Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua sáng nay 20/11 với tỷ lệ 93,2% tổng số đại biểu tán thành. Về vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm thời gian qua là xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm giải trình không hợp lý về nguồn gốc, Quốc hội quyết định chưa bổ sung quy định do chưa đạt được sự thống nhất. Đây cũng là vấn đề được báo chí quan tâm đặt câu hỏi tại cuộc họp báo công bố kết quả Kỳ họp thứ 6.

Toàn cảnh cuộc họp báo công bố kết quả kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XIV

PV: Đây là vấn đề được quan tâm nhất trong sửa đổi Luật lần này, cũng đã được thảo luận rất nhiều, và được báo cáo xin ý kiến của cấp có thẩm quyền. Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp có thể nói rõ tại sao lần này nội dung này không được đưa vào Luật?

Ông Nguyễn Mạnh Cường: Đây là vấn đề được dư luận rất quan tâm. Khi thảo luận về vấn đề này, các ĐBQH cho rằng đây là vấn đề mới, rất phức tạp, việc xử lý tài sản tăng thêm không giải trình hợp lý về nguồn gốc lần đầu tiên đặt ra.

Trên thực tế, tài sản tăng thêm của cán bộ công chức nói riêng và của người dân nói chung ở nước ta có nhiều nguồn khác nhau và trải qua nhiều thời kỳ khác nhau, nhiều tài sản khác nhau mà đến nay vẫn không có tài liệu chứng minh về nguồn gốc.

Hiện nay nhà nước ta cũng chưa có hệ thống kiểm soát tài sản, thu nhập và chúng ta cũng chưa kiểm soát được tài sản, thu nhập của người dân, trong đó, kể cả kiểm soát tài sản thu nhập của cán bộ công chức viên chức. Hệ thống thu thuế hay hệ thống đăng ký tài sản, đặc biệt việc thanh toán qua tài khoản của chúng ta còn chưa đáp ứng yêu cầu. Chúng ta cũng chưa đặt ra vấn đề thu thuế tài sản…

Trong bối cảnh đó, việc xác định một tài sản thu nhập tăng thêm giải trình hợp ký hay không hợp lý rất khó, chính vì vậy, ý kiến các ĐBQH còn rất khác nhau nên Uỷ ban TVQH cho lấy phiếu xin ý kiến về các phương án giải quyết vấn đề này.

Qua quá trình lấy phiếu cho thấy ý kiến ĐBQH rất phân tán, do phân tán nên chúng ta chưa đủ căn cứ, cơ sơ quy định về vấn đề này nên trước mắt vẫn giữ quy định hiện hành. Theo đó, tài sản nào chứng minh được do tham nhũng hay phạm tội mà có thì tài sản đó phải bị tịch thu, thu hồi. Đối với tài sản thu nhập tăng thêm chưa nộp thuế thì chuyển cơ quan thuế xử lý.

Trong quá trình kiểm soát tài sản, thu nhập, cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập nếu phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật, có hành vi tội phạm thì phải chuyển cơ quan có thẩm quyền xem xét xử lý.

Còn đối với người kê khai tài sản thu nhập không trung thực, giải trình thu nhập tài sản tăng thêm không trung thực thì phải xử lý nghiêm theo quy định. Cụ thể, với người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND thì loại khỏi danh sách ứng cử. Với người dự kiến bầu chức vụ thì không được bầu. Còn đối với trường hợp những người kê khai khác thì xử lý theo quy định của pháp luật về cán bộ công chức, kỷ luật từ hình thức cảnh cáo trở lên. Người đã quy hoạch vào các chức danh quản lý thì phải loại khỏi quy hoạch.

Đồng thời, Luật PCTN cũng quy định rất chặt chẽ, minh bạch hơn biện pháp kiểm soát tài sản thu nhập, qua đó, thực hiện tốt hơn việc kê khai, kiểm soát tài sản thu nhập, từ đó bảo đảm có bước tiến tốt trong công tác PCTN.

PV: Dự án Luật PCTN được kỳ vọng sửa đổi căn cơ thể hiện thái độ mạnh mẽ của Nhà nước trong PCTN, nếu đánh giá mức độ thành công của Luật này thì ông cho bao nhiêu điểm? Sau khi không bổ sung quy định xử lý tài sản không giải trình rõ nguồn gốc thì điểm nhấn của Luật là gì?

Ông Nguyễn Mạnh Cường: Lần này Quốc hội đã sửa đổi cơ bản, toàn diện Luật PCTN. Luật đã được các ĐBQH biểu quyết với số phiếu cao. Trong nội dung sửa đổi cũng có rất nhiều điểm đổi mới quan trọng.

Thứ nhất, Luật mở rộng phạm vi PCTN sang khu vực tư.

Thứ hai, Luật khắc phục những hạn chế, bất cập qua tổng kết 10 năm thực hiện Luật PCTN, từ thực hiện các biện pháp phòng ngừa như công khai minh bạch, chuyển đổi vị trí công tác, thanh toán qu tài khoản, những vấn đề liên quan tới quà tặng… đều có sửa đổi bổ sung, khắc phục bất cập, hạn chế qua thực tiễn thi hành. Đồng thời bổ sung nội dung mới như như kiểm soát xung đột lợi ích.

Luật cũng đã hoàn thiện một bước quan trọng về chế định kiểm soát tài sản thu nhập. Nếu như Luật hiện hành chỉ là minh bạch về tài sản thu nhập thì lần này chuyển sang chế định kiểm soát, trong đó, hệ thống các cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập được kiện toàn một bước chặt chẽ hơn, căn cơ hơn, qua đó việc xác minh tài sản thu nhập sẽ chặt chẽ hơn quy định hiện nay.

Cùng với đó, ta bổ sung quy định liên quan xây dựng cơ sở dữ liệu về kiểm soát thu nhập, bổ sung các nội dung khác bảo đảm tính đồng bộ. Đó là những điểm nổi bật của Luật lần này.

Về xử lý tài sản ko giải trình rõ nguồn gốc thì không phải không xử lý, mà ta đang xử lý theo hướng qua quá trình kiểm soát tài sản thu nhập nếu phát hiện vi phạm thì chuyển cho cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý.

PV: Thực tế các tài sản toàn đứng tên người thân, khi thi hành án chẳng còn bao nhiêu. Vậy Luật PCTN sửa đổi xử lý vấn đề này thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Mạnh Cường: Luật sửa đổi tập trung vào vấn đề kê khai và công khai bản kê khai. Cách quy định như vậy thì việc kiểm soát tài sản thu nhập chặt chẽ và hiệu quả hơn hiện nay.

PV: Báo cáo giải trình tiếp thu nói rằng khi điều kiện chín muồi sẽ nghiên cứu bổ sung quy định vào Luật. Vậy thời điểm đó là khi nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Mạnh Cường: Đây là dự án luật rất được quan tâm nên khi tiến hành xây dựng cũng rất thận trọng, kỹ lưỡng cả trong lấy ý kiến cũng như thiết kế các phương án rất cẩn thận.

UBTVQH nhận thấy việc xử lý theo các phương án đặt ra trong điều kiện Việt Nam hiện nay là chưa phù hợp. Khi nào đáp sứng đủ điều kiện thì tiếp tục nghiên cứu xử lý để đạt sự đồng thuận cao hơn từ dư luận, của nhân dân và của đại biểu Quốc hội.

PV: Xin cảm ơn ông!./.

Thanh tra Chính phủ kiểm soát tài sản của Giám đốc sở trở lên

VOV.VN - Luật PCTN sửa đổi giao cho Thanh tra Chính phủ kiểm soát tài sản, thu nhập của người giữ chức vụ từ Giám đốc sở và tương đương trở lên.

Chưa bổ sung quy định xử lý tài sản không rõ nguồn gốc

VOV.VN -Kết quả lấy ý kiến Đại biểu Quốc hội bằng phiếu cho thấy không có phương án nào đạt đủ số phiếu. Do đó, Quốc hội quyết định chưa bổ sung quy định.