TP.HCM từ bộn bề khó khăn đến khao khát vươn tầm cao mới
VOV.VN - Tại Hội nghị báo cáo viên Trung ương toàn quốc năm 2025 diễn ra ngày 8/3, các đại biểu đã có buổi gặp gỡ, giao lưu với các nhân chứng lịch sử, chuyên gia kinh tế về sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và quá trình xây dựng, phát triển TP.HCM trong kỷ nguyên mới.
Thời cơ từ thông tin tình báo
Ở tuổi 98, Đại tá tình báo, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Văn Tàu (bí danh Tư Cang) vẫn nhớ rõ những trận đánh đi vào lịch sử, những chiến thắng vẻ vang của cách mạng, của dân tộc Việt Nam.
Nguyên Cụm trưởng cụm tình báo H63, Anh hùng Nguyễn Văn Tàu cho biết, để góp phần làm nên chiến thắng trong cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, các điệp viên tình báo đã có những đóng góp quan trọng.

Theo ông Tư Cang, vào cuối tháng 3/1975, quân ta liên tiếp giành thắng lợi to lớn trong các Chiến dịch Tây Nguyên, Chiến dịch Huế - Đà Nẵng. Tuy nhiên, để Bộ Chính trị ra quyết định "chọc sâu đánh mạnh" vào Sài Gòn – trung tâm đầu não của chính quyền Mỹ ngụy, cần có nguồn tin từ tình báo.
Đại tá Nguyễn Văn Tàu kể lại, khi đó ngày nào Trung ương cũng hỏi tình báo: "Nếu ta đánh mạnh vào Sài Gòn thì Mỹ có trở lại can thiệp hay không?".
Cựu tình báo Tư Cang nhắc lại lời Bác Hồ dạy: "Tình báo là tai mắt. Tai phải tỏ, mắt phải tinh, đầu óc phải phán đoán chính xác, chân tay phải hành động kịp thời thì ta mới thắng được địch".
Nhờ sự tinh thông, khéo léo, các điệp viên - những nhà tình báo lỗi lạc - đồng đội của ông Tư Cang đã thu thập đủ thông tin, nhận định thời cơ đã "chín muồi" và kịp thời báo cáo về miền Bắc.

Ông Tư Cang kể: "Điệp viên của tôi là tình báo Phạm Xuân Ẩn có tổng hợp và báo cáo về miền Bắc rằng, Mỹ coi chiến tranh ở Việt Nam đã kết thúc, chúng cũng ngao ngán quấ rồi, không quay trở lại can thiệp nữa. Các điệp viên của cụm tình báo khác cũng báo cáo y như vậy. Đặc biệt là có Đại tá tình báo Nguyễn Văn Minh lấy được lá thư của Tổng thống Mỹ gửi cho Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Trong thư nói: Với tình hình dân chúng lúc này, quân đội Mỹ không trở lại được nữa. Chỉ đưa cho ngài 700 triệu USD".
Nỗ lực vượt khó sau giải phóng
Nhìn lại chặng đường 50 năm sau giải phóng, ông Phạm Chánh Trực (tức Năm Nghị), nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM nhớ lại, sau khi giành được chính quyền, thành phố Sài Gòn (nay là TP.HCM) phải đối mặt và giải quyết những tồn tại trước khi giải phóng, đó là tình trạng thiếu lương thực, thất nghiệp, tệ nạn xã hội….
Từ những năm cuối của chiến tranh, người dân Sài Gòn đã bị đói, nhiều gia đình phải tự tử vì đói. Quân giải phóng đã phải phá kho gạo của địch để phát gạo cứu đói cho dân.
Sau khi giành chính quyền, để giải quyết những nguy cơ, khó khăn trên, Thành ủy TP.HCM khi đó đã đưa ra giải pháp, tập hợp lực lượng thanh niên xung phong để hỗ trợ các địa phương phục hồi và phát triển.
Cụ thể, từ cuối năm 1975, thành phố đã chuẩn bị lực lượng và đến đầu năm 1976 khoảng 10.000 thanh niên xung phong ra quân.

Ông Phạm Chánh Trực hồi tưởng, Bí thư Thành ủy lúc bấy giờ là ông Võ Văn Kiệt đã chỉ đạo toàn thành phố phải hỗ trợ cho Thành đoàn, chứ một mình Thành đoàn không làm gì được. Kể cả xe để đưa 10.000 quân đi các tỉnh: Tây Nguyên, miền Đông, miền Tây Nam Bộ thì bộ đội cũng phải tham gia.
"Đấy tôi nói với các đồng chí về những ngày đầu tiên rất sôi nổi và khí thế, nhưng mà gay go chứ không phải đơn giản trước nguy cơ đói và thất nghiệp" - ông Năm Nghị nói.
Nhìn lại nỗ lực hàn gắn vết thương chiến tranh, hòa hợp dân tộc của Đảng và Nhà nước, ông Phạm Chánh Trực nhấn mạnh, chính cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế của đất nước ta ngày nay đã khiến chính những người có tư tưởng chống phá cũng phải thay đổi nhận thức và hướng về đất nước.
Nhờ vậy, nhiều kiều bào ta ở nước ngoài đã tham gia đầu tư, kinh doanh, góp phần vào sự phát triển của TP.HCM và Việt Nam.
TP.HCM và chuyển đổi kép
Gắn bó với TP.HCM từ giai đoạn đổi mới của đất nước, với tư cách là chuyên gia kinh tế và nay là Chủ tịch Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98, Tiến sĩ Trần Du Lịch đề cập đến những đóng góp của TP.HCM trong quá trình đổi mới và phát triển cùng đất nước, khi tháo gỡ những "nút thắt" về thể chế, cơ chế.

Đó là sự đóng góp trong phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước. Rồi từ khái niệm đến triển khai cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa như hiện nay.
Theo Tiến sĩ Trần Du Lịch, TP.HCM không chỉ có vai trò quan trọng trong đóng góp vào GDP của cả nước, mà hơn hết, thành phố đã đóng góp rất nhiều vào quá trình đổi mới và phát triển của Việt Nam.
Từ thực tiễn và quá trình đóng góp, TP.HCM nhận thấy sự vận hành phát triển của mình luôn có "điểm nghẽn". Nhờ vậy, những vấn đề về thực tiễn đặt ra mà luật pháp chưa quy định hoặc quy định không phù hợp thì Trung ương đều cho thành phố làm thí điểm.
Đề cập đến phương hướng phát triển của TP.HCM trong giai đoạn mới, Tiến sĩ Trần Du Lịch khẳng định, để đạt tăng trưởng hai con số và xa hơn trở thành một thành phố toàn cầu, TP.HCM cần tập trung phát triển theo quy hoạch. Nhất quyết TP.HCM phải thực hiện chuyển đổi kép.
Tiến sĩ Trần Du Lịch cho biết thêm, chuyển đổi kép đó là chuyển đổi xanh và chuyển đổi số. Chủ tịch Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98 nhấn mạnh, TP.HCM phải đi đầu trong việc triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
"Tôi cho rằng nếu Nghị quyết 57 mà thành phố này triển khai không thành công thì không đâu có thể thành công được. Bởi bản chất và truyền thống thành phố này là năng động, sáng tạo. Nhiệm vụ trọng tâm sắp tới của TP.HCM là phải đưa Nghị quyết 57 vào cuộc sống" - Tiến sĩ Trần Du Lịch nói.

Trước mắt, với Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, tổng kết triển khai Nghị quyết 18 của Trung ương về tổ chức bộ máy và Kết luận 124, Kết luận 127 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư gần đây, ông Trần Du Lịch tin rằng "nút thắt" về thể chế, cơ chế chính sách để TP.HCM phát triển sẽ được tháo gỡ.
Chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch khẳng định, đây là cơ hội để TP.HCM có được "một chiếc áo phù hợp", thực hiện vai trò của mình trong huy động nguồn lực, có dư địa chính sách để phát triển lên một tầm cao mới, trong kỷ nguyên mới.
Trong khuôn khổ Hội nghị Báo cáo viên Trung ương toàn quốc diễn ra tại tại Đại học Quốc gia TP.HCM, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cùng Thành ủy TP.HCM và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã phát động cuộc thi trắc nghiệm trực tuyến “Tự hào Việt Nam”.
Cuộc thi được phát động nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 – 19/8/2025) và 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025).