Bộ trưởng Bộ Tài chính: “Chỉ duy nhất Tân Hoàng Minh chưa trả được nợ trái phiếu”

Sáng 8/6, khi bị "truy" về trách nhiệm của Bộ trưởng Tài chính để xảy ra các sai phạm trên thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp vừa qua, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết "đã nỗ lực cảnh báo rủi ro nhiều lần" với nhà đầu tư và doanh nghiệp.

Tranh luận thêm vào phiên chiều 8/6, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) chỉ ra, trái phiếu doanh nghiệp năm 2025 đạt 25% GDP, nhưng tới cuối năm 2021 quy mô hơn 18% GDP, tức gần 51 tỷ USD.

"Nếu so với năm 2018 quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp đã tăng 3 lần, phải chăng vừa qua đã buông lỏng, và như cảnh báo vừa qua của Bộ trưởng là không hiệu quả?", ông Nghĩa đặt câu hỏi.

Đại biểu đoàn TP.HCM cũng dẫn chứng, vừa qua, Thanh tra của Bộ sau thanh tra 358 doanh nghiệp phát hành trái phiếu thì 57 doanh nghiệp thua lỗ, 45 đơn vị có hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu lớn hơn 10.

Trong số 20 doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu nhiều nhất năm vừa qua, có doanh nghiệp phát hành gấp chục lần vốn chủ sở hữu. Có doanh nghiệp bất động sản phát hành lãi suất cao, gần 13%; có doanh nghiệp có vốn chủ sở hữu 153 tỷ nhưng phát hành hơn 7.200 tỷ đồng, tương đương với tỷ lệ phát hành trên vốn chủ sở hữu là 47 lần. Có công ty phát hành 7.700 tỷ đồng trái phiếu nhưng vốn chủ sở hữu chỉ 270 tỷ đồng, tỷ lệ 28 lần.

Theo ông Nghĩa, quan trọng nhất là cần có giải pháp quản lý để 51 tỷ USD trái phiếu doanh nghiệp tồn đọng không phát sinh hậu quả tiêu cực như khủng hoảng nhà đất những năm trước đây. Điều này có liên quan đến ngành ngân hàng, nên vừa rồi Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo thanh tra các ngân hàng đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Ngoài ra, ông Nghĩa cho rằng cần có giải pháp cho tương lai.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, theo số liệu do Ủy ban Chứng khoán và Vụ Tài chính Ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp tương đương 15% GDP.

"Đại biểu băn khoăn từ trước đến nay trái phiếu doanh nghiệp này có trả nợ được không? Chỉ trừ trường hợp Tân Hoàng Minh hiện nay chưa trả được nợ khi hủy giao dịch, các doanh nghiệp còn lại đều trả được nợ, nghĩa là dòng trái phiếu doanh nghiệp vẫn chu chuyển một cách bình thường", Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định.

Cũng theo ông Phớc, Bộ Tài chính là cơ quan hành pháp thì phải thực hiện theo đúng luật pháp, cụ thể trong lĩnh vực này là Luật Chứng khoán và Nghị định 153.

“Phần trái phiếu phát hành thì cơ quan nhà nước gần như không cấp phép và không quản lý, khi thảo luận luật và khi đưa ra chúng ta đều cho quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp, do doanh nghiệp phát hành, do doanh nghiệp vay trả, chúng ta không gian thiệp vào, sau thấy nó lên nhiều quá nên mới đặt vấn đề là cơ quan nhà nước phải quản lý, đấy là cách tiếp cận pháp luật”, ông Phớc thông tin.

Hiện trong Luật Chứng khoán không đưa ra điều kiện phát hành cần phải là doanh nghiệp có lãi hay cần có tài sản đảm bảo, cho nên trong Nghị định 153 không thể quy định được điều kiện phát hành.

“Thực hiện theo đúng quy định của pháp luật như vậy thì doanh nghiệp phát hành trái phiếu và sau đấy có trách nhiệm trả lãi trái phiếu nhưng phải phát hành đúng trình tự quy định của pháp luật. Vừa rồi, chúng ta xử lý là phát hành không đúng quy định của pháp luật”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết thêm.