Tăng cường thẩm tra năng lực tài chính của doanh nghiệp tham gia đấu giá đất

Theo TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam, những sự kiện xảy ra gần đây như vụ đấu giá đất Thủ Thiêm với mức giá trúng thầu cao kỷ lục cùng động thái bỏ cọc của doanh nghiệp làm dấy lên nhiều lo ngại. Điều này khiến giá đất tại thành phố tăng mạnh nhưng tình hình đầu tư thực tế chưa được cải thiện, thị trường bất động sản có nguy cơ bị lũng đoạn. Do đó cần phải nhanh chóng có quy định để xử lý triệt để.

Tại các địa phương khác, tình trạng thổi giá, bỏ cọc cũng không phải hiện tượng hiếm gặp. Nhiều hoạt động đầu tư đang gặp nhiều vướng mắc, không xử lý được các tồn đọng do các quy định mâu thuẫn, chồng chéo. Nhiều chuyên gia cho rằng mặc dù các quy định pháp lý đang dần hoàn thiện trong thời gian qua nhưng vẫn có nhiều bất cập.

T.S Đoàn Thị Phương Diệp - giảng viên Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM cho rằng, việc không đủ năng lực tài chính để theo đến cùng dự án là một lý do quan trọng khiến các doanh nghiệp từ chối ký hợp đồng và bỏ cọc sau khi trúng thầu. Theo bà Diệp, các quy định của Luật Đầu tư, Luật Đất đai và Luật Đấu giá tài sản chưa thật sự quan tâm đến việc kiểm tra năng lực tài chính và năng lực thực hiện hợp đồng được giao kết sau khi trúng đấu giá.

“Mặc dù Luật Đầu tư có quy định nhà đầu tư phải chứng minh, phải cung cấp hồ sơ về năng lực tài chính của họ. Tuy nhiên, những hồ sơ này không được nằm trong nội dung quy định về thẩm tra. Tức là nộp như thế nhưng cơ quan nhà nước sẽ phải đi thẩm tra năng lực tài chính, thì trong quy định nội dung thẩm tra không đề cập chi tiết đến vấn đề này” - T.S Đoàn Thị Phương Diệp nói.

T.S Diệp cũng cho rằng, hiện nay, quy định của pháp luật chưa phân định quyền đấu giá tài sản giá trị lớn; còn thiếu một số quy định cụ thể về năng lực tài chính hay cam kết thời hạn thực hiện sau khi trúng đấu giá.

Nhằm khắc phục tình trạng trả giá quá cao nhưng không thực hiện nghĩa vụ khi trúng đấu giá, gây bất ổn cho thị trường, theo bà Diệp phải xem xét khả năng đi đến cùng của các nhà đầu tư, cần thành lập cơ chế riêng cho các cuộc đấu giá đất đai, ứng dụng công nghệ thông tin cho các cuộc đấu giá, kiểm tra giám sát, nhất là với các cuộc đấu giá trực tuyến.

Tại hội thảo, đại diện Bộ Tư pháp cho biết đã đề xuất Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các quy định của pháp luật về đất đai liên quan đến quy định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất, điều kiện về năng lực tài chính của doanh nghiệp tham gia đấu giá, thời hạn nộp tiền trúng giá đất, chế tài đối với doanh nghiệp trúng đấu giá nhưng không thực hiện nghĩa vụ thanh toán. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc chấp hành pháp luật của người có thẩm quyền xử lý tài sản, người có tài sản trong việc đưa quyền sử dụng đất ra đấu giá, tổ chức xác định giá khởi điểm đấu giá./.