnh của mình. Ví dụ, xe điện của Việt Nam, đã thâm nhập vào thị trường Indonesia, hoặc doanh nghiệp Indonesia vừa hoàn thành việc xây dựng nhà máy vaccine thú y tại Việt Nam trong năm nay. Hai nước nên bổ sung cho nhau và cùng đóng góp, thúc đẩy cùng phát triển.

Tầm nhìn chung

Trong bối cảnh thách thức hiện nay, triển vọng quan hệ kinh tế Indonesia-Việt Nam có nhiều tiềm năng. Với tổng dân số hơn 380 triệu người, an ninh lương thực đóng vai trò là nền tảng cho sự phát triển kinh tế của cả Indonesia và Việt Nam, không chỉ đảm bảo đủ lương thực trong nước mà còn đảm bảo an ninh lương thực cho khu vực.

Indonesia và Việt Nam cũng quyết tâm giải quyết các vấn đề về tính bền vững với Indonesia đặt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2060 và Việt Nam vào năm 2050. Cả hai quốc gia đang tìm cách đạt được mục tiêu này, để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Hai bên cần thúc đẩy nỗ lực trong quá trình chuyển đổi năng lượng, bao gồm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, đặc biệt là việc triển khai khuôn khổ Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), trong đó Indonesia và Việt Nam là đối tác.

Với một nền tảng vững chắc và tiềm năng như vậy, chuyến thăm của Tổng thống đắc cử Indonesia Prabowo Subianto tới Việt Nam là một minh chứng cho thấy chính quyền mới sẽ tiếp tục thực hiện các chương trình ưu tiên thúc đẩy quan hệ với Việt Nam.  

Học giả Indonesia Veeramalla Anjaiah thuộc Viện Nghiên cứu các vấn đề Đông Nam Á  lạc quan về tiềm năng hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới: "Cả hai nước có mối quan hệ hợp tác tốt trong các lĩnh vực khác nhau. Tôi nghĩ du lịch và giao lưu nhân dân sẽ được tăng cường trong thời gian tới, với việc gần đây đã mở các chuyến bay trực tiếp giữa thủ đô hai nước".

Ngoài các ưu tiên trước nay giữa hai nước, giới chuyên gia nhận định, chính quyền mới cũng sẽ thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác mới như phát triển nguồn nhân lực, tạo ra những con đường mới cho hợp tác giữa hai quốc gia. 

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 79 năm Quốc khánh Việt Nam tại Jakarta, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Indonesia Tạ Văn Thông kỳ vọng vào mốc son mới trong quan hệ hai nước năm 2025. Quan hệ đối tác Việt Nam -Indonesia với nền tảng vững chắc do Tổng thống Sukrano và Chủ tịch Hồ Chí Minh vun đắp. Đó là tài sản vô giá cho người dân hai nước.  Năm 2025, hai nước kỷ niệm 80 năm ngày độc lập và đặc biệt là kỷ niệm 70 năm quan hệ ngoại giao, sẽ là một cột mốc quan trọng để quan hệ song phương được nâng lên một tầm cao mới.

Trong khi ở khu vực, ảnh hưởng ngày càng tăng của Indonesia và Việt Nam sẽ là một trong những nền tảng chính để duy trì sự ổn định, tính trung tâm và thống nhất của ASEAN. Sự phát triển kinh tế vững mạnh, an ninh và ổn định tại Indonesia và Việt Nam sẽ tiếp tục cam kết đóng góp cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực ASEAN và thế giới.