Bốn giải pháp lớn thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp 6 tháng cuối năm 2024

Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo là động lực tăng trưởng của toàn nền kinh tế với tốc độ tăng 8,67%. Một số sản phẩm công nghiệp chủ lực tăng khá, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2024 đạt 6,42%. Phóng viên VOV đã có cuộc phỏng vấn ông Phạm Tuấn Anh - Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương về nội dung này.

PV: Thưa ông, sản xuất công nghiệp tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, trong đó, công nghiệp chế biến, chế tạo là động lực tăng trưởng của toàn nền kinh tế với tốc độ tăng 8,67%. Đó là các kết quả được ghi nhận khá cao trong bối cảnh kinh tế thế giới cũng như trong nước còn nhiều khó khăn, thách thức. Vậy đâu là những giải pháp quan trọng giúp sản xuất công nghiệp có được kết quả này?

Ông Phạm Tuấn Anh: Tiếp nối đà phục hồi từ cuối năm 2023, trong 6 tháng đầu năm 2024, sản xuất công nghiệp trên cả nước cho thấy những kết quả rất khả quan, đóng góp rất tích cực đối với kết quả tăng trưởng của cả nền kinh tế. Theo tôi thì nguyên nhân chủ yếu nằm ở một số điểm như sau:

Thứ nhất là hiệu quả từ các biện pháp hỗ trợ của Chính phủ, các chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ trong giải ngân đầu tư vốn đầu tư công, triển khai các dự án công nghiệp trọng điểm.

Thứ hai là kết quả thu hút giải ngân vốn FDI khả quan giúp tăng thêm năng lực cho sản xuất trong nước.

Thứ ba, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã đồng hành cùng với các hiệp hội doanh nghiệp để tận dụng tốt các cơ hội mang lại từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết trong bối cảnh thị trường thế giới phục hồi, các đơn hàng xuất khẩu tăng trưởng tích cực trong các ngành hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như dệt may, da giày, điện tử và chế biến thực phẩm...

Thứ tư là các kết quả nổi bật trong công tác đối ngoại về kinh tế, đặc biệt là các đối tác thương mại lớn của chúng ta như Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc… giúp củng cố niềm tin của các nhà đầu tư, doanh nghiệp. Và cụ thể gần đây nhất là chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đến Hàn Quốc là một minh chứng rất rõ cho điều này.

Thứ năm là năng lực của các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp trong nước đã được cải thiện nhờ tác động tổng hợp từ các chính sách hỗ trợ của Chính phủ. Đây là những tín hiệu mới, tích cực, khi các doanh nghiệp trong nước đã tăng trưởng xuất khẩu gấp gần 2 lần so với doanh nghiệp FDI và niềm tin cũng được củng cố nhờ môi trường kinh tế vĩ mô trong nước ổn định và có xu hướng phục hồi thị trường thế giới.

PV: Vâng, ông vừa nói tới vai trò của nguồn vốn đầu tư, trong đó, nguồn vốn đầu tư công những năm qua liên tục tăng cao. Cụ thể trong năm 2024 nguồn vốn đầu tư công lên tới hơn 657 nghìn tỷ đồng. Các ngành công nghiệp trong nước đã phát huy lợi thế này như thế nào, thưa ông?

Ông Phạm Tuấn Anh: Theo tôi, đầu tư công tác động đến phát triển các ngành công nghiệp theo nhiều cách khác nhau, và cụ thể:

Thứ nhất là tác động gia tăng tổng cầu của thị trường, tạo động lực dẫn dắt đầu tư tư nhân trong xã hội, trong đó có đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp.

Thứ hai là các dự án đầu tư công tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực và các dự án hạ tầng, qua đó, việc giải ngân vốn đầu tư công liên tục tăng cao đồng nghĩa với việc hệ thống hạ tầng phục vụ cho sản xuất, lưu thông hàng hóa ngày càng được hoàn thiện, tạo thuận lợi cho các hoạt động của doanh nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp tự tin hơn khi đầu tư vào hoạt động sản xuất. Và với cơ sở hạ tầng hoàn thiện cũng sẽ thúc đẩy nhu cầu lưu thông hàng hóa lớn hơn, trực tiếp tạo sức cầu cho các ngành sản xuất hàng hóa.

Bên cạnh đó, các dự án đầu tư công lớn trong lĩnh vực hạ tầng như đường cao tốc, năng lượng… còn là thị trường tiềm năng rất lớn cho một số ngành công nghiệp trong nước như ngành luyện kim, vật liệu xây dựng, cơ khí chế tạo. Hiện nay, hệ thống đường cao tốc Bắc Nam đang dần được hoàn thiện cũng sẽ là động lực thúc đẩy mạnh mẽ cho ngành sản xuất phương tiện vận tải (như ô tô...).

Ý thứ hai tôi muốn đề cập đến là trong bối cảnh nền kinh tế trong nước gặp nhiều khó khăn, sức cầu của thị trường kém, tiêu dùng tư nhân chưa phát huy được nhiều vai trò thúc đẩy sức cầu cho sản xuất, thì cùng với những nỗ lực tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, việc Chính phủ chỉ đạo đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án đầu tư công lớn có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc tạo động lực mới cho sản xuất công nghiệp.

Và trên thực tế thì các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp trong nước cũng đã tận dụng tốt nguồn động lực này để vượt qua những khó khăn trong giai đoạn vừa qua. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận rằng, bên cạnh thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công thì Chính phủ cũng đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp trong thời gian vừa qua thì các doanh nghiệp công nghiệp mới có thể duy trì hoạt động bình thường, trong bối cảnh nền kinh tế trong nước vẫn còn gặp nhiều khó khăn và thách thức.

PV: Theo nhiều chuyên gia, ngành công nghiệp đã có sự tăng trưởng trở lại, song chưa ổn định, cần những giải pháp phát triển công nghiệp chủ lực để tăng trưởng tốt hơn ở cả trung hạn và dài hạn. Vậy, xin ông cho biết giải pháp phát triển công nghiệp của ngành Công Thương trong thời gian tới, nhằm góp phần tăng trưởng công nghiệp, qua đó đóng góp vào tăng trưởng 6 tháng cuối năm 2024?

Ông Phạm Tuấn Anh: Theo tôi thì có 4 nhóm giải pháp chính:

Thứ nhất là tiếp tục chủ động triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đã được Chính phủ thông qua nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt là các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, da giầy và các ngành nền tảng như ô tô, cơ khí và thép; Đồng thời, thúc đẩy và đưa vào vận hành các dự án sản xuất công nghiệp mới nhằm phục vụ cho xuất khẩu và tiêu dùng trong nước, tạo thêm năng lực cho phát triển sản xuất và nguồn hàng cho xuất khẩu.

Thứ hai là tập trung tham mưu hoàn thiện thể chế chính sách pháp luật, chiến lược phát triển một số ngành công nghiệp nền tảng, ưu tiên cơ sở cho các nguồn lực tăng trưởng mới trong ngành công nghiệp trong ngắn hạn cũng như trong dài hạn.

Thứ ba là tiếp tục đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả các chương trình làm việc với các địa phương và các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp hiện có, nhằm khôi phục và phát huy đà tăng trưởng của công nghiệp tại địa phương và các vùng kinh tế trọng điểm.

Và thứ tư là tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp tận dụng những cơ hội từ các dự án đầu tư công lớn và các chính sách khôi phục thị trường bất động sản của Chính phủ. Khuyến khích việc tăng cường mua sắm hàng hóa trong nước, hạn chế tối đa việc sử dụng các sản phẩm, nguyên liệu nhập khẩu mà trong nước đã sản xuất được. Đẩy mạnh tìm kiếm các thị trường mới cho các ngành hàng xuất khẩu chủ lực như ngành dệt may, da giày, điện tử…

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông.