Thủ tướng dự Diễn đàn Trí thức và Chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài

Diễn đàn Trí thức và Chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài năm 2024 trong khuôn khổ Hội nghị người Việt Nam toàn thế giới lần thứ 4 là sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước; đồng thời khẳng định vai trò, vị thế và sự đóng góp của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đối với đất nước. 

Phát biểu tại hội nghị Thủ tướng Phạm Minh Chính xúc động khi thấy nhiều gương mặt trẻ trung, năng động, thành đạt, có người quen, có người mới tham dự Diễn đàn, thể hiện truyền thống quý báu của dân tộc: Tre già, măng lại mọc. Điều đáng quý là đông đảo bà con, trong đó có các bạn trẻ luôn mang trong lòng tình yêu quê hương, đất nước nồng nàn và khát khao đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng gửi tới các đại biểu và bà con người Việt Nam ở nước ngoài lời chào trân trọng, lời thăm hỏi thân thiết và lời chúc tốt đẹp nhất.

Thủ tướng nhấn mạnh, hội nghị hôm nay càng có ý nghĩa khi diễn ra trong bối cảnh cả nước đang bước vào giai đoạn tăng tốc, bứt phá phấn đấu hoàn thành kế hoạch 5 năm 2021 - 2025, hướng tới những mục tiêu chiến lược phát triển đến 2030, tầm nhìn 2045. Đồng thời, cũng đúng thời điểm 20 năm thực hiện Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài - một dấu mốc quan trọng trong công tác này và sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc.

"Đây là dịp hội ngộ, trùng phùng để chúng ta cùng thảo luận những vấn đề quan trọng, thiết thực về sự phát triển của đất nước trong những năm tới và lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng, hiến kế đóng góp quý báu của bà con người Việt Nam ở nước ngoài. Và là dịp thể hiện thể hiện “tình dân tộc, nghĩa đồng bào”. Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới từng khẳng định: “Tổ quốc và Chính phủ luôn nhớ thương các đồng bào, như bố mẹ thương nhớ những người con đi vắng. Đó là nhân tâm thiên lý, đó là tình nghĩa một nhà”- Thủ tướng nói. 

Thủ tướng đã chỉ rõ tình hình thế giới và trong nước, trong đó nêu rõ, thế giới ngày nay về tổng thể thì hòa bình, nhưng cục bộ có chiến tranh; về tổng thể thì hòa hoãn, nhưng cục bộ có căng thẳng; về tổng thể thì ổn định, nhưng cục bộ có xung đột. Đối với nước ta thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn.

Thủ tướng đã nêu các yếu tố nền tảng, quan điểm, thành tựu và định hướng phát triển của Việt Nam, Thủ tướng cho biết, sau gần 40 năm Đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, như cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, uy tín và vị thế quốc tế như ngày nay”. Việt Nam đi đầu trong thực hiện thành công nhiều Mục tiêu Phát triển bền vững, nhất là về xóa đói giảm nghèo, y tế, giáo dục. Với thế và lực mới, Việt Nam ngày càng chủ động đóng góp cho các quan tâm chung của toàn cầu, trong đó có các nỗ lực gìn giữ hòa bình, an ninh quốc tế, cứu trợ cứu nạn, hỗ trợ nhân đạo.

Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương những đóng góp quan trọng của bà con người Việt Nam ở nước ngoài cho quê hương, đất nước trong suốt thời gian qua; biểu dương Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam trong chặng đường 65 năm hình thành và phát triển, nhất là góp phần thúc đẩy sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc. 

Về định hướng phát triển đất nước thời gian tới, Thủ tướng chỉ rõ 6 định hướng lớn trong đó nêu rõ: Ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; Làm mới những động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu) và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới (như KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, các ngành mới nổi (như chíp bán dẫn, AI...).; Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tạo chuyển biến thực chất trong thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại nền kinh tế; Huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, kết hợp hài hoà giữa nguồn lực bên trong và nguồn lực bên ngoài. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; Chú trọng bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; không ngừng nâng cao đời sống của Nhân dân; Củng cố, tăng cường quốc phòng an ninh, đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập quốc tế, gìn giữ môi trường hoà bình, ổn định và điều kiện thuận lợi cho phát triển đất nước.

Thủ tướng nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm đến công tác về người Việt Nam ở nước ngoài, đã ban hành và triển khai hiệu quả nhiều chủ trương, đường lối, chính sách, mang lại những kết quả thiết thực; phát huy được tiềm năng, trí tuệ của đồng bào để kết hợp với nguồn lực trong nước tạo nên sức mạnh tổng hợp của đất nước. Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài luôn đồng hành cùng dân tộc. Đảng và Nhà nước xác định rõ, bà con Kiều bào là vốn quý của đất nước - Nói đến cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là nhắc tới những người con đất Việt xa Tổ quốc nhưng luôn nuôi dưỡng, phát huy tinh thần yêu nước, tự tôn dân tộc, hướng về cội nguồn - Những con người đóng góp tinh thần, vật chất, kể cả hy sinh xương máu cho đất nước trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây cũng như công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Thủ tướng đã nhấn mạnh 3 thông điệp đối với bà con Kiều bào, cùng với 3 định hướng, 3 trọng tâm trong công tác về người Việt Nam ở nước ngoài. Đặc biệt về “3 thông điệp” đối với bà con Kiều bào ta ở nước ngoài Thủ tướng nhấn mạnh:

"Thứ nhất, “Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời và là một nguồn lực quý giá của cộng đồng dân tộc VN” là chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng, Nhà nước ta. Thứ hai, đất nước kỳ vọng vào cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đây là nguồn sức mạnh to lớn của dân tộc. Thủ tướng gửi lời tri ân tới các chuyên gia, doanh nhân, bà con đã có những thành tựu xuất sắc trên các lĩnh vực, làm rạng danh Việt Nam. Thành công của đồng bào cũng chính là thành công của đất nước - Đất nước tự hào về đồng bào ta ở nước ngoài; Thứ ba, đất nước trân quý tình cảm, thấu hiểu khi nghe tâm tư nguyện vọng và đánh giá cao những ý kiến đóng góp quý báu của bà con Kiều bào dành cho quê hương, đất nước. Chúng ta luôn nỗ lực để “nghe cho thấu, nghìn cho rõ, hiểu cho hết, tâm tư, nguyện vọng của bà con ở nước ngoài".

Về “3 định hướng” và “3 trọng tâm” trong công tác người Việt Nam ở nước ngoài Thủ tướng nêu rõ:

3 định hướng gồm: Thứ nhất, công tác về người Việt Nam ở nước ngoài phải thể hiện đầy đủ và phát huy tốt truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc. Tất cả các chính sách đều phải quán triệt tinh thần này; Thứ hai, cần phát huy nguồn lực to lớn, tinh thần yêu nước của đồng bào ta ở nước ngoài hướng về quê hương đất nước, đồng thời thể hiện mạnh mẽ hơn tình cảm và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước ta trong việc chăm lo cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; Thứ ba, công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài cần phải mang tính đồng bộ và xác định rõ là trách nhiệm của cả thống chính trị và của toàn dân, kết hợp việc xây dựng cơ chế, chính sách với công tác vận động, hỗ trợ cộng đồng.

3 trọng tâm gồm: Thứ nhất, mục tiêu trọng tâm là hỗ trợ đồng bào ổn định cuộc sống, yên tâm làm ăn, hội nhập tốt và phát triển mạnh trong xã hội nước sở tại; xây dựng cộng đồng lớn mạnh và gắn kết; chăm lo, hỗ trợ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cộng đồng; Thứ hai, nội dung trọng tâm là tiếp tục phát huy, đồng thời tìm ra động lực mới gắn kết cộng đồng với nhau và giữa cộng đồng với quê hương, đất nước; Thứ ba, nhiệm vụ trọng tâm là không ngừng đổi mới phương thức hỗ trợ và vận động cộng đồng đóng góp xây dựng đất nước, phát huy tiềm năng, thế mạnh của người Việt Nam ở nước ngoài; Xây dựng cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là cầu nối, là nguồn lực, động lực thúc đẩy tiến tình hội nhập của đất nước với quốc tế. Thủ tướng Chính phủ luôn lắng nghe, chia sẻ, thực hiện đối với những góp ý tâm huyết, trách nhiệm, của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đối với sự phát triển trung của đất nước, với mục tiêu xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường thịnh vượng, nhân dân Việt Nam được ấm no, hạnh phúc.

Thủ tướng yêu cầu, Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục phát huy hơn nữa vai trò là mái nhà chung, là địa chỉ tin cậy của bà con Kiều bào, là cầu nối đưa bà con về gần hơn với Tổ quốc. Tiếp tục đổi mới, đa dạng hoá công tác tuyên truyền, thông tin đối ngoại, hỗ trợ đồng bào giữ gìn tiếng Việt, phát huy bản sắc văn hoá và truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Các cấp, các ngành, các địa phương nỗ lực đổi mới tư duy phát triển, quyết liệt hành động, khẩn trương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, có cơ chế, chính sách thuận lợi cho bà con, doanh nghiệp ta ở nước ngoài đầu tư kinh doanh, hỗ trợ nhân dân trong nước.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp thu, lắng nghe, phản hồi và áp dụng trên thực tế những ý kiến đóng góp quý báu của đồng bào. Trong đó lưu ý, cùng với đóng góp bằng của cải vật chất, đóng góp bằng trí tuệ, ý tưởng, sáng kiến, tri thức KHCN của đồng bào là nguồn lực quý báu cho phát triển đất nước ngày nay.

Đối với bà con, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ngày càng ổn định cuộc sống, địa vị pháp lý, phát triển và hội nhập sâu, toàn diện, nâng cao hơn nữa địa vị chính trị ở nước sở tại. Bà con hãy tiếp tục là những sứ giả của đất nước Việt Nam, làm rạng danh dân tộc Việt Nam, nòi giống con Rồng cháu Tiên, phát huy và làm lan tỏa văn hóa Việt, giá trị Việt. Đất nước cũng luôn kề vai sát cánh, cam kết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đồng bào ta.

"Chúng ta mong rằng, bà con Kiều bào hãy đoàn kết, vững mạnh, góp phần vào củng cố vị thế của đất nước; trên cơ sở đó góp phần hỗ trợ cộng đồng có vị trí tốt hơn tại nước sở tại. Chúng ta mong rằng, bà con Kiều bào tiếp tục đề xuất những ý tưởng đột phá, sáng tạo, đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm phát huy hơn nữa hiệu quả nguồn lực của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cho phát triển đất nước"- Thủ tướng nói.

Đặc biệt, về KHCN và đổi mới sáng tạo, Thủ tướng vui mừng được biết các trí thức, chuyên gia người Việt Nam đang là nguồn nhân lực rất mạnh tại các trường, viện nghiên cứu, các tập đoàn đa quốc gia ở nhiều nước. Thủ tướng đề nghị các đại biểu hiến kế, nhất là về phát triển KHCN, các lĩnh vực mới như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…; đồng thời, đề xuất những dự án cụ thể, nhân rộng cách làm tốt, mô hình hiệu quả và trực tiếp tham gia triển khai thực hiện.

Thủ tướng nhấn mạnh, truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc là nguồn sức mạnh to lớn thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng và đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”. Đó là bài học quan trọng và là nguồn lực to lớn cho phát triển đất nước, phát triển cộng đồng bà con đồng bào trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng. Với tình yêu quê hương, đất nước, những giá trị văn hóa truyền thống và đương đại tốt đẹp.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam, sẽ tiếp tục phát huy cao nhất bản lĩnh, trí tuệ, ngày càng phát triển vững mạnh, phát huy vai trò cầu nối Việt Nam với thế giới, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, xứng đáng với truyền thống con Lạc, cháu Hồng, hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng, sánh vai với các cường quốc năm châu, như Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu hằng mong ước.