Đào tạo nhân lực để không bỏ lỡ cơ hội phát triển thị trường tín chỉ carbon

Sáng 16/8, tại TP.HCM, Trường Chính sách công và Phát triển nông thôn, Báo Nông nghiệp Việt Nam và Công Ty TNHH Hệ sinh thái VOS Holdings phối hợp tổ chức Tọa đàm “Tín chỉ carbon và nguồn nhân lực cho thị trường tín chỉ Carbon”. Các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này và khoảng 700 đại biểu của các tỉnh thành quan tâm đến tín chỉ carbon tham gia.  

Theo các chuyên gia, hiện nay, đa số doanh nghiệp sản xuất kinh doanh và cả nông dân đặc biệt quan tâm đến tín chỉ carbon và việc đáp ứng yêu cầu về tín chỉ carbon, tham gia vào thị trường tín chỉ carbon để có thể hưởng lợi từ đó. Nhưng thực tế cho thấy, việc am hiểu về lĩnh vực này và nguồn nhân lực phục vụ cho thị trường tín chỉ carbon tại Việt Nam còn rất thiếu.

Hiện tại, Việt Nam nằm trong danh sách quốc gia có tốc độ tăng trưởng phát thải carbon cao nhất thế giới. Việt Nam đã đưa ra cam kết mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 (Net Zero 2050), trong đó nhấn mạnh chấm dứt nạn phá rừng vào năm 2030 và chấm dứt sản xuất điện than vào năm 2040.

Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn về cung ứng tín chỉ carbon. Theo ước tính, riêng lĩnh vực lâm nghiệp, mỗi năm Việt Nam đã có 57 triệu tín chỉ carbon, tương đương 52 triệu tấn CO2 có thể bán ra cho các tổ chức quốc tế.

Năm 2023, lần đầu tiên tại Việt Nam bán thành công 10,3 triệu tín chỉ carbon rừng (10,3 triệu tấn CO2) thông qua Ngân hàng Thế giới (WB) với đơn giá 5 USD/tấn, thu về 51,5 triệu USD (khoảng 1.250 tỉ đồng).

Trước mắt, theo ông Đặng Thanh Long, chuyên gia của Công ty TNHH Intertek Việt Nam (chuyên về kiểm nghiệm, giám định và chứng nhận sản phẩm), nếu Việt Nam sớm có thị trường tín chỉ carbon thì doanh nghiệp Việt Nam không chỉ đáp ứng điều kiện về carbon khi xuất hàng hóa sang Châu Âu mà còn giữ lại được một nguồn tài chính ở trong nước.

“Ở Việt Nam chưa có thị trường tín chỉ carbon nên khi xuất hàng sang Châu Âu phải nộp một lượng phát thải dư so với hạn ngạch của họ. Nhưng nếu chúng ta có thị trường giao dịch tín chỉ carbon rồi, nghĩa là các doanh nghiệp Việt Nam đã trả phí phát thải tại Việt Nam rồi thì sang Châu Âu sẽ được khấu trừ. Nghĩa là, nếu thị trường tín chỉ carbon của Việt Nam vận hành chậm thì chúng ta sẽ bị thiệt, phí đó toàn bộ sang Châu Âu hết”- ông Long nêu rõ.

Dự kiến năm 2025, Việt Nam sẽ thí điểm hình thành một sàn giao dịch tín chỉ carbon. Tiến sĩ Lê Hoàng Thế, Giám đốc Công ty Hệ sinh thái The VOS cho rằng, trước mắt cần đào tạo khoảng 150.000 ngàn lao động chuyên nghiệp. Lực lượng này được trang bị kiến thức để hiểu biết chuyên sâu về các cơ chế thẩm định, lập hồ sơ liên quan, kê khai và đánh giá các loại tín chỉ carbon. Trong đó, đào tạo thẩm định viên carbon có chuyên môn và chứng nhận quốc tế là một mắt xích quan trọng, giúp Việt Nam vận hành thị trường tín chỉ carbon.

Doanh nghiệp đã cam kết giảm phát thải không thể không mua tín chỉ carbon. Ở một vài quốc gia trong khu vực như Indonesia đã có nhiều chuyên gia môi giới tín chỉ carbon, nên Việt Nam nhất định phải tăng cường công tác đào tạo để không bỏ lỡ cơ hội phát triển kinh tế trong sự vận động chung của thị trường tín chỉ carbon toàn cầu.