Nhiều bí ẩn trong tàu cổ bị đắm ở Quảng Ngãi

Ông Đoàn Sung, đại diện Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương (doanh nghiệp thực hiện khai quật), cho biết sau khi hoàn tất việc khai quật, trục vớt cổ vật nằm bên trong con tàu cổ đắm ở Bình Châu (Bình Sơn, Quảng Ngãi), từ 30/6 - 15/7, Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương phối hợp cùng các nhà khảo cổ học tiếp tục mở rộng vùng khai quật thêm 300m2 bằng phương pháp dùng thợ lặn để tìm kiếm, trục vớt cổ vật bị rơi vãi ra bên ngoài xung quanh khu vực tàu đắm.

Theo Thanhnien, các thông tin liên quan đến việc khai quật, trục vớt cổ vật trên tàu đắm ở Bình Châu sẽ được UBND tỉnh Quảng Ngãi công bố vào chiều 30/6.

Khai quật các hiện vật từ con tàu cổ (Ảnh: Thanhnien)

Theo phương án trục vớt đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt, sau khi thu gom toàn bộ cổ vật trên tàu sẽ tiến hành trục vớt vỏ tàu. Tuy nhiên, qua nghiên cứu thực tế, các nhà khảo cổ học cho rằng việc đưa vỏ tàu về Bảo tàng Quảng Ngãi bảo quản, trưng bày trong thời điểm hiện nay là chưa phù hợp, nên bảo quản thân tàu tại chỗ nhằm phát huy du lịch văn hóa biển đặc biệt hiếm có.

Nguyên do, việc bảo quản vỏ tàu cổ trên cạn - nhất là con tàu có hiện trạng tốt như tàu cổ đắm tại Bình Châu - đòi hỏi phải có nguồn tài chính rất lớn cùng với kinh nghiệm xử lý tiên tiến của các chuyên gia.

Theo TS. Nguyễn Việt, Giám đốc Trung tâm tiền sử Đông Nam Á (Hội Khoa học nghiên cứu Đông Nam Á Việt Nam), tàu cổ đắm ở Bình Châu có chiều dài 21m, phần đáy chỗ rộng nhất 5,6m. Đây là loại thuyền buồm của nhà buôn có 12 khoang, 3 tầng.

Mặc dù bị cháy, đắm chìm dưới biển và chịu tác động dữ dội của thời tiết suốt gần 700 năm qua nhưng hiện chiều cao vỏ tàu vẫn còn khoảng 1/3.

Về mặt cấu trúc, tàu có nhiều đặc điểm nổi bật, không giống với 12 con tàu cổ bị đắm ở châu Á được các nhà khoa học trên thế giới nghiên cứu. Đó là: Hệ thống bánh lái còn tương đối nguyên vẹn, chưa có tàu cổ nào cùng niên đại thế kỷ 14 đã khai quật được ở châu Á có được; kỹ thuật làm vách ngăn thuyền cổ cũng rất đặc biệt, cả một phiến gỗ lớn, đường kính khoảng 1m, tất cả hệ thống ván ốp thuyền bằng gỗ thông dày từ 6-8cm.

“Những dữ liệu trên chứng tỏ nơi đóng tàu cổ đắm tại Bình Châu rất giàu về gỗ quý và kinh nghiệm làm thuyền buồm đi biển giai đoạn này đã tương đối phát triển”, TS. Việt nhận định./.