Quan hệ Việt Nam–Nhật Bản ngày càng gắn bó và thực chất

PV: Năm 2013, là năm kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Nhật Bản. Đại sứ có thể đánh giá một số nét nổi bật của quan hệ hai nước trong năm 2013?

Đại sứ Đoàn Xuân Hưng: Các hoạt động trong năm 2013 để kỷ niệm 40 năm quan hệ ngoại giao hai nước cũng như Năm hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản đã thành công tốt đẹp.

Theo tôi, điều nổi bật nhất là nhân dân, lãnh đạo hai nước rất vui mừng vì chúng ta đã có mối quan hệ tốt đẹp nhất từ trước tới nay. Điều đó thể hiện rất rõ là tình hữu nghị giữa hai nước được củng cố, tăng cường trên tinh thần tin cậy lẫn nhau.

Đại sứ Đoàn Xuân Hưng

Sự hợp tác giữa hai nước trải rộng trên tất cả các lĩnh vực và ngày càng đi vào chiều sâu, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, thương mại.

Từ viện trợ phát triển chính thức (ODA) với những dự án rất lớn và hỗ trợ rất nhiều cho sự phát triển của Việt Nam cho đến đầu tư của Nhật Bản tiếp tục vào Việt Nam với số lượng rất lớn. Riêng năm 2013, đầu tư của Nhật Bản cam kết vào Việt Nam là trên 5,6 tỷ USD. Đây là con số rất ấn tượng.

Các lĩnh vực khác chúng ta triển khai cũng rất tích cực. Về thương mại, trong điều kiện tỷ giá đồng Yên với USD thay đổi, đồng Yên mất giá nhưng chúng ta vẫn duy trì được giá trị thương mại lớn trên dưới 25 tỷ USD.

Các lĩnh vực khác cũng phát triển rất tích cực, như số lượng khách du lịch Nhật Bản tiếp tục vào Việt Nam với con số đầy ấn tượng. Khách du lịch Việt Nam sang Nhật Bản cũng tăng mạnh. Đặc biệt, giao lưu con người, du học sinh, sinh viên Việt Nam sang Nhật Bản cũng tăng đột biến.

Các lĩnh vực khác đều có những phát triển đầy ý nghĩa và thực chất. Trong lĩnh vực ngoại giao, an ninh, quốc phòng, sự hợp tác giữa hai nước ngày càng gắn bó, thực chất và có ý nghĩa. Tóm lại, có thể nói rằng năm 2013 là năm rất ấn tượng trong quan hệ hai nước.

Ngoài ra, tôi nghĩ rằng sự kiện “Những ngày Việt Nam ở Nhật Bản” năm 2013 và một loạt những sự kiện giao lưu giữa hai nước trên mọi lĩnh vực là những điểm nổi bật nhất của năm vừa qua.

PV: Đại sứ đánh giá như thế nào về chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vào tháng 12/2013, đặc biệt là cam kết ODA trị giá 1 tỷ USD của Nhật Bản dành cho Việt Nam?

Đại sứ Đoàn Xuân Hưng: Chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thành công tốt đẹp. Có thể nói, đây là chuyến thăm kết thúc rất đầy đặn trong dịp kỷ niệm của hai nước. Trước đó, mở đầu năm 2013, Thủ tướng Shinzo Abe đã thăm chính thức Việt Nam. Đây là chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của ngài Thủ tướng Abe trong nhiệm kỳ thứ hai.

Hai thủ tướng cũng tuyên bố bắt đầu Năm hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản tại Hà Nội. Và với chuyến thăm chính thức của Thủ tướng nước ta tới Nhật Bản vào cuối năm 2013, gói lại 1 năm tràn đầy những sự kiện tốt đẹp giữa hai nước.

Điểm đáng chú ý thứ hai, trong hội đàm và các cuộc tiếp xúc, hai vị thủ tướng đã bàn đến hầu hết tất cả các vấn đề lớn trong quan hệ hai bên, đặc biệt là trọng tâm về hợp tác kinh tế.

Nhật Bản tiếp tục cam kết dành cho Việt Nam ODA ở mức rất cao. Hai thủ tướng đã chứng kiến lễ ký kết giai đoạn 1 của gói ODA số một năm 2013 trị giá 550 triệu USD. Ngay sau đó, Thủ tướng Nhật Bản cũng tuyên bố sẽ dành gói ODA thứ hai của năm 2013 cho chúng ta trị giá 100 tỷ Yên (1 tỷ USD).

Trong điều kiện Nhật Bản cũng cần rất nhiều nguồn kinh phí để phát triển cũng như phải hỗ trợ rất nhiều nước trên thế giới nhưng với Việt Nam, Nhật Bản cam kết ở mức rất cao. Những công trình sử dụng vốn ODA của Nhật Bản vô cùng có ý nghĩa cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam.

Tôi tin rằng, trong những năm tiếp theo, với đà phát triển trong quan hệ hai nước, Nhật Bản sẽ tiếp tục là nước cung cấp viện trợ ODA lớn cho Việt Nam, hỗ trợ chúng ta trong việc phát triển đồng thời cũng tạo đà cho các nhà đầu tư Nhật Bản yên tâm tìm kiếm cơ hội hợp tác với Việt Nam.

PV: Đại sứ có thể cho biết những triển vọng, định hướng trong quan hệ hai nước năm 2014?

Đại sứ Đoàn Xuân Hưng: Trong những năm 2013, chúng ta đã tạo được đà rất tốt cho quan hệ hai bên. Năm 2014 và những năm tiếp theo, quan hệ Nhật Bản – Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển tốt. Đặc biệt, năm nay chúng ta đang chờ đón một chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước tới Nhật Bản.

Tôi tin chắc rằng, với chuyến thăm như vậy, quan hệ hai nước sẽ được tăng cường, củng cố hơn nữa. Chính việc đó sẽ mở cửa cho sự hợp tác rộng rãi cũng như về chiều sâu giữa hai nước trên mọi lĩnh vực.

Tôi cho rằng, hai nước chúng ta có triển vọng để phát triển quan hệ trong thời gian tới vì lợi ích chung của hai nước, cũng như vì hòa bình, ổn định và phồn vinh của khu vực.

Về định hướng trong năm 2014, trước hết, chúng ta phải tập trung đôn đốc triển khai tốt những thỏa thuận đã có. Vì những năm vừa qua, hai nước có rất nhiều thỏa thuận và hiệp định đã được ký kết. Thực hiện tốt những cam kết đó sẽ là điều tuyệt vời.

Thứ hai, chúng tôi cũng tập trung để phục vụ tốt nhất, tạo thuận lợi cho các chuyến thăm viếng lẫn nhau, đặc biệt là các chuyến thăm cấp cao. Việc đó góp phần vào việc củng cố, mở ra những định hướng mới trong quan hệ hai nước.

Thứ ba là trọng tâm mà chúng tôi vẫn tiến hành trong suốt thời gian qua và trong những năm tới là tập trung cao để thúc đẩy hợp tác kinh tế, ngoại giao kinh tế trên mọi lĩnh vực, từ tranh thủ ODA, FDI…, thúc đẩy thương mại, tăng cường du lịch, rồi hợp tác về sản xuất trên nhiều lĩnh vực, kể cả đào tạo nguồn nhân lực, tăng cường giao lưu văn hóa…

Nhưng một trong những trọng tâm từ năm 2014 chính là hợp tác về nông nghiệp. Chúng tôi sẽ phối hợp với nhau để tạo ra bước chuyển có ý nghĩa trong hợp tác giữa hai nước về nông nghiệp. Tôi nghĩ đây là hướng rất cần cho đất nước chúng ta. Và đây là hướng ưu tiên rất cao của chúng tôi.

Nhật Bản là một nước công nghiệp tiên tiến hàng đầu thế giới nhưng Nhật Bản cũng có một nền nông nghiệp rất tiên tiến được cơ giới hoá rất cao. Chúng ta là một nước nông nghiệp. Chúng tôi nhận thấy, tiềm năng hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp của hai nước còn rất to lớn. Có rất nhiều việc chúng ta có thể hợp tác với Nhật Bản, từ trồng trọt, chăn nuôi đến nuôi trồng đánh bắt thuỷ hải sản. Rồi việc chúng ta cần cơ giới hoá nông nghiệp, bảo vệ môi trường để phát triển nông thôn. Rất nhiều lĩnh vực chúng ta có thể hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm với Nhật Bản.

Thông điệp đầu năm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh đến hợp tác nông nghiệp là một hướng ưu tiên cao trong sự phát triển của Việt Nam. Tháng 5/2013, Bộ trưởng Nông nghiệp Nhật Bản Yoshimasa Hayashi đến thăm Việt Nam và cũng đã có thoả thuận sơ bộ với Bộ trưởng NN&PTNT Cao Đức Phát về một loạt những hướng mà hai bên có thể bàn thảo hợp tác.

Tôi còn thấy một điều nữa cũng rất phù hợp để hai bên hợp tác thúc đẩy về nông nghiệp, đó là hai nước đều tham gia đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP). Nó sẽ mở ra cho các nước cơ hội hợp tác nhiều hơn trong lĩnh vực nông nghiệp.

Ngoài ra thúc đẩy quan hệ giữa các địa phương của Việt Nam và Nhật Bản cũng là hướng lớn mà tôi đang tập trung vào. Ở đó không chỉ có giao lưu hữu nghị giữa các địa phương mà thực sự đó là cơ hội rất to lớn để hợp tác về kinh tế, thương mại, về các mặt giữa các địa phương.

Nhật Bản là nước có nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới nên mỗi tỉnh của Nhật Bản cũng là một nền kinh tế rất có ý nghĩa. Ví dụ như tỉnh Kanagawa, GDP của tỉnh này bằng Thái Lan. Do đó, chúng ta thúc đẩy hợp tác giữa các địa phương rất là quan trọng.

Tăng cường giao lưu văn hóa, giao lưu con người cũng là điều rất cần thực hiện trong năm tới. Nói tóm lại, chúng tôi kỳ vọng rất nhiều và đặc biệt phải huy động sức mạnh của mọi người để triển khai một cách tốt nhất nhằm duy trì, mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ giữa hai nước.

PV: Xin cảm ơn Đại sứ./.