Thủ tướng: Kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu nếu giải ngân chậm trễ

Sáng 21/8, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị giao ban trực tuyến Thủ tướng Chính phủ với các địa phương, bộ, cơ quan Trung ương về tình hình giải ngân vốn đầu tư công.

Sau hội nghị giao ban cách đây 1 tháng, Chính phủ đã thành lập 7 đoàn kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn cho các bộ, ngành, địa phương trong giải ngân vốn đầu tư công. Nhắc lại mục tiêu giải ngân hết 630.000 tỷ đồng vốn đầu tư công năm nay, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu và cá nhân liên quan để xảy ra chậm trễ.

Sau khi nghe các bộ, ngành báo cáo về việc triển khai giải ngân vốn đầu tư công, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, các địa phương đã có nhận thức tốt hơn về việc giải ngân vốn đầu tư công, giúp giải quyết việc làm, thu nhập và tăng trưởng. Thủ tướng nhấn mạnh lại tinh thần quyết tâm giải ngân hết vốn đầu tư công năm nay và yêu cầu các địa phương coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm trong năm 2020, cần huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc.

Điều đáng mừng là các địa phương, các ngành có vốn đầu tư công, có liên quan đến thủ tục giải ngân vốn đầu tư công đã có nhiều cố gắng, chuyển biến so với năm 2019 và đặc biệt là so với tình hình đầu năm 2020. Cho nên, hai tháng 7 và 8, chúng ta đã tập trung chỉ đạo và đã chuyển biến đáng mừng ở phần lớn các địa phương, ngành và cả nước. Đến hết tháng 8, giải ngân đạt gần 45% tổng vốn đầu tư công năm nay có thể là hiện thực. Điều rất đáng mừng là hầu hết các bộ, ngành, địa phương đều cam kết giải ngân từ 95% đến 100% vốn đầu tư công, nhất là các địa phương có số vốn lớn như TPHCM, Hà Nội, Hải Phòng, địa phương có nhiều dự án quốc gia như Đồng Nai.

Thủ tướng đánh giá, thời gian qua, một số bộ, ngành, địa phương đã xuất hiện nhiều biện pháp mới giúp đẩy nhanh vốn đầu tư công, như: lãnh đạo cao nhất địa phương đi đôn đốc giải ngân từng công trình; nhiều Tỉnh ủy, Thành ủy ban hành nghị quyết nêu cao vai trò hệ thống chính trị, nhất là người đứng đầu; thường xuyên giao ban đôn đốc giải ngân; điều chuyển vốn, chuyển chủ đầu tư, đưa ra chế tài mạnh như làm chậm thì không được tham gia đấu thầu công trình hoặc không được làm chủ đầu tư công trình tiếp theo; khen thưởng kịp thời các chủ đầu tư, nhà thầu làm tốt; một số bộ, ngành đã mạnh dạn báo cáo Chính phủ điều chuyển vốn của ngành mình cho các dự án cấp bách khác do không tiêu hết tiền.

Biểu dương nhiều địa phương giải ngân tốt, nhưng Thủ tướng cũng phê bình nhiều địa phương giải ngân rất chậm. Trong các nguyên nhân có việc giao kế hoạch vốn còn chậm, vẫn còn trên 22.000 tỷ đồng vốn kế hoạch chưa được giao. Công tác đền bù giải phóng mặt bằng một số nơi thực hiện chậm, trong khi đây là nút thắt lớn. Quy trình thủ tục đầu tư, thanh quyết toán còn phức tạp. Nhiều nơi cán bộ, công chức, nhà thầu, chủ đầu tư còn thiếu trách nhiệm. Phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương chưa tốt, thiếu hiệu quả.

"Một câu hỏi đặt ra là tại sao có tình trạng có nơi làm tốt, có nơi không giải ngân được. Vì sao? Công tác chuẩn bị đầu tư hay người đứng đầu chưa thực sự vào cuộc, hay do nhà đầu tư, ban quản lý dự án yếu kém? Các đồng chí phải trả lời câu hỏi này. Đặc biệt là các dự án ODA có nhiều vướng mắc. Thủ tục điều chỉnh dự án và nguồn vốn ảnh hưởng lớn đến triển khai dự án. Tôi ghi nhận ý kiến của các đồng chí về việc nhiều vướng mắc như vậy và Thủ tướng sẽ có một hội nghị chuyên đề ODA. Tôi giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ chuẩn bị tốt hội nghị để Thủ tướng kết luận một số việc để tháo gỡ kịp thời" - Thủ tướng cho biết.

Nêu các tồn tại đó, Thủ tướng nhắc lại nếu giải ngân hết vốn đầu tư công có thể giúp nền kinh tế tăng trưởng thêm 1%. Do đó, lãnh đạo 31 bộ, cơ quan Trung ương và 13 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, nhất là những đơn vị có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15%, cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, rà soát, chấn chỉnh, có biện giải ngân hết vốn trong năm nay.

"Một tinh thần là đẩy mạnh giải ngân hết số vốn còn lại ở các bộ, ngành, nếu không làm được sẽ phải có chế tài. Giải ngân bây giờ là việc làm, là tăng trưởng, thu nhập, công trình dự án cho đất nước, tiêu thụ vật liệu xây dựng. Chúng ta đẩy mạnh nhận thức vấn đề này để làm tốt" - Thủ tướng chỉ đạo.

Thủ tướng cũng yêu cầu gắn trách nhiệm của Bí thư Thành ủy, Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND các địa phương, Bộ trưởng, Trưởng ngành đối với việc giải ngân hết vốn đầu tư công. Tổ chức, cá nhân nào làm chậm thì phải kỷ luật nghiêm. Thủ tướng đồng ý thành lập một tổ công tác do lãnh đạo có thẩm quyền của địa phương, ngành trực tiếp xử lý giải quyết các vướng mắc đối với các công trình, dự án quan trọng.  

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục thúc đẩy tiến độ các dự án trọng điểm quốc gia như Cảng hàng không quốc tế Long Thành, dự án cao tốc Bắc-Nam phía Đông, dự án cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ…/.