ADB: Việt Nam sẽ đạt thặng dư thương mại 12,5 tỷ USD

Dự báo này của ADB đưa ra tại Báo cáo triển vọng phát triển châu Á năm 2013 công bố sáng nay (9/4) tại Hà Nội.

Theo đó, ADB dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ đạt 5,2% trong năm 2013 và 5,6% trong năm 2014 nếu đạt được tiến bộ trong việc củng cố lĩnh vực ngân hàng và sự phục hồi của các nền kinh tế công nghiệp lớn tạo động lực trong năm 2014. Lạm phát trung bình năm dự kiến sẽ vào khoảng 7,5% tại thời điểm cuối năm 2013, thấp hơn so với dự báo trước đây do cầu nội địa thấp hơn dự báo. Lạm phát sẽ ở mức  trung bình 7,5% trong năm nay trước khi tăng lên 8,2% trong năm 2014. Mức dự báo này được đưa ra với giả định rằng các điều kiện thời tiết thuận lợi cho sản xuất lương thực, tỷ giá tiền đồng tương đối ổn định và các kích thích chính sách được kiểm soát.

Đặc biệt, theo báo cáo này, thặng dư thương mại dự kiến sẽ đạt mức kỷ lục 12,5 tỷ USD trong năm 2013 và thặng dư cán cân tài khoản vãng lai tiếp tục tăng trong năm nay trước khi giảm nhẹ trong năm 2014 do nhập khẩu tăng tốc song song với tăng trưởng GDP.

Yếu kém vẫn nằm ở khu vực tài chính – ngân hàng

ÔngTomoyuki Kimura, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam cho rằng: Mặc dù tốc độ tăng trưởng kinh tế thấp buộc các cơ quan chức năng áp dụng nới lỏng chính sách tiền tệ, song tăng trưởng tín dụng vẫn bị hạn chế bởi sự không chắc chắn trong về tình hình tài chính của hệ thống ngân hàng. Sự phục hồi kinh tế phụ thuộc vào việc đẩy mạnh các chương trình cải cách hệ thống ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước. ADB cho rằng chính phủ cần có cách tiếp cận có tính chiến lược và có chọn lọc hơn theo hướng cải cách cơ cấu, đặc biệt là tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, vì chính phủ không thể làm tất cả mọi việc cùng một lúc. Những thành công và tiến bộ ban đầu có thể động lực cho việc cải cách hơn nữa.

Cũng theo ADB nền kinh tế Việt Nam ổn định trong năm 2012 nhờ việc thắt chặt chính sách trước đó đã kiềm chế lạm phát và cải thiện cán cân thanh toán. Ông Dominic Mellor, Chuyên gia kinh tế ADB tại Việt Nam: Tăng trưởng kinh tế chậm lại dẫn đến việc nới lỏng chính sách tiền tệ vào năm ngoái, song hoạt động tín dụng vẫn bị hạn chế do sự không rõ ràng về tình hình tài chính của các ngân hàng. Sự phục hồi của nền kinh tế phụ thuộc vào việc đẩy mạnh các cải cách trong lĩnh vực ngân hàng và các doanh nghiệp nhà nước. ADB cho rằng việc thực hiện một cách có hiệu quả các cải cách cơ cấu có thể cần một cách tiếp cận có tính chiến lược và có tính lựa chọn hơn.

Ông Dominic Mellor nhấn mạnh, rủi ro đối với triển vọng nói trên xoay quan sự lành mạnh của hệ thống ngân hàng và qui mô nợ xấu. Vấn đề nợ xấu bắt đầu lan rộng sang thị trường tiền tệ liên ngân hàng từ cuối năm 2011, khi một số ngân hàng không thể thu hồi vốn đã cho vay đối với các ngân hàng nhỏ hơn có tỷ lệ nợ xấu cao. NHNN năm ngoái đã có động thái phản ứng bằng cách hạn chế các ngân hàng thương mại có nợ liên ngân hàng quá hạn hơn 10 ngày không được tiếp tục vay trên thị trường liên ngân hàng, bên cạnh các biện pháp khác. Những biện pháp này giảm được rủi ro giao dịch liên ngân hàng nhưng đồng thời hạn chế thị trường hoạt động. Đầu năm nay, NHNN đã nới lỏng một số biện pháp hạn chế này.

Việc làm sạch bảng cân đối tài sản của các ngân hàng thương mại sẽ mở đường cho việc tăng cường mạnh mẽ hoạt động tín dụng. Nhận thức rõ điều này, NHNN dự định thành lập một Công ty quản lý tài sản để mua lại các khoản nợ xấu từ các ngân hàng thương mại. Việc đảm bảo đủ kinh phí để hoạt động là yếu tố thiết yếu cho sự thành công của kế hoạch này, cũng như một quy trình định giá tài sản minh bạch và một hành lang pháp lý về phá sản với năng lực xử lý nợ xấu được cải thiện.

Nhằm thu hút vốn và kinh nghiệm chuyên môn từ nước ngoài, Chỉnh phủ dự kiến sẽ tăng mức trần sở hữu nước ngoài trong các ngân hàng trong nước từ 10% lên 15%, và lên đến 20% đối với các nhà đầu tư chiến lược. Đồng thời, cho phép tổng vốn nước ngoài trong các ngân hàng yếu kém thuộc diện tái cơ cấu được vượt quá 50%. “Điều này sẽ khiến các NH hướng mạnh tới các nhà đầu tư nước ngoài để tìm nguồn vốn cho việc tái cơ cấu” – oong Mellor nói.

Cuối cùng, ông Tomoyuki Kimura bày tỏ tin tưởng Việt Nam vẫn là một điểm đến hấp dẫn thu hút đầu tư nước ngoài nhờ có qui mô dân số trong độ tuổi lao động dồi dào đang trên đà gia tăng và chi phí lao động thấp. Điều này được minh chứng bởi xu hướng gia tăng nói chung của FDI trong 10 năm qua. Tuy nhiên, khi mốc hội nhập ASEAN vào năm 2015 đang đến gần, Việt Nam đang phải đối mặt với cạnh tranh gia tăng để giành nguồn vốn FDI trong khu vực Đông Nam Á. Khả năng duy trì cạnh tranh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trở lại 7% -8% của Việt Nam sẽ phụ thuộc vào việc thực hiện thành công các cải cách cơ cấu và cải thiện môi trường kinh doanh một cách toàn diện hơn./.