Công dân ưu tú tiết lộ bí quyết trồng cây ngũ quả ngày Tết

Chúng tôi tới xóm Bồi Thọ, thôn Bãi, xã Cao Viên, huyện Thanh Oai, TP Hà Nội vào một buổi sớm lắc rắc mưa xuân, hỏi thăm nhà công dân ưu tú Lê Đức Giáp (năm 2012, ông Giáp được vinh dự chọn là một trong 10 công dân ưu tú Thủ đô), ai cũng thuộc vanh vách đường ra vườn cây cảnh ngũ quả của gia đình ông.

Vừa giới thiệu cho khách đến xem cây, điện thoại của ông Giáp luôn nóng hướng dẫn đường đi vào vườn ngũ quả cho khách

Từ nhiều năm nay, tên tuổi của ông không chỉ những người dân thôn quê biết mà còn được rất nhiều khách chơi cây cảnh biết tới. Nhờ chịu khó tìm tòi, ông đã lai ghép thành công trên những thân cây cam ngũ quả độc đáo rực sắc màu vàng, đỏ của những loại cam, bưởi đỏ, chanh, quất, phật thủ…

Khách tìm cây ưng ý về chơi Tết

Cách đây từ hơn nửa tháng, vườn cây quả ngũ sắc của gia đình ông Giáp gần như đã kín khách đặt mua. Vừa giới thiệu cho khách lựa chọn những cây ưng ý, ông vừa liên tục trả lời điện thoại hướng dẫn cho khách đường tới vườn cam cảnh của mình. Rót chén trà nóng mời khách, ông Giáp cho biết, dự đoán năm nay khách biết tiếng tìm đến mua cây ngũ quả nhiều nên năm nay ông trồng hơn 100 cây ngũ quả cỡ nhỏ và khoảng 100 cây ngũ quả to.

Một cây ngũ quả

Để làm hài lòng người chơi, tránh lặp lại, ông Giáp cho biết năm nào ông cũng phải thay đổi mẫu mã. “Năm đầu tiên, tôi trồng ngũ quả, năm sau 7 loại quả, rồi 9 loại quả. Tuy nhiên cây 9 loại quả phải là cây to nên chỉ làm ít theo đặt hàng của khách”, ông Giáp cho biết.

Có được sự thành công như ngày hôm nay, ông Giáp đã phải suy nghĩ trăn trở tìm tòi và đổ rất nhiều mồ hôi. Thất bại ban đầu là điều không tránh khỏi. Phải từng bước lần mò rồi cũng thành công “Ban đầu cây không được hoa như mong muốn nhưng bây giờ gần như 100% cây đều có hoa”.

Ông Giáp chia sẻ về những ấp ủ trồng cây cảnh: “Dần dần có thể người chơi không thích cây ngũ quả nữa. Nên vẫn là cây cảnh này, tôi đang suy nghĩ để tạo cho cây khác đi như làm thêm cả cây có quả  bưởi hồ lô, quả có hình chữ “tài”, chữ “lộc” và tới đây tôi sẽ làm loại quả có bàn tay Phật… để theo đuổi nhu cầu khách hàng. Tuy nhiên, năm nay tôi làm thử loại quả này chưa thành công cho lắm vì chữ “tài”, “lộc” chưa nổi rõ. Bởi quả bưởi làm hồ lô hơi nhỏ, vì muốn tạo ra bưởi hồ lô thì giống bưởi phải to. Ý tưởng của tôi làm quả bưởi hồ lô phía trên phải thắt nhỏ. Biểu tượng chữ  “tài”, “lộc” nổi rõ, phần dưới nở to, nhìn tổng thể như bình rượu tiên. Chỉ cần mỗi cây có một vài quả như thế kết hợp với các loại quả khác sẽ tô thêm giá trị của cây cảnh”.

Chăm chút cho từng trái cây

Trong vườn cây ngũ quả của ông có những cây gốc cổ nhiều năm, tuy nhiên số gốc này không nhiều. Ông Giáp cho hay, cây gốc cổ thường do khách đặt trước cả năm trời, làm cây gốc cổ không phải là khó: “Nếu khách có nhu cầu phải đào gốc, cắt cành, nuôi thành cây cổ. Với cây nhỏ thì chỉ cần chiết cành rồi trồng 1 năm”.

Nghề chơi có lắm công phu, người chơi là vô cùng. Có người thích chơi gốc cổ kính, phải già, trông đanh thép, rắn rỏi, nhưng có người thích cây mơn mởn… Ngoài ra, đối với người trồng cây thì việc tạo dáng cho cây có ý nghĩa hết sức quan trọng. Có khách hàng thích cây trực có dáng văn nhân: Gốc cây thẳng lên trên uốn lượn như hai cánh chuồn của một người thi cử đỗ đạt xưa hoặc có người thích cây dáng côn già nhưng không được cao, to khỏe, không được rộng tán quá… Những cây này gặp khách “biết chơi” thì tiền bạc có đắt hơn những cây to hơn cũng không thành vấn đề.

Hai vợ chồng ông Giáp dự tính phấn đấu đến Tết trang trải hết công nợ cho bà con, trừ các khoản chi phí có thể thu về khoảng 600 triệu đồng.

Dù rất thành công với nghề mang lại thu nhập nhưng ông Giáp không khỏi ưu tư vì xung quanh dân làng được ông “truyền nghề” nhưng mô hình chưa được nhân rộng. Do cây bán được ít nên chủ yếu trồng đem biếu, còn lại gửi ông chăm sóc bán giúp.

Tự tin với những cây cảnh mình sáng tạo

Theo ông Giáp, để sản phẩm làm ra bán được cho khách thì cây phải đẹp, có tính mỹ thuật, phải bắt mắt. Khi có cây đẹp, dáng cây chuẩn thì phải làm thế nào tạo được uy tín với khách. Với ông, khách mua thường xuyên rồi thì họ tin tưởng hơn, không lo đến Tết cây có bị héo hay không. 

Từ một nhà nông quanh năm bám ruộng lúa, rồi nhiều năm cất mối hoa quả, ông thấy rằng giống cam Văn Giang, Hưng Yên có thể trồng và phát triển ở quê nhà. Ông quyết định biến ruộng lúa hơn 1.000 m2 thành đất trồng cam. Cây không phụ người trồng, năm 2002, vườn cam của gia đình ông được Trung tâm Khuyến công Hà Nội (Hà Tây cũ) chọn đưa đi triển lãm trái cây. Từ đó, tên tuổi của ông được nhiều người biết đến.

Không dừng ở đó, nhận thấy nhu cầu của người dân mua cam về trưng bày trong dịp Tết ngày càng tăng cao, gia đình ông chuyển dần sang chăm sóc cam cảnh.

Một lần giúp người hàng xóm ghép cây bưởi già sang thành cây cam ăn quả, ông phát hiện những cành cam có hoa cấy ghép trên cây bưởi vẫn kết trái bình thường. Từ đó ông Giáp thử nghiệm ghép thêm nhiều loại quả trên cùng một cây cam. Thử nghiệm thất bại, ông rút ra được kinh nghiệm người chơi phải hiểu được đặc tính của từng loại quả mà mình định ghép. Chẳng hạn như bưởi và cam Canh sẽ được ghép vào tháng 5 âm lịch, cam Malaysia và quýt sẽ được ghép vào tháng 6 âm lịch, có như thế đến Tết ngũ quả này mới chín đều và cho màu sắc đẹp.

Một góc vườn cây xanh biếc lộc non và rực rỡ màu đỏ, vàng của quả

Ngoài ra, để ghép được nhiều loại quả khác nhau trên cùng một cây, những quả này phải cùng họ, loại quả có múi. Khi ghép phải chọn những cành to khỏe, thích hợp với cuống quả cần ghép.

Không những làm giàu cho bản thân, với lòng nhiệt huyết, chân thành, nông dân- công dân ưu tú Lê Đức Giáp đang vun trồng những vựa cam cảnh ngũ quả đầy sắc màu. Những cây cảnh của nhà ông được đưa đi khắp mọi miền Tổ quốc, dịp Tết đến Xuân về./.