Thủ tướng: Việt Nam là nơi an trú trong cơn bão kinh tế toàn cầu

Sáng 16/12, tại Tokyo, trong khuôn khổ chuyến công tác tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - Nhật Bản và hoạt động song phương tại Nhật Bản, Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự tọa đàm với các tập đoàn kinh tế hàng đầu của Nhật Bản. Sự kiện do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Ngân hàng Tokyo MUFG và VietinBank tổ chức, với chủ đề chính về 2 lĩnh vực là chuyển đổi xanh và cơ sở hạ tầng xã hội.

Đây là lần thứ 6 cuộc tọa đàm này được tổ chức, sau thời gian gián đoạn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Các tập đoàn lớn tham gia tọa đàm đều đã đầu tư vào Việt Nam và khẳng định quyết tâm tiếp tục hoạt động, mở rộng đầu tư tại Việt Nam thời gian tới. 

Tại sự kiện, trên tinh thần chân thành, tin cậy, hợp tác, các tập đoàn kinh tế của Nhật Bản và đại diện các bộ, ngành của Việt Nam đã phân tích về những thời cơ, vận hội cũng như những khó khăn, thử thách mới; chia sẻ những bài học kinh nghiệm; thảo luận về những giải pháp thiết thực, khả thi để thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư song phương, nhất là trong các lĩnh vực mới nổi. 

Lãnh đạo các bộ, ngành cũng phản hồi về từng ý kiến, đề xuất cụ thể của các tập đoàn của Nhật Bản về phát triển năng lượng tái tạo, chuyển đổi xanh trong hạ tầng giao thông, chính sách với xe điện, phát triển hạ tầng xã hội, y tế, giáo dục, các chính sách ưu đãi, phát triển công nghiệp hỗ trợ, việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan các dự án cụ thể… 

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đề nghị các tập đoàn Nhật Bản như Honda xây dựng cứ điểm sản xuất lâu dài, bền vững tại Việt Nam, nâng cao hơn nữa tỉ lệ nội địa hóa và đẩy mạnh sản xuất theo hướng xanh hóa, giảm phát thải. 

Lãnh đạo các bộ, ngành cũng mong các bên tiếp tục phát huy vai trò của các cơ chế đối thoại doanh nghiệp, đặc biệt là Sáng kiến chung Việt Nam – Nhật Bản, với đầu mối là Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhằm giải quyết các thách thức mới trong hoạt động hợp tác đầu tư kinh doanh trên nguyên tắc quan hệ đối tác bình đẳng. 

Về chủ điểm của tọa đàm năm nay “chuyển đổi xanh”, Chủ tịch HĐQT VietinBank Trần Minh Bình cho biết VietinBank coi thực hành các mục tiêu ESG, thúc đẩy tài chính bền vững, tài chính khí hậu là một trọng tâm trong hoạt động của mình và đã phát triển các sản phẩm đặc thù dành cho lĩnh vực phát triển bền vững. Với sự đồng hành của đối tác MUFG Bank thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ thu xếp vốn, VietinBank sẽ tiếp tục củng cố các nền tảng cần thiết cho tài chính bền vững và hỗ trợ khách hàng tốt hơn trong hành trình tiến tới kinh tế tuần hoàn. 

Phát biểu tại tọa đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ trải qua 50 năm vun đắp, quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Nhật Bản không ngừng được củng cố và phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là hợp tác kinh tế-đầu tư-thương mại. Đến nay, Nhật Bản là đối tác hỗ trợ phát triển đứng thứ 1 của Việt Nam, đứng thứ 2 về hợp tác lao động, thứ 3 về đầu tư và thứ 4 về thương mại. 

Chính phủ Việt Nam đánh giá cao các nhà đầu tư Nhật Bản luôn có sự quyết tâm, nghiêm túc, uy tín, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, quan tâm, chăm lo đời sống người lao động và chú trọng bảo vệ môi trường. 

Việc hai nước nâng cấp quan hệ hợp tác lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hoà bình và thịnh vượng ở Châu Á và thế giới mở ra một chương mới trong hợp tác giữa hai nước. Qua nhiều năm hợp tác, các đối tác Việt Nam và Nhật Bản đã có thêm nhiều kinh nghiệm, hiểu văn hóa kinh doanh của nhau hơn. Đây là những tiền đề, là nền tảng rất quan trọng để doanh nghiệp hai nước tăng cường hợp tác, đầu tư. 

Thủ tướng đánh giá cao chủ đề của tọa đàm là chuyển đổi xanh và cơ sở hạ tầng xã hội, bởi chuyển đổi xanh là xu thế hiện nay. Mặt khác, các nhà đầu tư cũng sẽ không tìm đến với các quốc gia mà hạ tầng xã hội yếu kém. 

Đề cập đến tình hình kinh tế, chính trị thế giới kể từ khi xuất hiện đại dịch COVID-19 với những khó khăn, biến động, Thủ tướng khẳng định Việt Nam đã đứng vững với nội lực của mình và sự giúp đỡ, hợp tác của bạn bè quốc tế. 

Chia sẻ về một số thông tin cụ thể, Thủ tướng cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay, Việt Nam xuất siêu khoảng 25 tỷ USD, thu hút khoảng 30 tỷ USD vốn FDI đăng ký và giải ngân khoảng 20 tỷ USD… Việt Nam cũng xuất khẩu khoảng 8 triệu tấn gạo, góp phần bảo đảm an ninh lương thực toàn cầu. 

Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam là nơi an trú trong cơn bão hiện nay trên thế giới, xét về mọi mặt khác nhau. Việt Nam sẽ tiếp tục bảo đảm các yếu tố nền tảng phát triển, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn để các nhà đầu tư yên tâm, kinh doanh; đẩy mạnh 3 đột phá chiến lược (thể chế, hạ tầng, nhân lực) để tiếp tục giảm thời gian, chi phí tuân thủ, chi phí đầu vào, chi phí logistics, nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. 

Thủ tướng cho biết với chủ trương hợp tác, thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc, hướng tới chất lượng, hiệu quả, công nghệ cao và bảo vệ môi trường, Việt Nam ưu tiên thu hút các dự án đầu tư thuộc các ngành, lĩnh vực như: Kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, linh kiện điện tử, ô tô điện...; công nghệ lõi tiềm năng như công nghiệp bán dẫn, năng lượng mới (như hydrogen), năng lượng tái tạo; trung tâm tài chính, tài chính xanh; công nghệ sinh học, y tế… Đây là những lĩnh vực mà Nhật Bản có kinh nghiệm và thế mạnh, Việt Nam có nhiều tiềm năng và nhu cầu. Đồng thời, đây cũng là những lĩnh vực trọng tâm trong Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ giữa hai nước. 

Thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, như cơ chế mua bán điện trực tiếp, tín chỉ carbon, điện sinh khối… để khuyến khích phát triển các lĩnh vực ưu tiên; vừa qua các luật liên quan đã được xây dựng và ban hành như Luật Điện lực (sửa đổi)… Cùng với đó, đẩy mạnh, làm tốt hơn nữa xây dựng hạ tầng phát triển xanh; đào tạo, cung ứng nhân lực cho phát triển xanh với quan điểm con người là yếu tố quyết định. 

Thủ tướng đề nghị các tập đoàn lớn của Nhật giúp Việt Nam tiếp cận các nguồn vốn hỗ trợ phát triển (ODA) thế hệ mới; các nguồn đầu tư tài chính xanh, đầu tư cho chuyển đổi năng lượng trong khuôn khổ Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), "Cộng đồng phát thải bằng 0 châu Á (AZEC)"; các nguồn lực đầu tư cho đổi mới sáng tạo như "Quỹ Đổi mới sáng tạo/Chuyển đổi số (Innovation/DX)" của Chính phủ Nhật Bản nhằm tạo động lực phát triển kinh tế-xã hội bền vững trong giai đoạn tới. 

Cùng với đó, Thủ tướng đề nghị các nhà đầu tư Nhật Bản sẽ tăng cường hơn nữa hợp tác trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trao đổi kinh nghiệm quản trị, phát triển văn hóa kinh doanh; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu và phát triển, đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ, góp phần tăng cường tính chống chịu của các chuỗi cung ứng nhằm đảm bảo hoạt động sản xuất ổn định, trong đó chú trọng tính minh bạch, đa dạng, bền vững và ổn định như Tuyên bố chung giữa hai nước đã đề ra. Đồng thời, tiếp tục góp ý, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, quy định liên quan. 

Làm rõ thêm một số vấn đề cụ thể mà các tập đoàn quan tâm, Thủ tướng cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo tháo gỡ dứt điểm các vướng mắc liên quan chuỗi dự án khí Lô B – Ô Môn, nhất là việc sửa đổi các thông tư liên quan. Chính phủ cũng đã đã chỉ đạo các giải pháp quyết liệt để không lặp lại tình trạng thiếu điện cục bộ trong năm 2024… 

Với tinh thần "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", Chính phủ Việt Nam sẽ luôn đồng hành, lắng nghe, hỗ trợ, tạo mọi điều kiện thuận lợi để các nhà đầu tư nước ngoài nói chung và các nhà đầu tư Nhật Bản nói riêng tiến hành đầu tư thành công, bền vững, lâu dài ở Việt Nam.