Đường sắt nhẹ TP.HCM – Tây Ninh sẽ kích thích phát triển mạnh mẽ cho cả vùng
VOV.VN - Đây là nhận định của PGS.TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khi đánh giá đề xuất về tuyến đường sắt nhẹ gần 100km nối TP.HCM- Tây Ninh của một tập đoàn tư nhân.
“Nếu phát triển đại lộ ven sông, tuyến LRT hiện đại kết nối TP.HCM – Tây Ninh, sẽ góp phần giải quyết vấn đề lưu thông cho cả khu vực phía Nam. Tuyến đường có tác dụng rất tốt kích thích du lịch Tây Ninh, từ đó cộng hưởng tạo sức lan tỏa cho phát triển kinh tế, du lịch cả vùng Đông Nam Bộ”. Đó là nhận định của PGS.TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khi đánh giá đề xuất về tuyến đường sắt nhẹ gần 100km nối TP.HCM- Tây Ninh của một tập đoàn tư nhân.
PV: Vừa qua, góp ý với quy hoạch TP.HCM, Sun Group đã đề xuất làm tuyến đại lộ 8-10 làn xe hiện đại, trong đó có tuyến đường sắt nhẹ dài gần 100km kết nối TP.HCM-Tây Ninh và bám theo sông Sài Gòn. Ông đánh giá ra sao về ý tưởng này?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Tôi cho rằng đây là một ý tưởng tích cực, phù hợp với cách tiếp cận, phát triển TPHCM và có tác động tới cả vùng Đông Nam Bộ. Đại lộ 8 - 10 làn xe, chạy dọc sông Sài Gòn nối Bình Dương, nối Tây Ninh sẽ giúp nâng tầm phát triển của TP.HCM cũng như các tỉnh mà tuyến đường đi qua. Tuyến đường sẽ hoàn thiện thêm quy hoạch giao thông – lĩnh vực mà lâu nay vẫn rất nhiều ách tắc, và phải nói là nhiều bức xúc. Chính Phủ cũng như TP.HCM và toàn vùng Đông Nam Bộ đang dốc sức để khai thông những ách tắc này.
Từ việc mở ra các tuyến đường vành đai, rồi các tuyến đường kiểu hình nan quạt và bây giờ là đề xuất của Sun Group, tôi cho rằng là một đề xuất thực sự có giá trị, nâng tầm phát triển của cả Vùng cũng như của TP.HCM.
Thực tế, TP.HCM đã có ý tưởng phát triển đại lộ ven sông. Nhưng một đại lộ kết nối tới thẳng Tây Ninh, Bình Dương còn có ý nghĩa lớn hơn rất nhiều. Với quy mô đại lộ 8-10 làn xe và có cả làn đường sắt nhẹ (LRT) thì sẽ giải quyết vấn đề lưu thông rất tốt. Loại hình này có thể đáp ứng không chỉ về tốc độ mà nhiều yêu cầu hiện đại khác nên đây quả thực là ý tưởng đáng cân nhắc, bổ sung ngay vào quy hoạch chung TP.HCM, thậm chí là đặt vấn đề ưu tiên.
PV: Nếu hiện thực hóa được hệ thống đại lộ 8 - 10 làn xe, bao gồm LRT kết nối từ TP.HCM qua Củ Chi đến Tây Ninh, ông kỳ vọng các khu vực sẽ được đánh thức tiềm năng ra sao để tạo nên sự phát triển chung cho TP.HCM và cả vùng Đông Nam Bộ?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Điều này là chắc chắn. Chẳng hạn nói Củ Chi là của TP.HCM nhưng xét trong tương quan so sánh, như với Bình Dương - một đô thị hiện đại kề cận thì vẫn là vùng thưa thớt, tương đối kém phát triển, chưa phải là nơi rực rỡ ánh đèn.
Đại lộ ven sông sẽ mở ra một hành lang phát triển giúp đánh thức tiềm năng cả Củ Chi và vùng Đông Nam Bộ. Nếu tạo ra hành lang như vậy dọc sông Sài Gòn thì tài nguyên du lịch, tài nguyên của Vùng sẽ được khai thác xứng tầm.
Từ tiềm năng biến thành động lực, thu hút nguồn lực. Do đó, đề xuất này cần phải được sớm nghiên cứu, hiện thực hóa để không chậm trễ mà làm lỡ nhịp phát triển của cả một vùng tài nguyên rất rộng lớn.
Theo logic đó, tuyến đại lộ 8-10 làn xe, tuyến LRT được kéo lên đến Tây Ninh, kết nối Bình Dương thì giá trị phát triển cộng hưởng sẽ lan tỏa rất mạnh. Chúng ta thử hình dung lưu chuyển hiện nay từ Tây Ninh lên xuống TP.HCM mất hơn hai tiếng đồng hồ với nhiều điểm tắc nghẽn gây mệt mỏi bức xúc cho người dân. Nếu có đại lộ ven sông, rồi đường sắt nhẹ kết nối thì Tây Ninh giống như ngoại ô của TPHCM. Như vậy cùng lúc rất nhiều vấn đề được giải quyết, đời sống sôi động, kinh tế Tây Ninh trỗi dậy, TP.HCM lại được tăng thêm những động lực phát triển.
Giao thông càng kết nối thì tính lan tỏa phát triển càng mạnh. Tôi cho rằng đã làm tuyến này lên đến Tây Ninh, thì hãy nối luôn đến cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, vì chỉ còn 20-30 km nữa thôi. Một đoạn 20-30km nhưng có giá trị cực lớn, tạo xung lực phát triển mạnh cho cả vùng.
Thực tế, cửa khẩu Mộc Bài là cửa khẩu quốc gia từng được định hình như một khu kinh tế. Tây Ninh đã có nhiều thảo luận để phát triển khu vực này tuy nhiên hiện nay có phần nào đó bị lắng xuống. Như vậy, với tuyến đường này nếu có thể triển khai thông suốt sẽ trở thành điều kiện rất tốt cho sự phát triển của Tây Ninh cũng như của cả vùng. Nếu tuyến đường được mở rộng thì đây là một cách tiếp cận, có thể gọi là hạ tầng đi trước đúng với cách đặt vấn đề của Trung ương, của Chính phủ.
Mặt khác, tuyến đường thông được sang với Campuchia, sự kết nối thông thương còn có thể kéo tới tận Myanmar, đến Thái Lan, thì lợi ích theo nghĩa giao lưu hàng hóa và phát triển tầm khu vực ASEAN sẽ mạnh hơn, tính liên quốc gia còn tốt hơn nữa.
Chúng ta biết rằng, tuyến đường tới Tây Ninh về tính kết nối còn thông suốt tới Bà Rịa Vũng Tàu, tới Đồng Nai. Từ đó khái niệm là trung chuyển quốc tế của sân bay Long Thành cũng như cảng biển lập tức tăng vượt lên.
Với đề xuất này, nếu tính toán được sớm thì nên dứt khoát đặt vấn đề là phải làm luôn và làm thông toàn tuyến, không nên chia thành nhiều giai đoạn. Bởi lợi thế về thời gian sẽ tạo ra những động lực rất tích cực.
PV: Ý tưởng đề xuất này xuất phát từ một tập đoàn tư nhân. Và để đạt được mục tiêu “làm luôn và làm thông toàn tuyến” nêu trên, chủ trương huy động sự tham gia của khối kinh tế tư nhân vào dự án này cũng cần được cân nhắc, thưa ông?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Hạ tầng cần rất nhiều vốn, luôn gây áp lực cho ngân sách nhà nước. Do vậy, trong câu chuyện phát triển liên vùng, phát triển hạ tầng tân tiến nhất cho TP.HCM để đạt đến một mục tiêu là đô thị toàn cầu trong tương lai thì việc thu hút, tạo những điều kiện tốt nhất để doanh nghiệp tư nhân cùng tham gia là rất quan trọng. Vốn nhà nước và vốn tư nhân hợp lực lại để giải quyết những dự án lớn về giao thông và mang tính chiến lược quốc gia.
Tuy vậy, cũng là tư nhân nhưng đôi khi với các dự án lớn, chúng ta lại có định hướng chọn nhà đầu tư nước ngoài, cho rằng họ mới đủ tiền, đủ kinh nghiệm để làm. Trong khi đó, khi đặt vấn đề làm các tuyến đường cao tốc ven biển phía Đông, tôi đã nói rằng nên chỉ dành cho doanh nghiệp Việt Nam. Đấy là cách để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nội lớn mạnh. Đây là logic phát triển bình thường của những nước đi sau. Hàn Quốc, Nhật Bản hay Đài Loan (Trung Quốc) đều dựa vào các tập đoàn tư nhân để giải quyết những vấn đề hạ tầng và nhờ thế họ có những tập đoàn tư nhân hùng mạnh của dân tộc.
PV: Về phía người dân, nếu có tuyến đường đại lộ 8-10 làn xe với đa phương thức vận tải hiện đại như vậy, sẽ mang lại giá trị thế nào cho người dân, thưa ông?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Giao thông TPHCM đặc biệt là hạ tầng kết nối liên vùng hiện tồn tại nhiều điểm nghẽn. Việc gỡ bỏ điểm nghẽn nên ở mức ưu tiên quốc gia bởi ách tắc giao thông là một trong những lý do cản trở kinh khủng sự phát triển kinh tế, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe, đời sống, tiêu tốn chi phí của người dân…
Nhu cầu về những tuyến đường khang trang, phương tiện hiện đại giảm phát thải như LRT, tôi cho rằng vô cùng quan trọng cho người dân. Bên cạnh giải tỏa căng thẳng, còn có thêm một yếu tố nữa là môi trường sống sạch hơn.
Về du lịch, chúng ta nhận thấy nguy cơ ách tắc giao thông ngày càng tăng khi đi tới Bà Đen (Tây Ninh) – tọa độ du lịch ấn tượng, có sức ảnh hưởng lớn nhiều năm qua. Dòng lưu chuyển từ TPHCM tới Tây Ninh ngày một tăng cao khi núi Bà Đen có thêm các công trình tâm linh mang tính biểu tượng, lễ hội sự kiện đặc sắc.
Nếu phát triển đại lộ ven sông, tuyến LRT hiện đại kết nối TP.HCM – Tây Ninh, sẽ góp phần giải quyết vấn đề lưu thông cho cả khu vực phía Nam. Bởi Núi Bà Đen ngày nay không chỉ là “nóc nhà” mà dần trở thành tọa độ du lịch oai hùng của cả Nam Bộ. Tuyến đường sẽ có tác dụng rất tốt kích thích du lịch Tây Ninh, từ đó cộng hưởng tạo sức lan tỏa cho phát triển du lịch cả vùng Đông Nam Bộ.
PV: Xin cảm ơn ông.