Hợp tác xã “Du lịch cộng đồng yêu chuộng hòa bình” ở Sơn Mỹ đã giúp du khách khi đến đây được gặp gỡ những nhân chứng của vụ thảm sát, trải nghiệm cuộc sống làng quê Sơn Mỹ cùng lan tỏa giá trị văn hóa và hòa bình.

Hôm nay, những ai đi về Sơn Mỹ, dạo quanh thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê, thành phố Quảng Ngãi cũng dễ cảm nhận được ngôi làng yên bình. Thi thoảng, du khách được nghe tiếng hô hát bài chòi của người dân thôn Tư Cung 

Bà Trần Thị Huy, ở xóm Khê Thuận, thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê, thành phố Quảng Ngãi là nhân chứng sống trong vụ thảm sát Sơn Mỹ. Sáng 16/3/1968, bà Huy đi chợ sớm nên may mắn thoát khỏi họng súng của lĩnh Mỹ, là người sống sót sau cuộc thảm sát. Năm nay hơn 70 tuổi, bà Huy vẫn nhớ những câu ca trong bài chòi về nỗi đau Sơn Mỹ. Bài ca do bà con trong xóm đặt lời ngay sau khi xảy ra vụ thảm sát Sơn Mỹ. Mỗi người góp một đoạn, rồi thành bài hát, nội dung kể về vụ thảm sát Sơn Mỹ chấn động thế giới. Được lưu truyền hơn nửa thế kỷ, giờ đây, mỗi khi có khách du lịch đến tìm hiểu nỗi đau Sơn Mỹ, bà lại hát cho mọi người cùng nghe.

Bà Trần Thị Huy kể, không ai có thể quên nỗi đau, nhưng bà con Sơn Mỹ bây giờ làm du lịch cộng đồng để xoa dịu nỗi đau, gìn giữ hòa bình: “Xây dựng du lịch cộng đồng yêu chuộng hòa bình, tui cũng hát cho khách hiểu được trong xóm tui là thế đó. Hồi xưa cực khổ, giờ dân làng hiểu hết rồi, xây dựng cuộc sống vững vàng hơn”.

Cách đây 57 năm, ngày 16/3/1968, chỉ trong một buổi sáng, 504 đồng bào Sơn Mỹ đã bị lính Mỹ sát hại, phần lớn là người già, phụ nữ và trẻ em. Sơn Mỹ đã trở thành nỗi đau trong mỗi người dân Quảng Ngãi nói riêng, nhân dân Việt Nam và cả nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới nói chung. Giờ đây, quanh xóm Khê Thuận, thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê, thành phố Quảng Ngãi, những chứng tích về cuộc thảm sát vẫn còn vẹn nguyên. Người dân Sơn Mỹ, những nhân chứng sống tập trung xây dựng cuộc sống. Bà con hình thành Hợp tác xã “Du lịch cộng đồng yêu chuộng hòa bình”. Đây là hợp tác xã về du lịch cộng đồng được làm thí điểm của ngành du lịch tỉnh Quảng Ngãi. Người dân, phần lớn là nhân chứng vụ thảm sát làm hướng dẫn viên kể lại câu chuyện Sơn Mỹ khi khách đến tham quan di tích này. Mỗi con đường, trong các vườn nhà, con kênh, giếng nước, tháp canh, gốc cây Gòn… ở Sơn Mỹ gắn liền với nỗi đau mất mát của người dân nơi đây. Mỗi địa điểm di tích gắn với những câu chuyện mang ý nghĩa riêng.

Người dân, du khách đến tham quan Khu Chứng tích Sơn Mỹ cũng được chứng kiến, trải nghiệm nếp sống của người Sơn Mỹ xưa. Một người dân ở Quảng Ngãi  đến đây tham quan bày tỏ: “Đến với nơi này thì thứ nhất là chúng ta được tìm hiểu về lịch sử ngày xưa của Khu Chứng tích Sơn Mỹ. Thứ hai là chúng ta được hòa quyện vào với thiên nhiên, làm những công việc hàng ngày bà con nơi đây họ làm. Thứ ba là chúng ta được thưởng thức những món ăn đạm bạc. Tôi đến đây cảm thấy rất là thú vị”.

Nhắc đến vụ thảm sát Sơn Mỹ thì ông Nguyễn Hồng Mân là một trong những "nhân chứng sống". Ông Mân năm nay 72 tuổi, vẫn bám ruộng, bám làng mưu sinh với tinh thần yêu chuộng hòa bình. Trong vụ thảm sát cách đây 57 năm, ông Mân cũng nằm trong số những người dân bị lính Mỹ nã đạn, nhưng ông may mắn thoát chết. Lúc đó, ông giả vờ chết nằm “bất động” dưới máu thịt bà con mình. 57 năm đã qua, nhắc đến quá khứ là nước mắt rơi, ông Nguyễn Hồng Mân cầu mong đừng bao giờ có Sơn Mỹ thứ 2, hãy sống và gìn giữ hòa bình: “Từ nỗi đau mất mát đó, tôi bị Mỹ bắn nhưng hết đạn, từ trên cõi chết đó đến bây giờ mình muốn làm sao từ những nỗi đau đó trở thành hòa bình, đời sống nhân dân đi lên. Nói đây bằng sự thật, nói đây để không có Sơn Mỹ thứ 2 nữa”.

Hàng năm, Khu Chứng tích Sơn Mỹ đón hàng trăm ngàn lượt du khách trong nước và quốc tế đến tham quan. Thế nhưng rất ít du khách được kết nối với người dân bản địa để gặp gỡ những nạn nhân sống sót, nghe kể về vụ thảm sát Sơn Mỹ. Từ thực tế này, bà Đỗ Thị Mỹ Hạnh, người con Sơn Mỹ, cũng có nhiều người thân là nạn nhân vụ thảm sát đã cùng với nhân dân đi tìm hiểu, xây dựng Hợp tác xã “Du lịch cộng đồng yêu chuộng hòa bình”.

Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Sơn Mỹ, bà Hạnh lập gia đình, sinh sống và làm việc ở tỉnh Quảng Nam. Bà Đỗ Thị Mỹ Hạnh mong muốn đưa làng quê Sơn Mỹ yêu hòa bình đến gần với du khách. Đến nay, Hợp tác xã đã hoàn thành và chính thức đón khách vào dịp kỷ niệm 57 năm xảy ra vụ thảm sát Sơn Mỹ. Bà Đỗ Thị Mỹ Hạnh, Giám đốc Hợp tác xã “Du lịch cộng đồng yêu chuộng hòa bình” cho biết: “Hiện tại hợp tác xã phát triển các dịch vụ như trải nghiệm ẩm thực, ăn những món ăn của người dân địa phương rồi trải nghiệm văn hóa bản địa. Người ta có thể nghe được câu chuyện hòa bình của những nhân chứng sống người ta kể. Ở đây, các cô chú người dân trong làng sẽ thuyết minh, trở thành những hướng dẫn viên du lịch. Em mong muốn sẽ lan tỏa giá trị yêu chuộng hòa bình đến cho tất cả mọi người. Ở đâu cũng có đâu thương, mất mát nhưng chúng ta phải yêu quý hòa bình, mang cho chúng ta cuộc sống tốt đẹp hơn”.

Khu chứng tích Sơn Mỹ - điểm đến của hòa bình

VOV.VN - Đã hơn nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi xảy ra vụ thảm sát Sơn Mỹ, đến nay, Khu Chứng tích Sơn Mỹ ở thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê, thành phố Quảng Ngãi đã trở thành điểm đến của những người yêu hòa bình. Chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Ngãi đầu tư kinh phí xây dựng Khu Chứng tích Sơn Mỹ thành điểm du lịch, văn hóa, địa chỉ quen thuộc của du khách.