AEM-48: Chiều sâu nội khối, hợp tác mở rộng
VOV.VN - Các Bộ trưởng kinh tế khu vực Đông Nam Á đã thông qua kế hoạch các công việc liên quan đến Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC).
Sau 4 ngày làm việc từ 3-6/8, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng kinh tế ASEAN (AEM-48) và các Hội nghị liên quan diễn ra tại Vientiane (Lào). Một khối lượng công việc khổng lồ đã được đưa ra bàn thảo và thông qua.
Hội nghị AEM-48 được tổ chức tại Lào
Phát biểu tại cuộc họp báo tối 6/8 về kết quả các hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công thương Lào cho biết, các Bộ trưởng đã thông qua kế hoạch các công việc liên quan đến AEC và Kế hoạch hành động đến năm 2025. Theo đó, 8 kế hoạch ưu tiên cho năm 2016 dưới sự chủ trì của nước chủ tịch Lào cũng được thông qua. Đáng chú ý là việc xây dựng Hiệp định thuận lợi hóa thương ASEAN và kế hoạch phát triển ASEAN-4 (CLMV).
Từ lộ trình nội khối…
Với mục tiêu hướng tới một ASEAN hội nhập kinh tế khu vực sâu rộng hơn vào năm 2025, AEM-48 đã bàn thảo các giải pháp nhằm đảm bảo cho khu vực có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, phát triển bền vững, đối phó hiệu quả với các thách thức kinh tế, mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, người dân ASEAN.
Bởi vậy, trọng tâm hợp tác của năm 2016 là xây dựng nền tảng cho việc triển khai lộ trình một cách hiệu quả, trong khuôn khổ thuận lợi hóa thương mại ASEAN. Theo đó, kế hoạch hành động chiến lược cho lộ trình tổng thể xây dựng AEC đến năm 2025 cần được thông qua.
Kế hoạch về chuỗi giá trị toàn cầu; quản lý an toàn thực phẩm; thể chế tiếp cận tài chính cho doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ; chương trình về khởi nghiệp; chỉ dẫn phát triển, phối hợp về đặc khu kinh tế; khuôn khổ giám sát và đánh giá thực hiện lộ trình tổng thể; thông qua tài liệu quản lý và cơ cấu thực hiện khung tham chiếu trình độ ASEAN (AQRF).
Hội nghị cũng nhấn mạnh các lĩnh vực trọng yếu được quan tâm trong năm 2016 như: thương mại hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, tiêu chuẩn hóa, hải quan, cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng, sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn hóa về thống kê.
Các Bộ trưởng đã rà soát lại tình hình hội nhập kinh tế ASEAN và tiếp tục đưa ra nhiều sáng kiến với mục tiêu mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng doanh nghiệp. Được biết, đến nay đã có 99,2% các dòng thuế nhập khẩu trong Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) của nhóm ASEAN-6 đã được xóa bỏ, trong khi các nước ASEAN-4 cũng đã xóa bỏ các dòng thuế nhập khẩu đạt tỷ lệ 90,9%. Tính binh quân toàn khối (ASEAN-10), đã có 96,01% tất cả các dòng thuế đã được xóa bỏ.
Theo kế hoạch, đến năm 2018, tỷ lệ thuế được xóa bỏ tại ASEAN-6 sẽ là 99,20%, tại các nước còn lại sẽ là 97,81% và ASEAN nói chung sẽ là 98,67%. Tại Hội nghị AEM-48, các Bộ trưởng cam kết ASEAN sẽ tiếp tục thúc đẩy sự thuận lợi hóa thương mại thông qua việc thực thi nhiều hoạt động khác nhau bao như: tự chứng nhận, tờ khai điện tử D; hệ thống thông tin thương mại; các giải pháp đối với đầu tư, dịch vụ và thương mại; và cơ chế một cửa…
Các Bộ trưởng đạt được đồng thuận cao về việc thúc đẩy thực thi cam kết trong các lĩnh vực khác như: đưa vào hiệu lực Gói cam kết dịch vụ thứ 9 trong khuôn khổ Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ; Hiệp định Di chuyển thể nhân ASEAN; hoàn tất Nghị định thư sửa đổi Hiệp định ACIA; đẩy mạnh các hoạt động tăng cường bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, xúc tiến cạnh tranh bình đẳng, bảo vệ người tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ…
Đến đối ngoại mở rộng…
Tại các hội nghị tham vấn giữa ASEAN với 10 đối tác; Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế 16 nước tham gia Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) lần thứ 4, Hội nghị Bộ trưởng Mekong-Nhật Bản lần thứ 8 cũng đã diễn ra với kết quả tốt.
Nhằm tăng cường hợp tác kinh tế với các đối tác, trong khuôn khổ Hội nghị lần này, các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN tổ chức đối thoại với Bộ trưởng các đối tác Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Australia, New Zealand, Hoa Kỳ, Nga, Canada, Hong Kong (Trung Quốc).
Theo đó, Hội nghị đã thống nhất được các nội dung quan trọng cho các hội nghị cấp cao sắp tới như: Hội nghị Lãnh đạo Cấp cao ASEAN - Trung Quốc; Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản; Hiệp định thành lập khu vực thương mại tự do ASEAN - Australia, New Zealand; Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN - Ấn Độ.
Bên cạnh đó, việc khởi động tiến trình đàm phán tự do hóa hơn về thương mại hàng hóa giữa ASEAN - Hàn Quốc, thúc đẩy hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Hong Kong (ASEAN+3) và tổ chức đối thoại chính sách thường niên với Canada....
Và thu hẹp khoảng cách phát triển…
Một trong các mục tiêu quan trọng trong khuôn khổ AEM-48 là thúc đẩy việc thu hẹp khoảng cách phát triển trong khu vực, nhất là việc hỗ trợ các nước thuộc nhóm ASEAN-4 gồm (Campuchia, Lào, Myanmar, Việt Nam) phát triển kinh tế bền vững, tận dụng được các lợi ích của hội nhập kinh tế.
Trong Hội nghị lần này Việt Nam cùng các nước CLM đã thống nhất Kế hoạch hành động giai đoạn 2017-2018, bao gồm việc xem xét xây dựng Chiến lược tổng thể về Phát triển CLMV trong dài hạn. Việt Nam đã chủ động, tích cực ủng hộ nước chủ nhà Lào tạo dựng sự đồng thuận trong ASEAN về các khuôn khổ hội nhập nội khối cũng như tăng cường hợp tác với các đối tác để củng cố vai trò trung tâm của ASEAN.
Việt Nam cũng là một trong số các nước ASEAN thực hiện tốt nhất các sáng kiến thuận lợi hóa thương mại để giảm chi phí, nâng cao tính cạnh tranh cho doanh nghiệp và tiếp tục thúc đẩy các sáng kiến về hợp tác khu vực giữa 4 nước CLMV, các nước tiểu vùng sông Mekong và Nhật Bản nhằm tăng cường kết nối kinh tế, tạo ra các khu vực kinh tế tiểu vùng có ý nghĩa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của nhiều tỉnh và thành phố của Việt Nam.
Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh Việt Nam cùng với các nước đối tác trong ASEAN không chỉ hoàn thiện thể chế, các khuôn khổ hợp tác của nội khối ASEAN, mà còn tiếp tục giúp cho ASEAN có được một lộ trình và từng bước hoàn thiện các khuôn khổ, mở rộng hợp tác giữa ASEAN với các đối tác quan trọng ở Đông Bắc Á hay với Australia, New Zealand, Ấn Độ, Mỹ và một số quốc gia EU…
Hiện ASEAN là thị trường xuất nhập khẩu hàng hoá lớn của Việt Nam, đạt khoảng 42 tỷ đô la Mỹ trong năm 2015, chiếm khoảng 13% tổng giá trị thương mại của Việt Nam và Việt Nam vẫn bị nhập siêu từ thị trường này. Vì vậy một trong các mục tiêu quan trọng của Việt Nam là là thúc đẩy thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN, đặc biệt là hỗ trợ các nước trong nhóm CLMV phát triển kinh tế bền vững, tận dụng được các lợi ích của hội nhập kinh tế.
Như vậy, với sự thành công của Hội nghị AEM-48 và các hội nghị liên quan đã đưa AEC đi vào lộ trình phát triển với chiều sâu nội khối và mở rộng hợp tác với các quốc gia đối tác ngày càng gắn bó hơn, đã phản ảnh vai trò trung tâm của ASEAN được thể hiện trên cả 3 trụ cột là Chính tri-An ninh, Kinh tế, và Văn hóa-xã hội, đúng với vị thế của Cộng đồng ASEAN (AC) đã đặt ra./.
AEM 48 sẽ bàn về 8 ưu tiên của trụ cột kinh tế ASEAN
